Ngày 20/2, Bệnh viện Quân Y 175 (TP Hồ Chí Minh) cho biết, bệnh viện đã phối hợp liên chuyên khoa gồm Tâm thần, Hồi sức tích cực và Sản phụ khoa điều trị thành công cho nữ bệnh nhân 45 tuổi bị viêm não tự miễn hiếm gặp.
Nữ bệnh nhân nhập viện trong tình trạng suy giảm ý thức. Ảnh: BV
Theo đó, nữ bệnh nhân trên nhập viện cấp cứu trong tình trạng đã suy giảm ý thức, mất tự chủ, la hét, hoảng loạn. Nhờ được cấp cứu ban đầu và đánh giá chi tiết tại chuyên khoa Tâm thần, với sự chú ý vào các biểu hiện đáng ngờ của bệnh lý thần kinh diễn tiến nhanh chóng, các bác sĩ khoa Tâm thần đã nhanh chóng hội chẩn, chuyển người bệnh sang khoa Nội thần kinh. Tại khoa Nội thần kinh, các bác sĩ nhận định, nữ bệnh nhân này có các đặc điểm của bệnh lý viêm não tự miễn.
Qua ghi nhận tình trạng bệnh sử, 3 tháng trước khi nhập viện, nữ bệnh nhân thường xuyên mất ngủ, kèm với đó là những hành vi bất thường như tự cười, nói những câu vô nghĩa một mình, ít giao tiếp hơn với mọi người xung quanh. Bệnh ngày một trầm trọng, người bệnh bắt đầu la hét, khóc cười ngày một nhiều hơn, không còn giao tiếp được với gia đình và xuất hiện các cơn co giật. Dù đã được đưa đi khám ở các cơ sở y tế với chẩn đoán ban đầu theo dõi tình trạng loạn thần do stress, tuy nhiên trải qua không dưới 3 bệnh viện lớn nhỏ khác nhau, kết quả điều trị vẫn không khả quan.
Ths.Bs Huỳnh Thị Như Ý, Trưởng nhóm bệnh lý Thần Kinh tự miễn, khoa Nội thần kinh cho biết, kết quả điện não của bệnh nhân có sóng bất thường, rất phù hợp với đặc điểm co giật của người bệnh, kết quả xét nghiệm kháng thể trong máu và dịch não tủy được trả về sau đó cũng đã phát hiện kháng thể kháng thụ thể NMDA. Theo đó, bác sĩ khẳng định bệnh nhân bị viêm não tự miễn.
Ths.Bs Hoàng Tiến Trọng Nghĩa, Chủ nhiệm khoa Nội Thần kinh chia sẻ: “Chúng tôi nhận định đây là một trường hợp rất nặng, việc điều trị tích cực để loại bỏ kháng thể gây bệnh bằng phối hợp điều trị thay huyết tương là cần thiết để cứu lấy bộ não người bệnh, sau đó phải nhanh chóng tìm ra các yếu tố thủ phạm âm thầm gây bệnh”.
Ngay lập tức, cuộc hội chẩn giữa hai chuyên khoa Nội thần kinh và Hồi sức tích cực được diễn ra nhanh chóng, hỗ trợ tối đa để người bệnh được thay huyết tương và khảo sát các nguyên nhân như ung thư, u quái phần phụ và kịp thời phát hiện khối u ở buồng trứng.
Kết quả sinh thiết tế bào dưới kính hiển vi cho thấy, đây là u quái buồng trứng, một trong các nguyên nhân gây bệnh viêm não tự miễn kháng thể kháng thụ thể NMDA ở phụ nữ. Sau khi điều trị loại bỏ các kháng thể tích cực, tình trạng người bệnh ổn định hơn, việc phẫu thuật cắt bỏ u để ngăn chặn bệnh diễn tiến được lên kế hoạch chi tiết cùng với chuyên khoa Sản phụ khoa.
Theo các bác sĩ, thông thường người bệnh sau 5 lần thay huyết tương có thể được loại bỏ gần hoàn toàn các kháng thể gây bệnh lưu hành trong máu, nhưng đối với tình trạng nữ bệnh nhân này không cải thiện, vẫn còn những cơn co giật và tri giác chưa thể phục hồi. Do đó, sau khi hội chẩn, các y bác sĩ đã quyết định tiếp tục bổ sung thay huyết tương cho người bệnh thêm 2 - 5 lần và phẫu thuật cắt bỏ u quái buồng trứng sớm nhất có thể.
Sau 7 lần thay huyết tương, người bệnh được phẫu thuật nội soi cắt u quái. Ca mổ thành công tuyệt đối, người bệnh hồi mê nhanh chóng trong cùng ngày phẫu thuật. Sau hơn 1 tháng điều trị, bệnh nhân hồi phục ngoài sức mong đợi.
"Trên ca bệnh này, từ việc thăm khám, nhận định, thực hiện các xét nghiệm khảo sát cho đến ra quyết định điều trị chỉ diễn ra trong vòng chưa đến 24 giờ. Từ đó cho thấy, việc chẩn đoán và ra quyết định điều trị sớm là rất quan trọng, giúp cải thiện và giảm những biến chứng gây tàn tật cho bệnh nhân”, bác sĩ Nghĩa chia sẻ thêm.
Viêm não tự miễn là một bệnh lý hiếm gặ. Những người mắc bệnh này có biểu hiện rất đa dạng, từ nhẹ như mất ngủ, mệt mỏi, thay đổi tính tình, nặng hơn là co giật, la hét, mất kiểm soát bản thân, thậm chí có thể hôn mê sâu. Nguyên nhân cho đến nay được biết là do các kháng thể bất thường được sinh ra trong cơ thể người bệnh.
Bình thường, các kháng thể có vai trò bảo vệ cơ thể, giúp cơ thể chống chọi lại những tác nhân nguy hại từ môi trường như virus, vi khuẩn… Tuy nhiên, ở một số trường hợp bất thường bệnh lý, các kháng thể này lại tấn công chính các tế bào thần kinh, gây ra thương tổn ở não bộ. Viêm não tự miễn diễn biến phức tạp, đa dạng nên việc nhận ra và chẩn đoán không hề đơn giản. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm não tự miễn sẽ để lại các biến chứng, di chứng nặng nề về thần kinh, thậm chí hôn mê và tử vong.