Bề mặt của Mặt Trăng do tàu tác động Moon Impact Probe chụp lại sau khi tách khỏi tàu vũ trụ Chandrayaan-1. Bức ảnh được công bố vào ngày 14/11/2008. Ảnh: ISRO/AFP
Theo đài RT (Nga), nghiên cứu mới do Đại học Hawaii ở Manoa công bố, dựa trên dữ liệu phân tích từ sứ mệnh Mặt Trăng đầu tiên của Ấn Độ hồi tháng 10/2008.
Nhóm các nhà khoa học phân tích dữ liệu cảm biến từ xa từ sứ mệnh Mặt Trăng Chandrayaan-1 đã phát hiện ra hydro và các ion ôxy từ dải plasma của Trái Đất có thể kết hợp với nhau để tạo thành các phân tử nước trên bề mặt Mặt Trăng.
Ông Shuai Li, trợ lý nghiên cứu tại khoa Khoa học và Công nghệ Đại dương và Trái đất thuộc Đại học Hawaii, đã đưa ra phát hiện này, sau khi phân tích dữ liệu do công cụ Bản đồ Khoáng vật Mặt Trăng thu thập được trong sứ mệnh Chandrayaan-1 của Ấn Độ từ năm 2008 đến năm 2009.
Trong báo cáo, Đại học Hawaii lưu ý rằng ông Li quan tâm đến việc điều tra những thay đổi của sự phong hóa bề mặt khi Mặt Trăng đi qua đuôi từ quyển của Trái Đất, một khu vực che Mặt Trăng khỏi gió Mặt Trời, mà không phải các photon của Mặt Trời.
“Khu vực này giống như một phòng thí nghiệm tự nhiên để nghiên cứu quá trình hình thành nước trên bề mặt Mặt Trăng. Khi Mặt Trăng ở bên ngoài đuôi từ quyển, bề mặt Mặt Trăng sẽ bị gió Mặt Trời bắn phá. Còn khi thiên thể này ở bên trong đuôi từ quyển, hầu như không có proton của gió Mặt Trời và sự hình thành nước được dự đoán sẽ giảm xuống gần như bằng 0”, ông Li giải thích.
Ông cũng nhấn mạnh rằng phát hiện này, cùng với những khám phá trước đây về hiện tưởng gỉ sét trên các cực của Mặt Trăng, cho thấy mối liên hệ sâu sắc giữa Trái Đất và Mặt Trăng ở nhiều khía cạnh chưa được biết đến. Các nhà khoa học tin rằng công bố mới có thể làm sáng tỏ nguồn gốc của băng nước được phát hiện trước đó ở các vùng bị che khuất vĩnh viễn trên Mặt Trăng.
“Nhìn chung, nghiên cứu mới và những phát hiện trước đây của tôi về các cực Mặt Trăng bị gỉ sét cho thấy rằng Trái Đất mẹ có mối liên hệ chặt chẽ với Mặt Trăng của nó ở nhiều khía cạnh chưa được công nhận”, ông Li giải thích.
Chandrayaan-1 đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện ra các phân tử nước trên Mặt Trăng. Sứ mệnh này được khởi động hồi tháng 10/2008. Xác nhận nước trên Mặt Trăng cũng là mục tiêu khoa học cơ bản trong quá trình Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ chuẩn bị cho Chandrayaan-1.
Các cơ quan vũ trụ quốc tế đã cũng bày tỏ mối quan tâm sâu sắc đến việc xác minh sự tồn tại của nước trên Mặt Trăng. Nếu có lượng nước đáng kể, điều này có thể tác động lớn đến việc tìm ra các khu vực có thể cư trú trên Mặt Trăng trong tương lai, đồng thời cung cấp những hiểu biết sâu sắc về nguồn gốc của thiên thể này.
Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) đã đề xuất thành công và đảm bảo cơ hội triển khai 2 thiết bị phát hiện nước của cơ quan này trên tàu đổ bộ Chandrayaan-1.
Năm 2019, Ấn Độ tiếp tục thực hiện sứ mệnh thám hiểm Mặt Trăng, mang tên Chandrayaan-2, nhằm mục đích hạ cánh mềm lên Mặt Trăng, song không thành công. Mới đây, Ấn Độ đã tạo nên dấu mốc lịch sử khi tàu đổ bộ Chandrayaan-3 của nước này đã đáp xuống cực Nam Mặt Trăng, trở thành quốc gia thứ tư trên thế giới hạ cánh thành công một tàu đổ bộ xuống thiên thể tuyệt đẹp này.