Theo đó, đơn vị này đã có dấu hiệu cố ý lựa chọn sản phẩm của Công ty Cổ phần Việt Á và chỉ định Công ty Trách nhiệm hữu hạn Khoa học Hợp Nhất (Công ty Hợp Nhất) thực hiện gói thầu nhằm hợp thức hóa hồ sơ mua sắm, xây dựng giả, không tham khảo giá thị trường dẫn đến chênh lệch giá gây thiệt hại ngân sách nhà nước. Đơn vị thanh tra kiến nghị chuyển cơ quan công an tiếp tục điều tra, làm rõ sai phạm.
Ghi nhận nhiều hạn chế, sai phạm
Thông báo kết luận thanh tra về việc “Mua sắm và sử dụng các trang thiết bị, vật tư, phương tiện phòng, chống dịch, các loại xét nghiệm chẩn đoán nhanh và xét nghiệm sinh học phân tử RT-PCR xác định COVID-19 tại Sở Y tế và cơ quan, đơn vị có liên quan” nêu rõ: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ thực hiện 7 gói thầu mua sắm sinh phẩm, hóa chất, vật tư tiêu hao, trong đó 5 gói thầu đã làm thủ tục thanh toán, 2 gói thầu tạm dừng thanh toán (đã thực hiện các bước theo quy trình chỉ định thầu). Đơn vị được chỉ định thầu là Công ty Hợp Nhất. Kết quả thanh tra tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ ghi nhận nhiều hạn chế, sai phạm.
Theo đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ đã lựa chọn sinh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2 do Công ty Cổ phần Việt Á sản xuất để làm căn cứ đề xuất kinh phí, phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu nhưng không nêu được căn cứ đề xuất nhu cầu về chủng loại, đặc tính kỹ thuật, công nghệ sản xuất, mức độ tương thích với máy móc thiết bị đang sử dụng và so sánh hiệu quả giữa các loại sinh phẩm xét nghiệm đang có trên thị trường. Trong khi tại cùng thời điểm, Bộ Y tế đã có nhiều văn bản công bố nhiều sản phẩm xét nghiệm PCR (trong nước và nhập khẩu) để các cơ sở y tế tham khảo làm căn cứ mua sắm.
Mặt khác, theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ, năm 2020, đơn vị có thiết bị xét nghiệm hiệu Biorad CFX 96 tương thích với nhiều loại sinh phẩm xét nghiệm nhưng không được Hội đồng khoa học công nghệ đánh giá, xem xét, so sánh giá giữa các sản phẩm mà quyết định đề xuất sản phẩm của Công ty Cổ phần Việt Á.
Một sai phạm khác được thanh tra chỉ ra, một số gói thầu không có hồ sơ dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Việc áp giá thiết bị theo chứng thư thẩm định giá không phù hợp về thời gian. Chứng thư thẩm định giá chưa phản ánh chính xác giá so với giá thị trường dẫn đến việc xây dựng đơn giá dự thầu chưa đảm bảo chính xác, khách quan. Hơn nữa, việc thuê đơn vị tư vấn thẩm định giá do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ tự thực hiện, không có quyết định chỉ định thầu, không đưa vào kế hoạch lựa chọn nhà thầu để trình Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt.
Có dấu hiệu cố ý lựa chọn Việt Á
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ cũng lập hồ sơ mời thầu không nêu tiêu chuẩn đánh giá theo Mẫu số 2 ban hành kèm theo Thông tư số 11/2015/TT-BKHĐT ngày 27/10/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về quy định chi tiết lập hồ sơ yêu cầu đối với chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh. Mặt khác, hồ sơ không đáp ứng về tính năng kỹ thuật nhưng vẫn được tổ chuyên gia đấu thầu, tổ thẩm định đề xuất trúng thầu, được Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ phê duyệt là không đúng quy định.
Thời gian Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ ký kết thực hiện hợp đồng cũng không đảm bảo theo Quyết định số 1531/QĐ-UBND ngày 3/8/2020 của UBND thành phố về việc phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ nghiệm thu, thanh toán cho nhà thầu là Công ty Hợp Nhất không đúng chủng loại sinh phẩm xét nghiệm, dẫn đến thanh toán vượt quy định. Việc chỉ định thầu của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ có dấu hiệu cố ý lựa chọn sản phẩm của Công ty Cổ phần Việt Á và chỉ định Công ty Hợp Nhất thực hiện gói thầu nhằm hợp thức hóa hồ sơ mua sắm, xây dựng giả không tham khảo giá thị trường dẫn đến chênh lệch giá gây thiệt hại ngân sách nhà nước.
Kết luận thanh tra chỉ rõ, có gói thầu được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ lập hồ sơ yêu cầu quy định về năng lực và kinh nghiệm chưa đúng quy định dẫn đến việc hồ sơ đề xuất của Công ty Hợp Nhất được đánh giá là đáp ứng về năng lực và kinh nghiệm trong khi nhà thầu này không đủ tiêu chuẩn thực hiện gói thầu. Ngoài ra, Công ty Hợp Nhất chưa cung cấp hàng hóa theo đúng các điều khoản nêu trong hợp đồng, tuy nhiên Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ căn cứ vào các biên bản mượn hàng trước đó đã làm cơ sở xác nhận giá trị khối lượng công việc hoàn thành và thực hiện nghiệm thu thanh lý hợp đồng để thanh toán cho nhà thầu.
Đến thời điểm thanh tra, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ còn mượn hàng, chưa làm thủ tục thanh toán và thủ tục đấu thầu gói số 1 với tổng giá trị hơn 7,3 tỷ đồng và gói thầu số 2 mua bộ trang thiết bị chẩn đoán sinh phẩm của SARS-CoV-2 được đề nghị phê duyệt tới hơn 10,6 tỷ đồng.
Kiến nghị chuyển cơ quan công an
Thanh tra thành phố Cần Thơ chỉ rõ, để xảy ra những hạn chế, thiếu sót nêu trên, trách nhiệm thuộc về Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ; Hội đồng Khoa học công nghệ cơ sở; Tổ thẩm định, Tổ chuyên gia xét thầu và các cá nhân tham mưu thực hiện gói thầu. Ngoài ra, còn có trách nhiệm của đơn vị thẩm định giá được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ chỉ định thầu thực hiện thẩm định giá các gói thầu mua sắm tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ; trách nhiệm có liên quan của lãnh đạo Sở Tài chính, Phòng thẩm định và cá nhân trực tiếp thẩm định hồ sơ dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu.
Thanh tra thành phố Cần Thơ kiến nghị UBND Thành phố chuyển cơ quan công an tiếp tục điều tra làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật nhiều nội dung; trong đó có 5 gói thầu mua sắm sinh phẩm xét nghiệm do Công ty Cổ phần Việt Á sản xuất được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ chỉ định thầu, có dấu hiệu cố ý lựa chọn sản phẩm.
Trong Thông báo Kết luận thanh tra này, cơ quan thanh tra thành phố Cần Thơ cũng nêu nhiều hạn chế, thiếu sót, sai phạm về việc mua sắm của Sở Y tế thành phố và một số bệnh viện công lập trên địa bàn.