Kỳ 2: Thảm kịch ba ngày bắt đầu
Trang bị súng trường tấn công, súng máy, súng phóng lựu và bom tự chế, chúng chen chúc trong một chiếc xe tải quân sự nhỏ GAZ-66 và cẩn thận tránh các con đường cao tốc chính, sử dụng các con đường bỏ hoang để không bị chú ý. Mặc dù có những cảnh báo mơ hồ về một mối đe dọa khủng bố sắp xảy ra, nhưng chính quyền thiếu thông tin cụ thể để ngăn chặn cuộc tấn công này.
Khi những kẻ khủng bố tiếp cận Trường số 1 tại Beslan, một thành phố ở Bắc Caucasus, chúng không gặp phải kháng cự đáng kể. Một cảnh sát, người bị chúng bắt làm con tin, là hiện diện duy nhất của lực lượng thực thi pháp luật trên tuyến đường mà chúng đi qua. Vào lúc 9 giờ sáng, lễ khai giảng năm học vừa mới bắt đầu thì các tay súng xông vào trường, bắn chỉ thiên. Ban đầu, một số học sinh và người xung quanh nhầm tiếng súng là trò đùa hoặc là tiếng bóng nổ. Tuy nhiên, chỉ trong vài phút, những kẻ khủng bố đã kiểm soát hoàn toàn ngôi trường.
Cảnh sát địa phương, đóng quân gần đó, phản ứng nhanh chóng và đã bắn hạ được một kẻ tấn công. Tuy nhiên, họ bị áp đảo khi đối phương có tới 30 tay súng. Giữa lúc hỗn loạn, một vài học sinh đã nhảy qua tường rào trốn thoát, trong khi một nhân viên lò hơi dũng cảm tên là Ivan Karlov đã cứu 17 đứa trẻ bằng cách giấu chúng trong nhà lò hơi trước khi bị bắt và bị những kẻ khủng bố giết chết.
Các con tin cùng trẻ nhỏ rời khỏi tòa nhà trường học vào ngày 2/9/2004. Ảnh: Wikipedia
Những kẻ tấn công đã bắt giữ 1.128 con tin, phần lớn trong số đó là học sinh. Chúng tàn bạo giết chết bất kỳ ai dám chống đối. Một người đàn ông địa phương tên là Ruslan Betrozov đã bị bắn chết trước mặt hai con trai sau khi tìm cách trấn an đám đông bằng tiếng địa phương. Hoa bị giẫm nát, đồ đạc vương vãi, quần áo rách nát nằm rải rác khắp sân trường, cho thấy tình huống hoảng loạn và hỗn độn. Một trong những tay súng thậm chí đã bắt đầu quay phim vụ bao vây trường học bằng một chiếc máy quay video do một phụ huynh làm rơi, ghi lại những cảnh kinh hoàng trong vài ngày tiếp theo.
Trong khi các con tin chịu đựng cảnh không có thức ăn hay nước uống, toàn bộ nước Nga lo lắng chờ đợi phản ứng từ phía chính quyền. Cuộc bao vây Beslan sẽ trở thành một trong những chương đen tối nhất trong lịch sử hiện đại của nước Nga.
Các con tin bị đưa vào phòng thể dục của trường, nơi chúng ngay lập tức cài đặt các thiết bị nổ. Người đặt bom là một tay súng Arab, một trong sáu kẻ khủng bố chưa được xác định danh tính. Những quả bom được đặt xung quanh các con tin, được nối với nhau thành một chuỗi duy nhất và kích hoạt bằng một công tắc. Nếu trọng lượng trên công tắc bị nhấc lên (những kẻ khủng bố thay phiên nhau đứng trên bàn đạp), thì một dòng điện sẽ kích nổ tất cả các quả bom cùng một lúc. Dây điện cũng được kéo ra ngoài, cho phép thủ lĩnh của nhóm khủng bố, Ruslan Khuchbarov, kích nổ chuỗi bom từ xa. Phần lớn các thiết bị nổ được tạo ra từ những quả mìn chống bộ binh có sức công phá lớn của quân đội. Khi kích nổ, tất cả mọi thứ sẽ phát nổ cùng một lúc, giết chết tất cả những người bên trong. Tuy nhiên, do cơ chế thiết kế khủng khiếp của thiết bị, người ta không thể giết tên khủng bố đang đứng gác mà không làm nổ tất cả các quả bom.
Những kẻ khủng bố ngay lập tức tịch thu tất cả điện thoại di động của mọi người. Sau khi chúng đe dọa sẽ xử tử 20 con tin nếu nghe thấy nhạc chuông, những người bị hy vọng giữ lại điện thoại của mình đã ném chúng đi trong hoảng loạn.
Sau đó, những kẻ khủng bố trình bày yêu cầu của chúng. Một tờ giấy được gửi ra cho nhà chức trách bên ngoài trường, yêu cầu các chính trị gia tham gia đàm phán và chỉ ra rằng các con tin sẽ bị giết nếu ai đó tìm cách bắn vào những kẻ khủng bố hoặc nếu họ cắt đường dây liên lạc hay cắt điện. Tờ giấy này được mẹ của một đứa trẻ mang ra ngoài. Con trai bà bị chĩa súng vào đầu, sẽ bị bắn ngay nếu bà cố gắng trốn thoát.
Các lực lượng quân sự đổ về Beslan từ khắp mọi hướng. Một tiểu đoàn quân y được thiết lập gần thị trấn. Các binh sĩ bao vây ngôi trường nhưng giữ khoảng cách, vì chỉ cần một chút tiếng động là có thể nghe thấy tiếng súng từ bên trong trường. Bộ chỉ huy chiến dịch được thành lập tại chỗ, do Valery Andreev, người đứng đầu chi nhánh Cơ quan An ninh Liên bang (FSB) ở Bắc Ossetia, chỉ huy.
Trong khi đó, Khuchbarov chặn tất cả các cửa sổ và cửa ra vào của ngôi trường. Hắn buộc các con tin nam là người lớn phải sắp xếp lại đồ đạc của trường học. Sau khi nhiệm vụ hoàn thành, từng nhóm đàn ông được đưa lên tầng vào phòng học văn học.
Khi con tin Aslan Kudzaev bị đưa vào phòng, điều đầu tiên anh nhìn thấy là những xác chết. Đó là xác của những người đàn ông đã đến đây trước đó và đã bị bắn ngay tại lớp học. Kudzaev và một con tin khác được lệnh vứt xác ra ngoài cửa sổ. Dưới cửa sổ là cả một đống thi thể. Khi Kudzaev và những người khác kéo các xác chết đi, các tay súng bắt đầu nạp lại đạn. Chớp lấy cơ hội, Kudzaev nhảy lên bậu cửa sổ và nhảy xuống. Những người lính bên ngoài do dự không bắn, nhưng họ đã ném lựu đạn khói. Tên khủng bố bắn trượt và Kudzaev đã trốn thoát, dù bị thương và phải đi khập khiễng. Gia đình anh rất may mắn vì cả vợ và con gái đều sống sót.
Ruslan Gappoev thì không được may mắn như vậy. Khi biết rằng vợ và con gái mình đã bị bắt làm con tin, anh chạy đến trường trong tuyệt vọng và phá vỡ hàng rào của cảnh sát và bị những kẻ khủng bố bắn chết. Con gái của anh, Dzerassa, qua đời hai ngày sau đó.
Tính đến thời điểm này, hơn 20 người đã chết tại Trường số 1, nhưng cơn ác mộng mới chỉ bắt đầu.
Trong khi đó, Khuchbarov gặp vấn đề với hai phụ nữ phụ trách đánh bom liều chết. Một trong số họ, Mariyam Taburova, tưởng rằng bọn chúng sẽ chỉ chiếm giữ một đồn cảnh sát chứ không phải trường học. Khi nhận ra mình phải làm gì, người này đã sụp đổ. Điều gì xảy ra sau đó vẫn chưa rõ. Khuchbarov có thể đã cho nổ tung cô ta từ xa hoặc người này có thể đã tự nhấn nút. Dù bằng cách nào, quả bom đã phát nổ, giết chết Taburova, một kẻ đánh bom liều chết khác, một kẻ khủng bố và con tin Ivan Karlov.
Ngày đầu tiên đẫm máu của tháng 9 đã khép lại.
Đón đọc kỳ tới: Tra tấn, lạm dụng và nỗ lực đàm phán