Rác thải nhựa tràn ngập trên bãi biển Sukaraja ở Bandar Lampung, Indonesia, ngày 8/9/2019. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Malaysia, báo cáo của WWF chỉ ra rằng, 6 nước gồm Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam là những nước thải ra 60% trong số 8 triệu tấn nhựa vào các đại dương trên thế giới mỗi năm. Báo cáo dự báo rằng, từ năm 2010 đến năm 2050, số lượng rác thải nhựa thải vào đại dương sẽ tăng 4 lần, có nghĩa là vào giữa thế kỷ này, khối lượng nhựa có trong lòng đại dương sẽ nhiều hơn khối lượng cá trong đại dương.
Điều phối viên của WWF Thomas Schuldt nêu rõ Malaysia hiện đứng đầu trong 6 nước được quỹ phân tích về mức tiêu thụ bao bì nhựa, khoảng 16,8 kg/người, tiếp đến là Thái Lan với mức 15,5 kg/người. Đặc biệt, chỉ tính trong năm 2019, lượng khí phát thải liên quan tới nhựa của nước này từ chu trình sản xuất đến đốt cháy đã đạt 860 triệu tấn, lớn hơn lượng khí phát thải hằng năm của 3 nước Thái Lan, Việt Nam và Philippines cộng lại. Sở dĩ người dân Malaysia sử dụng lượng nhựa nhiều nhất trong nhóm các nước này vì họ thuộc nhóm có thu nhập cao nhất (trung bình gần 11.000 USD/năm). Hằng ngày, họ gọi chuyển phát đồ ăn rất nhiều, những thứ được đóng gói bằng nhựa, đồng thời họ cũng đi siêu thị mỗi ngày và sử dụng nhiều túi đựng bằng nhựa.
Nhiều khu vực ở châu Á có nền kinh tế và tốc độ dân số phát triển nhanh. Nhiều bờ biển rộng lớn đã trở thành những khu vực đô thị có mật độ nhà ở và dân cư đông đúc. Tuy nhiên, công tác thu gom chất thải và phát triển hạ tầng không thể theo kịp tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, và điều này đã tạo ra “một cơn bão” xả rác thải nhựa ra các vùng biển. Bên cạnh đó, sau khi Trung Quốc cấm nhập khẩu chất thải nhựa vào đầu năm 2018, những nước xuất khẩu hàng đầu loại rác thải này như Mỹ và các quốc gia châu Âu đã bắt đầu chuyến hướng đến các nước châu Á khác. Ngoài việc ảnh hưởng đến các ngành du lịch, đánh cá và vận tải, rác thải nhựa còn tiêu diệt hệ sinh thái biển và xâm nhập vào chuỗi thức ăn dành cho con người thông qua các sinh vật biển.
Điều phối viên Schuldt hối thúc chính phủ các nước châu Á hãy đưa ra các quy định nhằm hạn chế các sản phẩm nhựa dùng một lần. Ông cũng kêu gọi Malaysia có biện pháp khuyến khích giảm thiểu việc sử dụng các sản phẩm đóng gói bằng nhựa và tài trợ cho lĩnh vực tái chế, như hơn 30 quốc gia đã làm, trong đó có những nước ở châu Á.
Năm ngoái, Chính phủ Malaysia đã phát động chương trình có tên là “Công ước Malaysia về nhựa” nhằm thu thập ý kiến của người dân về việc làm thế nào để nâng cao chất lượng công tác thu gom phế thải ở nước này. Kết quả của cuộc vận động dự kiến sẽ được công bố trong tháng 3 tới.
Chất thải tại Malaysia thường là chất thải tổng hợp và thường được chôn ngầm dưới cát. Với điều kiện tự nhiên ở Malaysia, một phần chất thải này có thể bị cuốn trôi ra các sông ngòi và biển. Theo chuyên gia của WWF, Malaysia cũng nên tiến hành các chiến dịch nâng cao nhận thức cho người dân trong việc tạo thói quen phân loại rác thải, góp phần nâng cao hiệu quả công tác tái chế rác.