Các diễn giả tại hội thảo. Ảnh: Huy Bình |
Tham dự cuộc hội thảo do Hội nghiên cứu Ấn Độ Dương (SIOS) tổ chức có nhiều học giả, chuyên gia nghiên cứu chính trị chiến lược nổi tiếng và giới truyền thông Ấn Độ. Đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ Tôn Sinh Thành cùng nhiều cán bộ nhân viên Đại sứ quán cũng tham dự cuộc hội thảo trên.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Tổng Thư ký SIOS, Giáo sư Baladas Ghoshal đã nêu khái quát về tình hình hiện nay ở Biển Đông, trong đó đề cập đến tầm quan trọng về kinh tế, chiến lược của khu vực này cũng như những căng thẳng liên quan đến các hoạt động xây dựng đảo và quân sự hóa gia tăng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Cuộc hội thảo tập trung vào hai chủ đề thảo luận là “Phán quyết của Tòa Trọng tài (PCA): Phán quyết này có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc xung đột ở Biển Đông” và “Điều gì tiếp theo sau phán quyết – Một số giải pháp có thể kiềm chế cuộc xung đột”. Các học giả đã có nhiều bài tham luận liên quan tới vấn đề Biển Đông, tập trung vào ý nghĩa, tầm quan trọng của Biển Đông, tính pháp lý của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS), vai trò quan trọng của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong kiềm chế/giải quyết tranh chấp ở Biển Đông, những mục tiêu của Trung Quốc ở Biển Đông.
Phần lớn đánh giá phân tích của các diễn giả tham dự hội thảo đều phản ánh những diễn biến hiện nay tại Biển Đông sau phán quyết của PCA và cho rằng phán quyết này mang tính lịch sử khi bác bỏ tuyên bố “chủ quyền lịch sử” và yêu sách “đường chín đoạn” của Trung Quốc ở Biển Đông. Nhiều học giả nhất trí rằng phán quyết của PCA cần được các bên liên quan tuân thủ và tôn trọng triệt để.
Một số ý kiến cho rằng ASEAN cần thể hiện tinh thần đoàn kết và việc khối này có một lập trường chung sẽ giúp giải quyết vấn đề nhằm mang lại hòa bình và ổn định lâu dài cho khu vực. Ngoài ra, ASEAN cần phải nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) nhằm giúp làm giảm căng thẳng và đảm bảo tự do hàng hải, hàng không cũng như thương mại không bị cản trở ở Biển Đông.