Tình trạng ô nhiễm khói bụi tại Hà Nội. Ảnh: TTXVN
Ngày 26/9, liên quan đến thông tin Tổ chức Air Visual đưa thành phố Hà Nội vào Bảng xếp hạng 10 thành phố có chất lượng không khí xấu nhất thế giới và xếp hạng Hà Nội là thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới (chỉ số AQI luôn trên 200 - mức xấu), ông Mai Trọng Thái, Chi Cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội cho biết: Tổ chức Air Visual lấy dữ liệu từ trạm quan trắc đặt tại Đại sứ quán Mỹ (Trạm quan trắc này quan trắc duy nhất chỉ tiêu PM2.5, nằm trên trục giao thông chính, gần ngã 4 Láng Hạ - Đê La Thành và xung quanh đang có các công trình xây dựng với quy mô lớn). Vì vậy, không thể đại diện cho toàn địa bàn thành phố Hà Nội, chỉ mang tính đại diện cho duy nhất một địa điểm quan trắc.
Theo báo cáo của Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội, ở Hà Nội và các tỉnh thành miền Bắc, tình trạng ô nhiễm bụi thường tăng cao tập trung vào thời gian mùa đông, đầu xuân và vào những thời điểm chuyển mùa. Đây cũng là hiện tượng thường gặp trong nhiều năm qua. Theo số liệu quan trắc của hệ thống trạm quan trắc của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, trong những ngày qua, chất lượng không khí của Hà Nội, ở nhiều thời điểm trong ngày, nằm ở mức "kém", trong đó, chủ yếu là ô nhiễm bụi.
Trên thực tế, nồng độ bụi chỉ tăng cao tức thời ở một vài thời điểm, tuy nhiên, do điều kiện khí tượng không thuận lợi, xuất hiện hiện tượng sương mù bao phủ toàn thành phố kéo dài liên tục trong nhiều ngày nên bụi không thể thoát lên trên pha loãng và phát thải hoặc bị vận chuyển đi nơi khác mà bị giữ lại tại lớp không khí gần mặt đất nên chất lượng không khí trên toàn thành phố giảm xuống.
Phân tích về nguyên nhân khiến tình trạng ô nhiễm bụi ở mức cao, Chi Cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội cho rằng: Về nguyên nhân chủ quan, do thành phố Hà Nội đang trong quá trình đô thị hóa, nhiều công trình đang xây dựng phát sinh bụi. Mật độ các phương tiện tham gia giao thông lớn, xuất hiện nhiều điểm ùn tắc giao thông, còn tồn tại nhiều phương tiện cũ, xe chở vật liệu và phế thải không che chắn đúng quy định...
Bên cạnh đó, nguyên nhân khách quan do đang là thời điểm giao mùa, điều kiện khí tượng không thuận lợi, toàn thành phố luôn bị bao phủ bởi lớp sương mù làm giảm khả năng phân tán, phát tán bụi. Trong những ngày vừa qua, Đêm và ngày không có mưa, lặng gió (tốc độ gió thấp từ 0.1 - 2 m/s), hướng gió không cụ thể (quẩn gió), ban ngày trời nắng, nền nhiệt tăng cao về đêm trời dịu mát nhiệt độ giảm mạnh, sáng sớm luôn xuất hiện một lớp sương mù thấp bao phủ toàn thành phố.
Trong khi đó, các loại khí thải và khói bụi vẫn liên tục thải ra môi trường hàng ngày. Mặt khác, rõ ràng tốc độ gió thấp cũng dẫn đến sự phân tán ô nhiễm không khí kém, sự đối lưu không khí giữa các tầng giảm. Do đó, không khí không thể thoát lên cao để pha loãng và phát thải mà bị giữ lại lớp không khí sát mặt đất, làm tăng nồng độ bụi.