Thủ tướng Phạm Minh Chính: Phát triển nhà ở xã hội thể hiện đặc trưng, bản chất tốt đẹp của chế độ ta

Đề xuất điều chỉnh tiêu chí, mức thu nhập người được mua nhà ở xã hội

Tại Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 27/2/2025, Thủ tướng Chính phủ giao chỉ tiêu số căn hộ các địa phương phải hoàn thành giai đoạn 2025 - 2030 là 995.445 căn hộ nhà ở xã hội, trong đó năm 2025 là 100.275 căn hộ. Trong 7 tháng đầu năm 2025 cả nước đã hoàn thành 36.962/100.275 căn, đạt 37%; dự kiến đến hết năm 2025 sẽ hoàn thành thêm 36.700 căn, nâng tổng số căn hoàn thành xây dựng cả năm là 73.671, đạt 73%; đang đầu tư xây dựng 127.261 căn và sẽ hoàn thành trong những năm tiếp theo.

Theo Bộ Xây dựng, trong số 31 địa phương được giao chỉ tiêu xây dựng nhà ở xã hội, có 9 địa phương có khả năng hoàn thành và vượt chỉ tiêu đề ra gồm: Hải Phòng, Huế, Tuyên Quang, Hưng Yên, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Nghệ An, Tây Ninh, Cà Mau. Các địa phương còn lại khả năng không hoàn thành. Ngoài ra, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng tích cực tham gia và có các dự án nhà ở xã hội phục vụ cán bộ, chiến sĩ, người lao động khó khăn về nhà ở.

Tại hội nghị, đại diện các bộ, ngành, địa phương đánh giá tình hình, kết quả đạt được, khó khăn, hạn chế, bài học kinh nghiệm, nhất là về hoàn thiện thể chế, phương pháp tổ chức thực hiện, huy động nguồn lực và sự tham gia của toàn xã hội vào việc xây dựng nhà ở xã hội. Các đại biểu đề nghị điều chỉnh tiêu chí đối tượng được mua nhà ở xã hội; xác định thu nhập của người mua nhà ở xã hội; tiếp tục cải thiện thủ tục; bố trí vốn, thúc đẩy giải ngân vốn ưu đãi cho chủ đầu tư và người mua, thuê mua nhà ở xã hội; lập quỹ về nhà ở…

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, Chương trình xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030 là chủ trương, chính sách lớn, nhân văn của Đảng, Nhà nước ta về bảo đảm tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội, “không để ai bị bỏ lại phía sau”, thể hiện quan điểm lấy con người làm trung tâm, là chủ thể, mọi chính sách đều hướng đến con người; bảo đảm quyền có chỗ ở, quyền tiếp cận bình đẳng về chỗ ở của người dân theo Hiến pháp, pháp luật, nhất là với đối tượng người nghèo, thu nhập thấp, người khó khăn, người yếu thế.

Chương trình cũng thể hiện truyền thống, đạo lý tốt đẹp của dân tộc, tình dân tộc, nghĩa đồng bào, "lá lành đùm lá rách, lá rách đùm lá rách hơn", sự quan tâm, sẻ chia của cộng đồng, với quan điểm “an cư lạc nghiệp”; đầu tư cho nhà ở xã hội là đầu tư cho phát triển, là một động lực phát triển, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, đẩy mạnh đô thị hóa, bảo vệ môi trường, không để lãng phí hạ tầng, nguồn lực; thể hiện trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền với người dân khi gặp khó khăn, vì Đảng, Nhà nước không có mục tiêu nào cao hơn là giữ vững độc tập, tự do, toàn vẹn lãnh thổ và nâng cao vật chất, tinh thần cho người dân.

Phát triển nhà ở xã hội là quyết tâm chính trị, nhiệm vụ quan trọng của Đảng và hệ thống chính trị; thể hiện đặc trưng, bản chất tốt đẹp của chế độ; là nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên hàng đầu trong quá trình phát triển; đồng thời là mệnh lệnh từ trái tim, truyền thống lịch sử, văn hóa, tính nhân văn cao cả, tình dân tộc, nghĩa đồng bào. Đây là chỉ tiêu khó, nhưng khó mấy cũng phải làm. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của các bộ, ngành, địa phương.

Nêu bật kết quả và đánh giá cao, biểu dương các bộ, ngành, đơn vị, địa phương đã nỗ lực, thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng nhà ở xã hội, nhất là các mô hình hay, cách làm sáng tạo cần nhân rộng, Thủ tướng Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ rõ các hạn chế, khó khăn, vướng mắc như: nhiều địa phương triển khai chậm; việc giải ngân nguồn vốn tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội còn chậm và có vướng mắc; các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội còn khó khăn trong tiếp cận đất đai, thủ tục đầu tư xây dựng, chỉ định thầu, tín dụng, chính sách ưu đãi... do có độ trễ thực hiện chính sách.

Thủ tướng yêu cầu các chủ thể liên quan khắc phục ngay các hạn chế nêu trên theo thẩm quyền, theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Việc gì lợi cho dân ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân ta phải hết sức tránh”; đảm bào hài hòa lợi ích, với tinh thần "3 có" là có lợi cho đất nước, có lợi cho người dân, có lợi cho doanh nghiệp, "2 không" là không có động cơ cá nhân, tham nhũng, tiêu cực và không để thất thoát, lãng phí tài sản, tài nguyên, nguồn lực.

Nhấn mạnh, từ nay đến cuối năm, còn rất nhiều việc phải làm để hoàn thành các mục tiêu Đề án đã đề ra, Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu hoàn thành ít nhất 100.000 căn nhà ở xã hội từ nay đến cuối năm 2025 là không đổi như đã được Thủ tướng Chính phủ giao cho địa phương ngay từ đầu năm.

Để hoàn thành mục tiêu trên, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục xác định nhiệm vụ phát triển nhà ở xã hội là nhiệm vụ chính trị quan trọng của cả hệ thống chính trị theo đúng tinh thần Chỉ thị 34 của Ban Bí thư; phải tập trung cao độ, cụ thể và sâu sát cho từng dự án, đặt quyết tâm chính trị cao nhất để hoàn thành chỉ tiêu nhà ở xã hội đã được Chính phủ giao trong năm 2025.

Xây dựng công cụ đo lường để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của mỗi cán bộ, tổ chức

Yêu cầu các địa phương bổ sung chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội là một trong những nội dung, nhiệm vụ, chỉ tiêu tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2025 – 2030, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo các ngành, địa phương tập trung rà soát, thống kê cán bộ, công chức, viên chức, người lao động gặp khó khăn về chỗ ở, đi lại do chịu tác động của quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy; rà soát lại các chính sách liên quan tiếp cận vốn, mua, xây dựng nhà ở xã hội, cắt bỏ thủ tục hành chính rườm rà, bảo đảm thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp và các chủ thể liên quan trong việc tiếp cận nhà ở xã hội; tổ chức kiểm tra, giám sát, tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, trục lợi chính sách; xây dựng công cụ đo lường để đánh giá theo tháng, quý, năm và đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của mỗi cán bộ, tổ chức.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan nắm bắt tình hình và kịp thời hướng dẫn triển khai Nghị quyết số 201 của Quốc hội, Nghị định số 192 của Chính phủ về phát triển nhà ở xã hội; chủ trì, phối hợp Bộ Tài chính nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ dự thảo Nghị định về quỹ nhà ở quốc gia; theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn các địa phương, doanh nghiệp đẩy mạnh triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đảm bảo mục tiêu; hằng tháng, kiểm đếm kết quả đạt được của các địa phương, đơn vị.

Bộ Quốc phòng, Bộ Công an căn cứ Nghị quyết 201, Nghị định số 192 và thẩm quyền được giao, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, đơn vị trực thuộc phối hợp với UBND cấp tỉnh để triển khai các dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho lực lượng vũ trang thuộc phạm vi quản lý; khởi công nhà ở xã hội theo chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, trên cơ sở quy định của Nghị quyết 201 và các văn bản quy định chi tiết, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, đơn vị trực thuộc triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho đoàn viên công đoàn thuê; khởi công nhà ở xã hội theo chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan quyết liệt thúc đẩy giải ngân Chương trình tín dụng 120 nghìn tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân; bố trí gói tín dụng ưu đãi đối với nhóm đối tượng cán bộ, công chức, viên chức chịu tác động của quá trình sắp xếp tổ chức, bộ máy và đối tượng trẻ tuổi để mua, thuê mua nhà ở xã hội; đa dạng hóa các gói tín dụng cho người mua nhà ở xã hội.

Văn phòng Chính phủ hoàn thiện Công điện về việc tập trung chỉ đạo, quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành.

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh nguồn cung; chỉ đạo, đôn đốc chủ đầu tư triển khai đầu tư xây dựng các dự án nhà ở xã hội, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu được giao tại Quyết định điều chỉnh giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030. Căn cứ các Nghị quyết, quyết định của Quốc hội, Chính phủ hướng dẫn các chủ thể liên quan thực thi kịp thời, hiệu quả chương trình phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội.

Thủ tướng chỉ rõ, Quốc hội, Chính phủ thiết kế khung chính sách, mẫu thiết kế nhà ở xã hội, song các địa phương vận dụng sáng tạo, áp dụng phù hợp với điều kiện địa phương, trên tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.

Đối với các dự án đã hoàn thành, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo các chủ đầu tư khẩn trương bảo đảm việc hoàn nguyên môi trường, sáng xanh sạch đẹp; triển khai các thủ tục, công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để tiến hành bán cho người dân. Đối với các dự án đang thi công phải đôn đốc chủ đầu tư tập trung nguồn lực, thi công theo tiến độ đã cam kết, hoàn thành ngay trong năm 2025.

Đối với các dự án còn lại và các dự án vừa mới khởi công trong năm 2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các địa phương làm việc trực tiếp với các chủ đầu tư để rà soát tiến độ, điều chỉnh tiến độ dự án; ưu tiên thực hiện các thủ tục hành chính, nắm bắt và giải quyết ngay các khó khăn, vướng mắc…, tạo mọi điều kiện để chủ đầu tư triển khai dự án; yêu cầu chủ đầu tư tập trung nguồn lực, thi công với tinh thần "3 ca, 4 kíp", "vượt nắng, thắng mưa”, hoàn thành tối thiểu 26.000 căn hộ ngay trong năm 2025 và tạo cơ sở cho việc hoàn thành chỉ tiêu các năm tiếp theo.

Đối với các địa phương chưa có dự án nhà ở xã hội được khởi công, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo khẩn trương chỉ đạo các Sở, ngành tiến hành giao chủ đầu tư, thực hiện các thủ tục đất đai, bàn giao đất sạch, cấp phép xây dựng… cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội để khởi công, đầu tư xây dựng, ngay trong năm 2025; đôn đốc các chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% thuộc dự án theo quy định của Luật Nhà ở năm 2023 để khởi công, ngay trong năm 2025.

Lưu ý tổ chức thực hiện ngay những quy định tại Nghị quyết số 201 thí điểm một số chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ phải thực hiện ngay việc cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính theo quy định của Nghị số quyết 201 và Nghị định số 192; không ban hành các quy định làm phát sinh điều kiện, tiêu chí giao chủ đầu tư, phát sinh thủ tục hành chính gây phiền hà cho doanh nghiệp, người dân; các thủ tục hành chính đối với dự án nhà ở xã hội phải được thực hiện theo “luồng xanh”, “luồng ưu tiên”; đồng thời xử lý ngay những khó khăn, vướng mắc đang tồn đọng đã được tháo gỡ tại Nghị quyết 201 như: lựa chọn chủ đầu tư; đấu thầu, thủ tục đầu tư xây dựng; xác định giá bán, giá thuê mua...

Thủ tướng nhấn mạnh, các địa phương khẩn trương rà soát quy hoạch, bố trí quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội tại các vị trí phù hợp, thuận tiện, với quy mô hợp lý, đảm bảo đầy đủ hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng như điện, nước, giao thông, văn hóa, giáo dục, y tế, thể thao… nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân cũng như sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư công, góp phần thúc đẩy tăng trưởng. Trong quá trình triển khai, thực hiện, nếu phát sinh các khó khăn, vướng mắc, đề nghị các địa phương kịp thời phản ánh về Bộ Xây dựng và các Bộ, ngành liên quan để tháo gỡ theo thẩm quyền.Nhất trí xem xét, sửa đổi một số nội dung quy định về thu nhập của người mua nhà ở xã hội, đối tượng mua nhà ở xã hội, lập quỹ nhà ở xã hội…, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp phát huy tinh thần chiến đấu, tinh thần cách mạng, “thần tốc, táo bạo hơn nữa”, “quyết chiến, quyết thắng”, thể hiện trách nhiệm cao nhất, quyết tâm chính trị mạnh mẽ nhất, hành động quyết liệt, hiệu quả nhất để nỗ lực hoàn thành mục tiêu về phát triển nhà ở xã hội đã được giao.