Các tàu chở ngũ cốc của Ukraine đã nối lại vận chuyển sau khi Moskva và Kiev đạt thỏa thuận về bảo đảm an toàn trên Biển Đen. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu qua video trực tuyến tại hội nghị an ninh Biển Đen ở Bucharest ngày 13/4, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba khẳng định đã đến lúc biến Biển Đen thành “vùng biển của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)”.
Ông Kuleba đã kêu gọi các nước châu Âu cùng nhau giải quyết vấn đề chung là Nga, trong đó có việc tích hợp hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không của Ukraine với hệ thống phòng thủ của các thành viên NATO.
Ngoại trưởng Kuleba cũng kêu gọi NATO chấp thuận đơn xin gia nhập liên minh của Ukraine và Gruzia.
Quan chức Ukraine cũng cho biết thêm rằng hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius vào tháng 7 tới sẽ đưa ra một kế hoạch rõ ràng về thời điểm và cách thức Ukraine gia nhập liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu này.
Bên cạnh đó, ông Dmytro Kuleba đã tái khẳng định quan điểm của Kiev rằng hòa bình chỉ có thể đạt được nếu như Nga rút quân khỏi toàn bộ lãnh thổ Ukraine, kể cả bán đảo Crimea ở Biển Đen mà Moskva sáp nhập năm 2014.
Cùng ngày, tại một cuộc họp ở Moskva, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã bác bỏ những bình luận của Ngoại trưởng Ukraine về Biển Đen. Ông khẳng định Biển Đen sẽ không bao giờ trở thành biển của NATO. “Đó là vùng biển chung. Đó phải là một vùng biển của hợp tác, tương tác và an ninh cho tất cả các quốc gia ven biển”, ông Peskov nhấn mạnh.
Biển Đen và bờ biển của Ukraine đã trở thành chiến trường quan trọng kể từ khi Nga đưa quân sang nước láng giềng vào năm ngoái. Cả Moskva và Kiev đều dựa vào biển để giao thương, nổi bật trong đó là hoạt động cung cấp ngũ cốc cho thị trường với tư cách là hai trong số các nhà xuất khẩu lương thực lớn nhất thế giới. Quyết định phong tỏa các cảng biển tại Biển Đen đã một phần gây ra cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu vào năm ngoái, cho đến khi Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian để Moskva và Kiev ký thỏa thuận nối lại xuất khẩu ngũ cốc.
Ngày 5/4, báo Financial Times trích dẫn lời bốn quan chức giấu tên cho biết Mỹ đang đứng về phía Đức và Hungary trong việc phản đối nỗ lực của các nước gồm Ba Lan và một số quốc gia vùng Baltic nhằm cấp cho Ukraine một "lộ trình gia nhập" rõ ràng tại hội nghị thượng đỉnh tháng 7 tới.
Vấn đề trên đã được tranh luận tại một cuộc họp của các ngoại trưởng NATO ở Brussels, nơi các thành viên đang cố gắng đặt nền móng cho hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo khối dự kiến diễn ra vào tháng 7 tại Vilnius, Litva. Tất cả 31 thành viên của liên minh đều đồng ý rằng không thể trao tư cách thành viên cho Ukraine trong thời gian ngắn, cũng như không thể thảo luận nghiêm túc về khả năng đó trong bối cảnh cuộc xung đột đang diễn ra tại Ukraine.
Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cảnh báo rằng ông sẽ không tham dự hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius trừ khi được cam kết các bước đi chắc chắn cho mục tiêu gia nhập NATO, chẳng hạn như đảm bảo an ninh sau cuộc xung đột và hợp tác sâu rộng hơn với liên minh này.
Một quan chức cho biết: “Chúng tôi còn vài tuần đàm phán khó khăn phía trước để thu hẹp những khoảng cách đó và tạo ra một kết quả chính trị”. Một quan chức khác lưu ý: “Con đường đến Vilnius đầy trắc trở”.
Washington lo ngại mối quan hệ giữa NATO và Ukraine trở nên sâu sắc hơn tại thời điểm này sẽ dẫn đến việc Nga tuyên bố cuộc khủng hoảng hiện tại là xung đột giữa Nga và NATO. Nó cũng có thể thúc đẩy Nga leo thang xung đột bằng cách triển khai vũ khí hạt nhân.