Đường phố thủ đô Wellington, New Zealand. Ảnh minh hoạ: AFP/TTXVN
Bộ trưởng Y tế Simeon Brown cho biết quyết định dựa trên kết luận của Bộ Y tế rằng chưa có “bằng chứng chất lượng cao” chứng minh rõ ràng lợi ích hoặc rủi ro của các thuốc ức chế hormone giải phóng gonadotropin (GnRH) khi sử dụng cho thanh thiếu niên có chứng rối loạn bản dạng giới tính. Theo đó, từ ngày 19/12, bác sĩ sẽ không được kê đơn mới cho những người chưa từng sử dụng thuốc.
Thuốc ức chế hormone GnRH giúp tạm dừng các đặc điểm sinh lý giới tính phát triển trong giai đoạn dậy thì. Nhiều gia đình và chuyên gia y tế xem đây là giải pháp quan trọng giúp trẻ chuyển giới giảm căng thẳng tâm lý và có thêm thời gian xác định bản dạng giới. Tuy nhiên, xu hướng ngày càng nhiều trẻ vị thành niên tìm kiếm điều trị chuyển giới đã tạo ra tranh luận gay gắt tại nhiều quốc gia.
Một số nước như Anh đã áp dụng lệnh tạm dừng kê đơn cho người dưới 18 tuổi chưa sử dụng thuốc trước đó. Tại New Zealand, nhóm thuốc này vẫn sẽ được cung cấp cho người mắc dậy thì sớm, lạc nội mạc tử cung hoặc ung thư tuyến tiền liệt, cũng như những bệnh nhân đang sử dụng hiện nay. Số liệu của Bộ Y tế New Zealand cho thấy năm 2023 có 113 người đang dùng thuốc này, giảm so với 140 người năm 2021.
Quyết định mới khiến nhiều tổ chức ủng hộ quyền người chuyển giới lo ngại. Bà Elizabeth McElrea, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăm sóc Sức khỏe Người chuyển giới Aotearoa, cảnh báo rằng lệnh cấm có thể gây tác động tiêu cực lên đời sống và sức khỏe tinh thần của thanh thiếu niên chuyển giới.
“Lệnh cấm sẽ dẫn đến tình trạng sức khỏe tâm thần xấu đi, gia tăng nguy cơ tự tử và mức độ phiền muộn giới ở trẻ đa dạng giới tính”, bà nói, đồng thời nhấn mạnh nguy cơ nhóm này phải đối mặt với sự kỳ thị và bị gạt ra bên lề xã hội nhiều hơn.
Đảng Lao động đối lập cũng bày tỏ phản đối. Người phát ngôn Shanan Halbert cho rằng quyết định điều trị nên do bác sĩ, trẻ và cha mẹ cùng đưa ra, thay vì áp đặt bởi chính phủ. Ông kêu gọi cung cấp hỗ trợ tâm lý xã hội đầy đủ cho những người bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm.
Nghị sĩ Ricardo Menéndez March thuộc Đảng Xanh cho rằng chính phủ “đang sa vào những cuộc chiến văn hóa du nhập từ nước ngoài”, thay vì tập trung giải quyết các vấn đề cốt lõi của hệ thống y tế.
Theo các chuyên gia y tế tại New Zealand, tranh luận quanh thuốc ức chế hormone phản ánh thách thức lớn hơn trong việc cân bằng giữa thận trọng khoa học và nhu cầu chăm sóc sức khỏe thiết yếu cho thanh thiếu niên chuyển giới - một nhóm vốn đã dễ tổn thương trước áp lực xã hội và tâm lý.