Nguy cơ tiềm tàng
Một vụ cháy xe điện xảy ra ngày 1/10 tại Ấn Độ. Ảnh: India Times
Xe điện (EV) được đánh giá là giải pháp đầy hứa hẹn thân thiện hơn với môi trường để thay thế ô tô chạy bằng nhiên liệu hóa thạch truyền thống. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển đổi này, một câu hỏi lớn vẫn chưa được trả lời: liệu chúng ta đã chuẩn bị sẵn sàng để xử lý nguy cơ cháy nổ của pin xe điện?
Đội cứu hỏa London (Anh) vào mùa Hè này đánh giá hiện tượng cháy xe đạp và xe máy điện có chiều hướng gia tăng với 123 vụ cháy, một con số cao kỷ lục.
Theo cơ quan cứu hỏa và cứu hộ London, nhân viên điều tra đã kêu gọi Văn phòng Tiêu chuẩn và An toàn Sản phẩm (OPSS) của Anh đưa ra các tiêu chuẩn an toàn chặt chẽ hơn sau cái chết của một người đàn ông trong vụ cháy xe đạp điện hồi tháng 3. Vậy vấn đề là gì?
Không giống như ô tô sử dụng động cơ đốt trong (ICE) truyền thống, xe điện hoạt động dựa trên năng lượng từ pin lithium-ion, theo các chuyên gia đây chính là yếu tố rủi ro. Loại pin này mang nguy cơ xảy ra hiện tượng "thoát nhiệt" với nhiệt độ tăng nhanh dẫn đến khó dập lửa.
Xe điện có thể cháy một thời gian sau khi va chạm và thậm chí tự bốc cháy lại. Chúng cũng tạo ra một loại khí độc gọi là hydro florua khi cháy. Các chuyên gia đánh giá việc tiếp xúc với hydro florua có thể mang nguy cơ ngay cả khi mặc quần áo bảo hộ.
Có thể cần hàng nghìn gallon nước để dập tắt đám cháy pin lithium, nhiều hơn lượng nước cần thiết để dập tắt đám cháy ô tô chạy bằng xăng. Theo Hiệp hội phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ quốc tế (CTIF), việc dập tắt một chiếc Tesla đang cháy có thể tiêu tốn tới 40.000 gallon nước.
Chiến lược và công nghệ mới
Theo Euronews, để giảm thiểu những tai nạn như vậy cần có kết hợp giữa các biện pháp phòng ngừa và chiến lược ứng phó khẩn cấp.
Năm 2011, Cơ quan Dự phòng Dân sự Thụy Điển (MSB) đã thành lập một nhóm chuyên xuất bản báo cáo và hướng dẫn về các vụ cháy xe điện. Giám đốc điều hành của MSB – bà Yvonne Näsman cho biết: “Chúng tôi bắt đầu dự án vì nhận thấy xe điện ngày càng trở nên phổ biến trong xã hội. Và chúng tôi bắt đầu thảo luận về chúng. Chúng tôi đã tổ chức một hội thảo và mọi người đều đặt câu hỏi về việc liệu có những thách thức nào khác từ góc độ cứu hộ với xe điện so với xe chạy bằng dầu diesel và xăng hay không".
Tại Thụy Điển, số lượng xe điện được đăng ký đã tăng 370% trong khoảng thời gian từ tháng 1/2021 đến tháng 1/2022. Bà Näsman bổ sung: "Công nghệ mới thường tiềm ẩn rủi ro chưa được biết đến. Bài học rút ra là cực kỳ quan trọng đối với chúng tôi, đặc biệt là khi mọi thứ còn khá mới mẻ".
Tăng cường chuẩn bị
“Container dập lửa” của lực lượng cứu hỏa Copenhagen (Đan Mạch). Ảnh: Euronews
MSB đã xuất bản một báo cáo trong năm nay trình bày chi tiết các phương pháp dập tắt hỏa hoạn đối với pin lithium-ion trong xe điện. Một trong những phương pháp được thử nghiệm là sử dụng bình chữa cháy do công ty Coldcut Systems của Thụy Điển sản xuất. Bình chữa cháy này áp dụng phương pháp Cobra với hỗn hợp cát và nước để khoan một lỗ nhỏ vào vỏ pin và bơm nước áp suất lên đến 300 bar vào module". Các vùng nhiệt độ cao có tên "điểm nóng" được kiểm tra liên tục bằng camera chụp ảnh nhiệt, camera này cũng xác định khoảng cách an toàn mà người vận hành có thể can thiệp.
Giám đốc điều hành của Coldcut Systems - ông Martin Orman nói với Euronews Next: “Chúng tôi đã có kinh nghiệm làm mát module trong vòng 15 phút với chưa đầy một nghìn lít nước. Với cùng thời gian đó, khi sử dụng phương pháp truyền thống bạn có thể buộc phải dùng lượng nước gấp 20 lần chỉ để làm mát từ bên ngoài”.
Đổi mới trong công nghệ chữa cháy có tiềm năng tăng cường đáng kể khả năng sẵn sàng ứng phó với các đám cháy xe điện. Các nhà nghiên cứu và kỹ sư ở châu Âu đang khám phá các phương án mới khác.
Năm 2020, lực lượng cứu hỏa Copenhagen (Đan Mạch) đã sáng tạo ra “container dập lửa” được thiết kế dành riêng cho xe điện. Xe điện hư hại có thể được đưa vào “container dập lửa” và đưa tới vị trí an toàn. Bên trong container có đầu phun nước để dập lửa và làm mát pin của xe.