Với mặt tiền bằng kính và cổng vào nhiều cột, nhà tù Fuchu tại Tokyo có thể bị nhầm là một văn phòng chính quyền địa phương. Thậm chí bên trong còn có khu vực đón tiếp thoáng mát, nơi treo biểu ngữ ủng hộ đội bóng đá địa phương FC Tokyo.
Nhưng khi bước qua một cánh cửa nặng nề, được canh gác cẩn mật, nơi đây hiện rõ là địa điểm giam giữ tù nhân. Fuchu có 1.700 tù nhân, bao gồm một số lượng lớn đang thụ án dưới 10 năm.
Bầu không khí bên trong Fuchu khá tĩnh lặng và trật tự. Các phòng giam sạch sẽ, có khăn trải giường gấp gọn gàng. Khoảng 1/3 số tù nhân bị giam giữ tại Fuchu có dính líu đến yakuza. Rất dễ nhận ra họ nhờ những hình xăm khắp cơ thể.
Giám thị Fuchu - ông Hiroyuki Yashiro - cho biết thách thức lớn nhất là phạm nhân lớn tuổi ngày càng đông. Tình hình này phản ánh xu hướng nhân khẩu học ở Nhật Bản, nơi gần 1/3 trong 125 triệu dân trên 65 tuổi. Ở Fuchu, 22% tù nhân nằm trong nhóm tuổi đó, làm nảy sinh những nhu cầu như một viện dưỡng lão cho nhà tù này. Do đó, các tù nhân trẻ tuổi sẽ được nhận chứng chỉ để chăm sóc bạn tù lớn tuổi và có lẽ sẽ sử dụng chứng chỉ này để tìm việc làm sau khi mãn hạn tù.
Ông Yashiro chia sẻ: “Một số phạm nhân lớn tuổi gặp khó khăn khi đi lại hoặc tắm nếu không có người hỗ trợ. Họ cũng phải uống thuốc, đó là lý do chúng tôi nhờ phạm nhân trẻ giúp họ”.
Hơn 70% tù nhân lớn tuổi tại Fuchu cần được điều trị các bệnh mãn tính như tiểu đường, bệnh tim và các tình trạng sức khỏe tâm thần. Khoảng cách tuổi tác có thể thấy rõ trong các xưởng của nhà tù. Ở một xưởng, phạm nhân trẻ dành 8 giờ mỗi ngày để may túi và áo phông, học cách bảo dưỡng ô tô, in tờ rơi hoặc trông coi bếp và cơ sở giặt là. Tuy nhiên, ở một xưởng khác, phạm nhân lớn tuổi chỉ nhận nhiệm vụ lắp ráp móc phơi đồ bằng nhựa để giúp tay khỏe hơn và linh hoạt hơn.
Việc xem TV bị giám sát và hạn chế. Tuy nhiên, 370 tù nhân nước ngoài của Fuchu có thể tiếp cận các chương trình phát thanh bằng tiếng Anh và tiếng Trung. Điểm danh diễn ra lúc 6 giờ 45 sáng và thời điểm tắt đèn là 9 giờ tối. Tù nhân tắm ba lần một tuần, mỗi lần 15 người tắm chung.
Giám đốc Fuchu - ông Yuiichiro Kushibiki - chia sẻ: “Nơi này hoạt động vì mọi người đều được đối xử như nhau. Không có phân cấp giữa tù nhân. Hãy nhìn xung quanh… có khoảng 60 người đàn ông trong xưởng này, và chỉ có một vài quản giáo. Điều đó chỉ có thể xảy ra nếu các tù nhân tuân thủ các quy tắc”.