Cuộc gọi rác, cuộc gọi giả mạo là vấn nạn toàn cầu nổi lên ở Việt Nam trong những năm gần đây và Cục Viễn thông đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp về áp dụng công nghệ mới và quy trình xử lý để giải quyết vấn nạn này.
Việc ngăn chặn cuộc gọi rác được các doanh nghiệp viễn thông thực hiện tập trung theo quy trình khép kín gồm 4 bước: Xác định các thuê bao nghi phát tán cuộc gọi rác; Xác thực lại xem đó có phải là cuộc gọi rác hay không; Ngăn chặn; Chăm sóc khách hàng, xử lý khiếu nại.
Đối với cuộc gọi giả mạo, theo Cục Viễn thông, từ tháng 7 đến nay, các nhà mạng đã ngăn chặn trên 9 triệu cuộc gọi giả mạo. Riêng trong tháng 9/2020, 4 nhà mạng đã ngăn chặn được 3,3 triệu cuộc gọi giả mạo. Với cuộc gọi rác, tin nhắn rác đã được các nhà mạng thực hiện tương đối tốt, thu được kết quả khả quan. Từ tháng 7/2020 đến nay, các nhà mạng khóa chiều gọi đi hơn 34.700 thuê bao; chỉ riêng tháng 9/2020, các nhà mạng đã khóa 16.288 thuê bao.
Các nhà mạng hàng tháng gửi tin nhắn tuyên truyền, nhắc nhở thuê bao cảnh giác trước cuộc gọi giả mạo, tỷ lệ người dân trả lời số điện thoại lạ đã giảm từ khoảng 40% trong các tháng 6,7/2020 xuống mức dưới 10% hiện nay. Ghi nhận các vụ việc báo cáo cuộc gọi giả mạo về cơ quan Công an cũng giảm tới 70%.
Lý giải về tình trạng vẫn còn cuộc gọi rác, đại diện Cục Viễn thông cho rằng, một nguyên nhân chủ yếu là sự phối hợp của người dân chưa tốt.
Trong quy trình xác thực cuộc gọi rác, nhà mạng sẽ nhắn tin hoặc gọi điện đến người dân để đề nghị xác thực có phải là cuộc gọi rác hay không. Nhưng tỷ lệ người dân phối hợp để xác thực còn thấp, chỉ 5 - 7%, tức là khi nhà mạng gửi khoảng 100 tin nhắn yêu cầu xác thực thì chỉ có 5 - 7 người trả lời.
Do đó, Cục Viễn thông và các doanh nghiệp sẽ tăng cường tuyên truyền để tỷ lệ người dân phối hợp trong khâu xác thực cuộc gọi rác đạt cao hơn. Bên cạnh đó, về mặt kỹ thuật, Cục Viễn thông cũng điều hành các nhà mạng chia sẻ để triển khai ngăn chặn cuộc gọi rác liên mạng từ tuần tới.
Thông tin thêm về điểm mới trong quy trình xử lý cuộc gọi rác, đại diện Cục Viễn thông cho biết, từ trước đến nay, việc ngăn chặn cuộc gọi rác do các nhà mạng phối hợp với cơ quan quản lý triển khai những biện pháp kỹ thuật và căn cứ theo quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Tới đây, áp dụng theo quy định của Nghị định 91/2020 mới có hiệu lực từ 1/10/2020, sẽ có thêm cơ chế để ngăn chặn cuộc gọi rác.
Ở cấp độ địa phương, Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội cũng thực hiện những đợt thanh tra, kiểm tra các nhà mạng, đại lý, điểm bán SIM thuê bao di động trả trước, đã tịch thu 9.247 SIM kích hoạt sẵn và đăng ký thông tin không chính xác. Ngoài ra, các nhà mạng đã thu hồi 1.763.373 SIM kích hoạt trước, ngăn chặn 630.023 thuê bao di động trả trước phát tán tin nhắn rác.