Minh bạch vận hành Sàn Giao dịch vàng

Chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới được kỳ vọng sẽ thu hẹp. Tuy nhiên, mức giảm nhiều hay ít, phụ thuộc vào hạn mức nhập khẩu và chính sách tỷ  giá của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

"Với việc ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, thị trường vàng Việt Nam thời gian tới sẽ có nhiều thương hiệu vàng miếng, thay vì độc quyền của SJC. Khi các thương hiệu cạnh tranh nhau, chênh lệch giá mua - giá bán sẽ thu hẹp, về mức khoảng 1 triệu đồng là hợp lý, thay vì 2 - 3 triệu đồng/lượng như hiện nay", ông Huỳnh Trung Khánh kỳ vọng.

Một vấn đề “nóng” được dư luận quan tâm thời gian qua là thông tin lập Sàn Giao dịch vàng. Tại Tọa đàm "Phát triển thị trường vàng trang sức và tổ chức sàn giao dịch vàng Việt Nam" do VGTA và Hội đồng vàng Thế giới, Hiệp hội vàng Singapore tổ chức mới đây, ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối cho biết, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ghi nhận, đây là chủ đề được nhiều chuyên gia, ngân hàng thương mại, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế quan tâm với kỳ vọng, tăng tính minh bạch, chuẩn hóa giao dịch và giảm tình trạng chênh lệch giá vàng trên thị trường. 

“Kinh nghiệm trong nước và quốc tế cho thấy, mô hình này chỉ mang lại lợi ích nếu được thiết kế phù hợp. Ngược lại, có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu thiếu khuôn khổ pháp lý đầy đủ, thiếu giám sát chặt chẽ hoặc thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan quản lý. NHNN sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan, VGTA và các tổ chức quốc tế để nghiên cứu và báo cáo Chính phủ về chủ trương thành lập Sàn Giao dịch vàng cũng như các công cụ hỗ trợ phát triển thị trường vàng”, ông Đào Xuân Tuấn cho biết.

Trao đổi với phóng viên báo Tin tức và Dân tộc về vấn đề này, ông Vũ Hùng Sơn, Tổng Thư ký VGTA cho biết, Việt Nam là thị trường tiềm năng, đang đứng trước cơ hội lớn khi có nhiều thuận lợi về mặt cơ chế chính sách. Tuy nhiên, để thị trường vàng “mở cửa” nhưng vẫn có sự kiểm soát, thận trọng để phòng, chống được rủi ro (nếu có), việc học hỏi những kinh nghiệm của các quốc gia trên thế giới là điều rất quan trọng.

"Đơn cử thị trường Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Singapore, ở các quốc gia này, thị trường vàng phát triển trở thành Trung tâm giao dịch vàng quốc tế. Từ đó, thúc đẩy phát triển xuất khẩu và phát triển nền kinh tế”, ông Vũ Hùng Sơn chia sẻ.

Ông Vũ Hùng Sơn nhận định, năm 2026, nếu nguồn cung vàng tại Việt Nam được bổ sung thêm từ các nguồn nhập khẩu, khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ được thu hẹp đáng kể. Về cơ chế hoạt động của Sàn vàng, kỳ vọng Sàn vàng sẽ có nhiều bên mua - bán tham gia, tạo thanh khoản cao, giúp người mua và bán giao dịch dễ dàng.

Đại diện VGTA cho rằng, đây là cơ hội tốt để cho các doanh nghiệp sản xuất trang sức mỹ nghệ tiếp cận nguồn nguyên liệu minh bạch để các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư phát triển sản xuất cho trang sức mỹ nghệ trong thời gian tới. “Tôi tin rằng, 2026 sẽ là năm rất khởi sắc đối với cả ngành vàng và trang sức Việt Nam”, ông Vũ Hùng Sơn dự báo.

Việc nghiên cứu thành lập Sàn Giao dịch vàng nhận được sự quan tâm của nhiều chuyên gia và dư luận xã hội, nhất là trong bối cảnh Quốc hội vừa thông qua Luật Đầu tư (sửa đổi), bước tiến quan trọng ''đưa vàng trang sức ra khỏi danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện". Theo ông Vũ Hùng Sơn, việc bỏ vàng trang sức mỹ nghệ khỏi danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện là tin vui đối với ngành vàng.

“Khi sửa đổi Luật, chắc chắn sẽ có những văn bản tiếp theo được sửa đổi để phát triển thị trường vàng trang sức của Việt Nam, ví dụ tăng được nguồn cung; giảm những giấy phép, quy định để cho các doanh nghiệp có thể tiếp cận thị trường nhanh chóng”, ông Vũ Hùng Sơn nhận định.

Chia sẻ kinh nghiệm mô hình Sàn vàng quốc tế, ông Albert Cheng, Tổng Thư ký Hiệp hội Vàng Singapore SBMA khẳng định, tiềm năng hợp tác rất lớn giữa hai Hiệp hội, cả trong triển khai chính sách lẫn phát triển thị trường, khi Việt Nam đang từng bước củng cố vị thế là một thị trường vàng quan trọng của khu vực.

Ông Albert Cheng cũng đánh giá những điểm thay đổi tích cực trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý của Việt Nam thông qua việc sửa đổi, bổ sung Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng; Thông tư số 34/2025/TT-NHNN hướng dẫn chi tiết việc triển khai các chính sách mới và kế hoạch xây dựng, vận hành Sở Giao dịch vàng quốc Qia hoặc các cơ chế tương đương.

Từ kinh nghiệm của Singapore, ông Albert Cheng cho biết, Singapore học tập mô hình của Thụy Sỹ, không sao chép nguyên bản mà nghiên cứu cách áp dụng cho phù hợp. Đến năm 2030, Singapore hướng tới thúc đẩy sự phát triển của thị trường OTC mở hiện đại, được bổ trợ bởi hạ tầng lưu trữ tiêu chuẩn cao và trong tương lai là dịch vụ lưu ký dành cho các ngân hàng trung ương. Mục tiêu dài hạn là định vị Singapore trở thành một lựa chọn thay thế của châu Á tương đương London và Zurich trong thị trường vàng quốc tế.

Cũng theo ông Albert Cheng, có rất nhiều lý do thuyết phục để các doanh nghiệp lựa chọn hoạt động kinh doanh vàng tại Singapore chẳng hạn như: Singapore không áp thuế GST (thuế gián thu) đối với kim loại quý đầu tư (IPM); các nhà tinh luyện được hưởng những lợi ích nhất định, bao gồm cơ chế tạm ngưng GST đối với các lô hàng nhập khẩu đủ điều kiện và các ưu đãi (ARCS); sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ; cùng một nền kinh tế mở với hệ thống tài chính lớn trên thế giới.

Theo ông Vinh Nguyên, Giám đốc Kinh doanh Kim loại quý của Tập đoàn StoneX (Singapore), lâu nay thị trường vàng Việt Nam chưa gắn kết chặt chẽ với thị trường thế giới. Việc ban hành quy định mới sau hơn 10 năm được kỳ vọng sẽ thu hẹp chênh lệch giá giữa trong nước và quốc tế, tạo cơ chế xác định giá sát hơn với thị trường quốc tế, giúp thị trường tiến gần hơn với các chuẩn mực toàn cầu. Đồng thời, để cả thành viên trong nước và quốc tế có thể tham gia tích cực hơn vào thị trường vàng Việt Nam.

"Mục tiêu là minh bạch giá với tất cả những người tham gia thị trường, trong bối cảnh Chính phủ có chính sách quản lý và điều tiết thị trường vàng từng bước. Việc mở cửa Sàn vàng chỉ là bước đầu, sau đó cần có thêm các biện pháp điều tiết phù hợp", ông Vinh Nguyên lưu ý.