Khu vực Pokrovsk đang trở thành chiến trường then chốt, nơi quyết định khả năng Ukraine giữ được tuyến phòng thủ chiến lược trước làn sóng tấn công quy mô lớn của Nga. Ảnh: TASS
Theo trang Al Jazeera, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho biết các đoạn video định vị địa lý cho thấy binh sĩ Nga đã hiện diện tại khu vực trung tâm, phía Bắc và Đông Bắc Pokrovsk. Việc kiểm soát Pokrovsk và thành phố lân cận Myrnohrad được Moskva đánh giá là điều kiện quan trọng để giành quyền kiểm soát các khu vực còn lại của tỉnh Donetsk. Quân đội Nga đã nhắm tới Pokrovsk từ gần hai năm trước, sau khi kiểm soát Avdiivka, cách Pokrovsk 39 km về phía Đông.
Về phía Ukraine, việc duy trì phòng thủ Pokrovsk được xem là biện pháp làm giảm sức mạnh tác chiến của Nga và giành thời gian củng cố “vành đai pháo đài” – gồm các thành phố Kostiantynivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Sloviansk – những trung tâm dân cư lớn còn lại và được phòng thủ chặt chẽ nhất tại Donetsk.
Tổng thống Nga Vladimir Putin từng đề xuất Ukraine đầu hàng theo một phần của thoả thuận trao đổi đất đai và ngừng bắn với Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng 8. Song Ukraine không chấp thuận. Một đánh giá tình báo gần đây của Mỹ ghi nhận quyết tâm cao hơn của Nga trong việc đạt mục tiêu trên chiến trường.
Chiến thuật mới tại Pokrovsk
Trong tuần qua, Nga đã nhắm vào các phi công điều khiển UAV của Ukraine trước khi họ kịp triển khai, đồng thời cắt các tuyến tiếp vận quan trọng. Bộ Quốc phòng Nga cho biết: “Máy bay tác chiến kết hợp với UAV đã làm gián đoạn đáng kể hậu cần của quân đội Ukraine ở Pokrovsk”. Bộ này cũng thông báo đã phá hủy hai trong ba cây cầu bắc qua sông Vovcha, vốn được Ukraine sử dụng để tiếp tế cho thành phố.
Trên Telegram, một đơn vị UAV của Ukraine, tự xưng Peaky Blinders, cho biết: “Tình hình tại hướng Pokrovsk rất căng thẳng. Mức độ di chuyển quá cao khiến phi công UAV không kịp triển khai thiết bị”.
Ngày 29/10, chỉ huy Ukraine báo cáo khoảng 200 binh sĩ Nga hiện diện tại Pokrovsk, trong khi Peaky Blinders cho biết Nga đang triển khai khoảng 300 quân mỗi ngày.
Việc Nga vô hiệu hóa người điều khiển UAV và sử dụng UAV sợi quang không bị gây nhiễu giúp lực lượng này duy trì ưu thế về số lượng UAV tại khu vực. Thời tiết ẩm ướt cũng ảnh hưởng tới việc triển khai UAV nhẹ của Ukraine.
Nhà quan sát quân sự Ukraine Konstantyn Mashovets nhận định Nga đã phát triển các chiến thuật xâm nhập mới nhằm khai thác hạn chế về nhân lực và khoảng trống giữa các đơn vị Ukraine. ISW nhận định các cải tiến kỹ thuật, bao gồm UAV góc nhìn thứ nhất với tầm bay rộng, đầu đạn nhiệt áp và UAV “chờ” dọc tuyến tiếp vận, đã giúp Nga hạn chế di chuyển, sơ tán và hậu cần của lực lượng Ukraine.
Đến ngày 1/11, Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskii vẫn khẳng định chiến dịch tại Pokrovsk là phản công chứ không phải phòng thủ.
“Một chiến dịch toàn diện nhằm tiêu diệt và đẩy lùi lực lượng đối phương khỏi Pokrovsk đang diễn ra. Không có vòng vây hay phong tỏa các thành phố”, ông Syrskii nói.
Hoạt động tình báo và tác chiến đặc nhiệm
Nga không còn dồn dập tấn công như trước, mà chọn chiến thuật xâm nhập từng bước, kết hợp UAV và bom lượn, nhằm bào mòn sức kháng cự và tinh thần quân Ukraine. Ảnh: TASS
Ukraine đã điều Giám đốc tình báo Kyrylo Budanov tới khu vực Pokrovsk cùng lực lượng Cục Tình báo quân sự (GUR) nhằm đảm bảo các tuyến tiếp vận được duy trì.
Theo hãng tin Reuters, GUR đã triển khai thành công ít nhất 10 phi công bằng trực thăng Blackhawk gần Pokrovsk vào ngày 31/10.
Bộ Quốc phòng Nga sau đó cho biết một chiến dịch triển khai nhóm đặc nhiệm GUR bằng trực thăng cách Pokrovsk 1 km về phía Tây Bắc đã bị vô hiệu hóa, tất cả 11 người hạ cánh từ trực thăng đều bị loại khỏi vòng chiến đấu.
Chưa rõ hai thông tin trên có đề cập đến cùng một nhóm hay không.
Chiến dịch không kích và tấn công cơ sở hạ tầng
Nga tiếp tục triển khai các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng điện và khí đốt của Ukraine, phóng 1.448 UAV và 74 tên lửa vào hậu phương từ ngày 30/10 đến 5/11. Ukraine cho biết đã đánh chặn 86% UAV nhưng chưa tới một nửa tên lửa, khiến 208 UAV và 41 tên lửa trúng mục tiêu.
Với hỗ trợ từ Mỹ, Ukraine đã đáp trả bằng các cuộc không kích vào các nhà máy lọc dầu và cảng xuất khẩu dầu của Nga. Ngày 2/11, Ukraine dường như đã tấn công cảng dầu Tuapse trên Biển Đen, nơi lần đầu tiên hai tàu dân dụng nước ngoài đang nhận dầu. Thống đốc vùng Krasnodar xác nhận vụ việc. Bộ Quốc phòng Nga cho biết đã đánh chặn thêm 238 UAV tầm xa của Ukraine trong đêm.
Ngày 4/11, Bộ Quốc phòng Ukraine thông báo tấn công Nhà máy lọc dầu Lukoil tại Kstovo, vùng Nizhny Novgorod, phía Đông Moskva. Các quan chức Nga cũng cho biết Ukraine cố gắng phá hủy một nhà máy hóa dầu ở Bashkortostan, cách Ukraine khoảng 1.500 km.
Theo Giám đốc Cơ quan An ninh Nhà nước Ukraine (SBU) Vasyl Maliuk, lực lượng Kiev đã tấn công 160 cơ sở dầu khí và năng lượng của Nga trong năm nay. Một chiến dịch đặc biệt của SBU cũng tiêu diệt một tên lửa đạn đạo siêu vượt âm Oreshnik trên lãnh thổ Nga. Ông Maliuk cho biết: “Một trong ba tên lửa Oreshnik đã bị phá hủy thành công tại Kapustin Yar”.
Nga đã trình làng tên lửa Oreshnik trong vụ tấn công thành phố Dnipro năm ngoái và dự kiến triển khai tại Belarus vào tháng 12 tới. Trong khi đó, Ukraine đang vận động Mỹ cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk có tầm bắn 2.500 km.
Trong cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hồi đầu tháng 10, ông Trump từng tuyên bố rằng ông không muốn chuyển giao tên lửa cho Kiev với lý do Mỹ “không muốn trao đi những thứ cần để bảo vệ đất nước mình”. Tuy nhiên, Bộ Tham mưu Liên quân đã chuyển tới Nhà Trắng đánh giá cho thấy việc cung cấp Tomahawk là khả thi, ngay trước khi cuộc gặp diễn ra.
Song dù Lầu Năm Góc không lo ngại về nguồn dự trữ, các quan chức quốc phòng Mỹ vẫn đang tìm cách giải quyết những thách thức về huấn luyện và triển khai hệ thống cho Ukraine. Nhiều vấn đề vận hành cần được khắc phục trước khi Kiev có thể khai thác hiệu quả loại vũ khí này. Quyết định chính trị cuối cùng vẫn thuộc về Tổng thống Trump, với số lượng chuyển giao chưa được công bố.