Trong cuộc trưng cầu dân ý Brexit năm 2014, phần lớn người dân Scotland bỏ phiếu muốn ở lại khối EU.
“62% người Scotland đã bỏ phiếu ở lại Liên minh châu Âu vào năm 2016. Nhưng thật không may, chúng tôi đã bị đưa ra khỏi EU”, Thủ hiến Yousaf trả lời phỏng vấn báo Mỹ Politico ngày 28/6.
Khi nhậm chức từ đầu năm nay, Thủ hiến Yousaf, lãnh đạo Đảng Dân tộc Scotland (SNP), đã nói rõ mong muốn thúc đẩy một cuộc trưng cầu dân ý về về việc tách khỏi Vương quốc Anh lần thứ hai của Scotland.
Tuy nhiên, mặc dù nhiều người Scotland mong muốn tổ chức một cuộc bỏ phiếu lần thứ hai nhưng bất kỳ động thái nào để làm như vậy đều cần có sự chấp thuận của London và điều đó là không thể vào ngay lúc này.
“Nếu những người ở năm 2014 biết một Brexit sẽ xảy ra vào năm 2016, tôi chắc chắn mọi người sẽ bỏ phiếu cho Scotland trở thành một quốc gia độc lập”, Thủ hiến Yousaf nhấn mạnh.
Scotland là vùng lãnh thổ thuộc Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (gồm England, xứ Wales, Scotland và Bắc Ireland). Các chính trị gia theo chủ nghĩa dân tộc Scotland, đơn cử là đảng SNP, đã bày tỏ mong muốn tuyên bố tách khỏi Vương quốc Anh. Năm 2014, Scotland đã tổ chức cuộc trưng cầu ý dân về vấn đề này. Khi đó, Scotland đã ở lại Vương quốc Anh do kết quả bỏ phiếu cho thấy 55% người dân ủng hộ điều này và chỉ 45% muốn tách ra độc lập. Thủ hiến Scotland lúc đó là bà Nicola Sturgeon đã nỗ lực thúc đẩy tiến hành cuộc trưng cầu ý dân lần thứ hai nhưng không thành.
Tháng 11/2022, Tòa án Tối cao Anh đã ra phán quyết bác bỏ yêu cầu của Scotland tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân nữa về việc tách khỏi Vương quốc Anh. Tòa cho rằng Nghị viện Scotland không có thẩm quyền tổ chức cuộc trưng cầu đòi độc lập mà không có sự phê chuẩn của Quốc hội Anh.
Hiện những nỗ lực tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý của ông Yousaf đang gặp khó khăn bởi một cuộc điều tra của cảnh sát về tài chính đảng SNP, trong đó Sturgeon và chồng bà là Peter Murrell đã bị bắt trong những tuần gần đây. Cả hai đều được trả tự do mà không bị buộc tội, nhưng cuộc điều tra đang diễn ra khiến độ tín nhiệm của đảng đã giảm 10 điểm.
Mặc dù Thủ hiến Yousaf thừa nhận những khó khăn mà SNP phải đối mặt, nhưng ông cho rằng đây là một vấn đề riêng biệt với những nỗ lực giành độc lập khỏi nước Anh.