Quy hoạch Thủ đô cần mang yếu tố hội tụ, đại diện

Ý kiến các đại biểu cho rằng, việc lập Quy hoạch và điều chỉnh Quy hoạch cơ bản phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và tính thống nhất trong hệ thống pháp luật quy hoạch. Việc Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến đối với Quy hoạch Thủ đô và điều chỉnh Quy hoạch chung là phù hợp với pháp luật.   

Góp ý về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội, đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) bày tỏ đồng tình với các nội dung như căn cứ lập Quy hoạch; quan điểm, mục tiêu và lựa chọn phương án phát triển Thủ đô Hà Nội; phương hướng phát triển các ngành quan trọng trên địa bàn và phương hướng phát triển các ngành, lĩnh vực khác…

Đại biểu Trần Văn Tiến cũng nêu một số đề xuất, kiến nghị, trong đó có việc bổ sung báo cáo đánh giá sau 12 năm thực hiện Quyết định số 1259/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, từ đó thấy được những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và rút ra bài học kinh nghiệm cho công tác lập, điều chỉnh quy hoạch.

Đại biểu cũng nêu vấn đề, hiện tại, điều chỉnh Quy hoạch chung được lập theo Luật Quy hoạch đô thị, trong khi Chính phủ đang trình Quốc hội cho ý kiến về Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn để thay thế Luật Quy hoạch đô thị. Do vậy, đại biểu đề nghị tư vấn thực hiện điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô phải bám sát Quy hoạch Thủ đô và dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn để không xảy ra tình trạng Quy hoạch chung mới được điều chỉnh, lại phải điều chỉnh theo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Cùng mối quan tâm với đại biểu Trần Văn Tiến, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) mong muốn trong bản thuyết trình phải thống kê được từ năm 2011 đến nay chúng ta đã làm được những gì trong số các nhiệm vụ quy hoạch đó.

"Từ nay đến 2030 chỉ còn 6 năm nữa, liệu chúng ta có thể hoàn thành các nhiệm vụ quy hoạch đã được đề ra để từ đó có căn cứ tính toán tầm nhìn đến năm 2050 ?... Nếu trong giai đoạn này kết quả đạt được quá thấp thì tầm nhìn đến năm 2050 có nhiều ý nghĩa hay không?”, đại biểu Nguyễn Văn Thân băn khoăn. 

Liên quan nội dung về tầm nhìn quy hoạch đến năm 2065, Thủ đô Hà Nội phát triển bằng thủ đô các nước tiên tiến trên thế giới, đại biểu tỉnh Thái Bình đề nghị cần làm rõ yếu tố: Đến năm 2065 phát triển bằng thủ đô các nước tiên tiến tại thời điểm hiện nay hay tại thời điểm năm 2065. Theo lý giải của đại biểu - “chúng ta phát triển thì các nước cũng phát triển”, do đó cần làm rõ để có một tầm nhìn hợp lý, khả thi. 

Đối với việc điều chỉnh áp dụng quy hoạch đặc thù về “thành phố trong Thủ đô”, đại biểu Nguyễn Văn Thân đề xuất ngược lại là “Thủ đô trong thành phố”, theo hướng các quận nội thành sẽ là “Thủ đô Hà Nội”, phần còn lại và các khu vực khác là “thành phố Hà Nội” để Nhà nước và 63 tỉnh, thành phố có thể tập trung nguồn lực, sẵn sàng đóng góp cho Thủ đô, với định hướng phát triển Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị - văn hóa, không phải là trung tâm chính trị - kinh tế. 

“Rất mong Quốc hội, Đảng, Nhà nước nghiên cứu quan điểm “Thủ đô Hà Nội nằm trong thành phố Hà Nội”, để thành phố Hà Nội vì thủ đô và các tỉnh, thành phố khác cũng vì thủ đô”, đại biểu nhấn mạnh.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội), Quy hoạch Thủ đô là một quy hoạch tỉnh, nhưng không phải như quy hoạch các tỉnh khác là quy hoạch cho một địa phương, mà là quy hoạch cho Thủ đô của cả nước. Do vậy, ở đây phải có tất cả yếu tố hội tụ và mang tính đại diện cho sự phát triển của cả nước.

Đại biểu Hoàng Văn Cường nêu ba vấn đề cần quan tâm trong quá trình triển khai thực hiện quy hoạch. Đầu tiên là cần tập trung giải quyết vấn đề giao thông ùn tắc, cũng là nút thắt lớn nhất của Thủ đô Hà Nội hiện nay. Trong đó, trọng tâm là đầu tư xây dựng được 14 tuyến đường sắt đô thị thành một hệ thống mạng lưới đường sắt đủ khả năng kết nối giao thông cho người dân có thể di chuyển tới bất kể địa điểm nào tại khu vực Thủ đô, từ đó các phương tiện giao thông cá nhân sẽ tự động được thay thế, đồng thời tình trạng ô nhiễm môi trường sẽ phần nào được giải quyết.

"Khi mạng lưới đường sắt đô thị phát triển sẽ kết nối với các vùng ngoại thành, tự động nó sẽ giãn các hoạt động kinh tế đang tập trung ở nội đô ra phát triển ở những vùng đô thị mới. Đặc biệt, hệ thống đường sắt còn kết nối với các tỉnh như Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hà Nam, biến các tỉnh đó gần như trở thành đô thị vệ tinh để tạo ra kết nối phát triển, đồng thời cũng phân tán sự tập trung", đại biểu Hoàng Văn Cường nói. 

Vấn đề cốt lõi thứ hai được đại biểu thành phố Hà Nội đề xuất là việc đầu tư xây dựng hệ thống thu gom nước thải tách rời khỏi hệ thống nước mưa và xây dựng, bố trí những khu vực xử lý nước thải cục bộ và nước thải tập trung để khi nước thải sinh hoạt từ thành phố ra môi trường là nước sạch, hạn chế ô nhiễm. Bên cạnh đó, cần có cơ chế để hỗ trợ người dân khu vực phố cổ để có điều kiện cải tạo, chỉnh trang khu vực này; thực hiện cơ chế không thu hồi nhà của người dân, nhưng vẫn hỗ trợ về chỗ ở.

"Nếu được hỗ trợ như vậy, tự những người dân sẽ dành không gian này trở thành không gian kinh doanh dịch vụ, thương mại. Tài sản vẫn của họ, họ có thể tự sản xuất, kinh doanh hoặc cho nhà đầu tư khác vào đầu tư, cải tạo trở thành điểm lưu trú, kinh doanh ăn uống. Từ đó chúng ta sẽ phát triển được một không gian "kinh tế đêm" cho Hà Nội, không phải chỉ quanh khu vực bờ hồ Hoàn Kiếm như hiện nay mà cả khu vực phố cổ, khu vực Hồ Tây... trở thành một không gian phát triển du lịch và kinh tế đêm", đại biểu nhấn mạnh.