Tàu sân bay Mỹ USS Nimitz trên Eo biển Hormuz tháng 9/2020. Ảnh: AFP
Báo The Hill đưa tin tàu sân bay duy nhất của Hải quân Mỹ hoạt động ở Trung Đông, USS Nimitz, đã rời Biển Arab và Hạm đội 5 sau hơn 270 ngày được triển khai kéo dài bất thường. Theo người phát ngôn của Lầu Năm Góc John Kirby, con tàu đang trên đường từ Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương trở về Mỹ.
Ông Kirby gọi động thái này là “hành động cân bằng” giữa những yêu cầu và khả năng quân sự của Mỹ, chứ không phải là một phản ứng trước “một thông tin cụ thể ở khu vực cụ thể nào trên thế giới”.
“Chúng tôi không đưa ra những quyết định như vậy một cách nhẹ nhàng, mà dựa trên rất nhiều yếu tố, nhất là khi bạn phải giải quyết vấn đề một cụm tàu sân bay tấn công đã triển khai trên biển lâu như vậy, tới tận 10 tháng. Chúng tôi cũng đã xét tới sự hao mòn và mệt mỏi của thủy thủ đoàn cũng như của cả con tàu”, ông Kirby nói với tờ The Hill.
Người phát ngôn Kirby cũng cho biết ông chưa có bất kỳ thông tin nào về việc triển khai một tàu sân bay thay thế trong khu vực.
Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin cũng cho biết ông “tin rằng sự hiện diện mạnh mẽ của Mỹ ở Trung Đông là để phòng thủ trước các mối đe dọa" và động thái này được đưa ra “vì lợi ích quốc gia”.
New York Times là tờ báo đầu tiên đưa tin về việc rút tàu sân bay này.
Tàu sân bay Nimitz và 5.000 thành viên thủy thủ đoàn đang trở về cảng quê nhà tại Bremerton, Washington, sau hàng loạt các quyết định qua lại của chính quyền cựu Tổng thông Donald Trump vào cuối tháng 12/2020 và đầu tháng 1/2021.
Hồi cuối tháng 12/2020, cựu quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chris Miller đã ra lệnh cho tàu Nimitz được triển khai ở Trung Đông quay trở về Mỹ. Các chuyên gia nhận định đây có thể là một tín hiệu nhằm “giảm sự căng thẳng” với Iran trong bối cảnh kỷ niệm 1 năm vụ chỉ huy đặc nhiệm Quds Qassem Soleimani bị máy bay không người lái Mỹ ám sát ở Iraq.
Tuy nhiên, 3 ngày sau, ông Trump đã đảo ngược quyết định trước đó của ông Miller. Thay vào đó, tàu Nimitz vẫn duy trì hoạt động tại Vịnh Ba Tư sau khi Lầu Năm Góc tuyên bố rằng có những mối đe dọa từ Iran đối với cựu Tổng thống Trump.
“Do các nhà lãnh đạo Iran gần đây có những lời đe dọa nhằm vào Tổng thống Trump và các quan chức trong chính quyền Mỹ, tôi đã ra lệnh cho tàu USS Nimitz tạm hoãn rút về. Con tàu sẽ tiếp tục lưu lại khu vực hoạt động của Bộ Tư lệnh Trung Tâm (CENTCOM)”, ông Miller nói.
Tàu sân bay Nimitz lần đầu tiên được triển khai tới khu vực trong bối cảnh mối quan hệ giữa Washington với Tehran leo thang căng thẳng, được châm ngòi bởi quyết định rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran của ông Trump hồi năm 2018.
Động thái rút tàu Nimitz khỏi Vùng Vịnh diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Joe Biden muốn đổi mới các cuộc đàm phán với Iran để quay trở lại thỏa thuận hạt nhân được ký kết từ thời cựu Tổng thống Barack Obama.