Quản lý tiếp nhận, thu dung điều trị chặt chẽ
Báo cáo tại cuộc họp, ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho biết: Tính đến 17 giờ ngày 30/11, cả nước ghi nhận 1.243.512 ca mắc COVID-19, trong đó, trên 1 triệu ca khỏi bệnh, chiếm 80,5% tổng số ca; 101.405 ca theo dõi và điều trị tại nhà; trên 99.000 ca điều trị tại các bệnh viện. Số ca nặng, nguy kịch cần thở oxy là 4.056 ca (chiếm 4%) tổng số ca đang điều trị; 1.014 ca thở máy, chiếm 1,9% tổng số ca đang điều trị. Về đặc điểm lâm sàng, số ca triệu chứng nhẹ, không triệu chứng chiếm tỷ lệ tương đối cao 85%; mức độ nặng, nguy kịch chiếm khoảng 5,8% (hơn 5.700 ca).
Hiện có 25.365 ca tử vong tại 46 tỉnh, thành phố, trong đó, TP Hồ Chí Minh cao nhất với 18.046 ca (71%); Bình Dương 2.733 ca (10,8 %), Đồng Nai 752 ca (3%), Long An 615 ca (2,4%), Tiền Giang 237 ca (2,1%)… “13% số ca tử vong tại TP Hồ Chí Minh chuyển thẳng từ các địa phương về, không điều trị hoặc nhập viện tại địa phương. Bộ Y tế đề nghị các địa phương thực hiện quản lý tiếp nhận, thu dung điều trị chặt chẽ theo phương châm tại chỗ, tránh đổ dồn về TP Hồ Chí Minh nhiều”, ông Nguyễn Trọng Khoa nêu.
So với thế giới, tỷ lệ chết/mắc công bố của Việt Nam 2%, tương đương trung bình của thế giới. So với châu Á, tổng số ca tử vong đứng thứ 9/49; số ca tử vong trên 1 triệu dân xếp thứ 27/49 quốc gia, vùng lãnh thổ châu Á.
Qua phân tích của các chuyên gia và khảo sát các địa phương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho biết có 8 nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng trên. Cụ thể, trong thời gian đầu của đợt dịch lần này, số ca mắc mới tăng nhanh, đột ngột gây quá tải hệ thống bệnh viện; trong khi đó, biến chủng Delta lây lan nhanh, tỷ lệ nhập viện, tăng nặng cao hơn biến chủng trước. Đối với việc quản lý F0 tại nhà, một số trường hợp tự phát hiện nhưng không báo cơ sở y tế hoặc báo cáo nhưng chưa được can thiệp kịp thời; phân loại nguy cơ chưa sát theo hướng dẫn.
Bên cạnh khó khăn về nhân lực, đặc biệt ở tầng 2, 3 do các lực lượng hỗ trợ các địa phương đã rút về, ông Nguyễn Trọng Khoa cho biết, một số địa phương điều phối chuyển viện, chuyển tầng còn lúng túng, không theo sát nguy cơ và gây quá tải hệ thống bệnh viện. Một số trường hợp sử dụng thuốc tại nhà chưa theo hướng dẫn của Bộ Y tế như dùng thuốc chống đông, chống viêm quá sớm.
Việc quản lý phân loại nguy cơ F0 tại cơ sở cách ly tập trung còn chưa được phát hiện kịp thời, dẫn đến các ca chuyển nặng. Năng lực hồi sức ở các bệnh viện tuyến tỉnh còn hạn chế, cần thời gian để nâng cao năng lực, trong khi đó, còn bỏ sót xử trí bệnh nền; chưa chú trọng đúng mức chẩn đoán điều trị bội nhiễm (nhiễm nấm, vi khuẩn đa kháng).
Trên cơ sở đó, đại diện Bộ Y tế đề xuất tiếp tục cập nhật hướng dẫn điều trị, nâng độ tuổi nguy cơ cao trên 50 tuổi (tỷ lệ tử vong 84%), điều chỉnh phân tầng hợp lý. Các sở y tế tăng cường kiểm tra, giám sát, quản lý F0 tại cộng đồng; tăng cường đội y tế lưu động; xây dựng cơ chế tài chính cho hoạt động theo dõi F0 tại cộng đồng.
Cùng với đó, các bệnh viện thực hiện đánh giá, phân loại nguy cơ và theo dõi sát bệnh nhân ngay từ khi nhập viện; tiếp tục hỗ trợ nhân lực cho các địa phương có số ca nặng cao; rà soát kiểm soát nhiễm khuẩn, vệ sinh môi trường, thông khí nhân tạo, giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho nhân viên y tế và giảm nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện, giảm tử vong.
Đại diện Bộ Y tế đề nghị rà soát kế hoạch nhân lực, quan tâm chế độ cho nhân viên y tế; huy động đội ngũ tình nguyện viên, giảm tải cho nhân viên y tế. Cùng với việc kích hoạt lại các trung tâm hỗ trợ chuyên môn từ xa, các địa phương cử người có năng lực kinh nghiệm trực tiếp chỉ đạo chuyên môn, điều phối công tác thu dung điều trị, chuyển tầng phù hợp. Ngoài ra, Bộ Y tế ban hành Công điện “Tiếp tục triển khai các giải pháp giảm tử vong do dịch COVID-19”.
Tăng cường năng lực điều trị F0 tại nhà
Chia sẻ kinh nghiệm điều trị tại Đồng Nai, Phó giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho rằng, để giảm tỷ lệ tử vong, cần tập trung tiêm vaccine cho người cao tuổi; xây dựng mô hình điểm về y tế cộng đồng gồm tư vấn tâm lý, dinh dưỡng, tập luyện cho bệnh nhân COVID-19 điều trị tại nhà…
Còn theo Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương Nguyễn Trung Cấp, việc kiểm soát sớm người bệnh từ những tầng điều trị ban đầu có ý nghĩa quan trọng để xử trí sớm, giảm tử vong. Các địa phương cần thiết lập nhóm điều phối, nắm tình hình dịch, giường bệnh, nhân lực, vật tư y tế… để khắc phục tình trạng thiếu hụt, quá tải cục bộ ở từng cơ sở y tế; bảo vệ an toàn tuyệt đối cho nhân viên y tế làm nhiệm vụ vận chuyển cấp cứu ca bệnh.
Tại cuộc họp, lãnh đạo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, An Giang… nhận định, tỷ lệ tử vong của bệnh nhân COVID-19 trên địa bàn chủ yếu tập trung ở nhóm người trên 50 tuổi, có bệnh lý nền (tiểu đường, tăng huyết áp, suy thận, ung thư, tim mạch…) hoặc chưa tiêm vaccine phòng COVID-19. Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng nhiễm khuẩn trong bệnh viện; công tác phát hiện sớm và quản lý ca bệnh ngoài cộng đồng còn nhiều khó khăn do thiếu nhân lực, chưa theo sát từng ca bệnh, phân nhóm nguy cơ hiệu quả, bảo đảm tiếp cận oxy y tế…
Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho rằng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến số ca mắc, tử vong tăng lên. Do đó, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đề nghị rà soát, đánh giá lại tất cả các công đoạn, trong đó, phải thực hiện ngay phân loại bệnh nhân giữa các tuyến, các tầng điều trị để có cách thức điều trị phù hợp; quản lý điều trị F0 tại nhà chắc chắn; tăng cường nhân lực điều trị COVID-19; rà soát năng lực hồi sức tích cực, đảm bảo hệ thống oxy lỏng cao áp; theo dõi, giám sát, chăm sóc tốt cho các bệnh nhân…
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu các địa phương bảo đảm đầy đủ trang thiết bị bảo hộ an toàn cho đội ngũ nhân viên y tế cũng như chế độ, chính sách. Trong công tác điều trị bệnh nhân COVID-19, bên cạnh thuốc điều trị, cần lưu ý đến chế độ ăn uống, dinh dưỡng, động viên, chăm sóc về tinh thần.
Bộ Y tế khẩn trương phân bổ thuốc điều trị, nhất là thuốc kháng virus cho các địa phương; hoàn thiện quy trình điều trị tại nhà, trong đó có cơ chế giám sát y tế đến từng bệnh nhân, hướng dẫn sử dụng các loại thuốc kháng đông, kháng viêm.
Phó Thủ tướng yêu cầu, không để bệnh nhân ở nhà mà không được thăm khám từ xa mà phải kết hợp với chăm sóc trên thực địa. Bên cạnh đó, các địa phương cần chuẩn bị sẵn sàng các cơ sở, trung tâm điều trị đủ lớn, nhiều tầng trong tình huống ca bệnh tăng lên để khắc phục bất cập trong công tác chuyển tuyến giữa các bệnh viện khác nhau.
Phó Thủ tướng đề nghị, các địa phương khẩn trương tổ chức tiêm vét vaccine cho đối tượng người già, người có bệnh nền. Bộ Y tế lên kế hoạch tiêm vaccine phòng COVID-19 mũi thứ 3; khẩn trương tham khảo ý kiến của các chuyên gia, tổ chức y tế quốc tế về khoảng thời gian tiêm giữa mũi 2 và mũi 3.