Xã đảo Minh Châu hướng tới xây dựng nông thôn mới gắn với du lịch sinh thái

Kinh tế thuần nông

Ông Đinh Tuấn Anh, Phó Chủ tịch UBND xã Minh Châu cho biết: Thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp từ ngày 1/7/2025, xã có tổng diện tích đất tự nhiên sau sáp nhập là 10,36 km², với 1.438 hộ và 6.646 nhân khẩu. Minh Châu là xã nằm giữa sông Hồng (xã đảo) nên hạ tầng giao thông còn rất nhiều khó khăn. Cách trung tâm Hà Nội khoảng 60 km, đi từ hướng Tây Đằng, Ba Vì, người dân phải đi phà sang xã Minh Châu; nếu đi vòng xa hơn theo hướng Vĩnh Tường (Phú Thọ) có thể đi qua đập tràn vào xã đảo.

“Tùy thuộc vào mưa lũ, mỗi năm địa phương bị cô lập khoảng 1 - 2 tháng, cũng có năm chỉ 5 - 10 ngày do nước lũ. Tuy nhiên, nặng nề nhất là trong đợt mưa bão Yagi năm 2024, xã đảo bị ngập gần 3 tháng. Khi nước dâng, đập tràn phải đóng, người dân buộc phải di chuyển bằng thuyền vào đảo”, ông Đinh Tuấn Anh chia sẻ.

Do đặc điểm xã đảo, cuộc sống của người dân Minh Châu phụ thuộc phần lớn vào trồng trọt, chăn nuôi và hoa màu. Cơ cấu kinh tế của xã: nông nghiệp chiếm 65,2%; thương mại - dịch vụ chiếm 27,1%; tiểu thủ công nghiệp và xây dựng chiếm 7,3%. Thu nhập bình quân hiện đạt hơn 71,2 triệu đồng/người/năm.

"Xã đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2019. Trong giai đoạn 2020 - 2025, thực hiện Chương trình 04 về phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, xã được Nhà nước đầu tư 389,8 tỷ đồng; nhân dân đóng góp trên 2,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, một số chỉ tiêu về xử lý môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, y tế, cơ sở vật chất văn hóa vẫn chưa đạt", ông Đinh Tuấn Anh chia sẻ.

Sản xuất nông nghiệp của người dân xã đảo phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Bà Phương Thị Phấn, ở khu 1, thôn Chu Chàng, cho biết: Gia đình có 7 nhân khẩu, 4 lao động chính, canh tác hơn 3 ha chủ yếu trồng táo và chuối. “Trồng táo thì năng suất tốt hơn, đầu mối thu mua ở Vĩnh Tường (Phú Thọ) đảm nhiệm. Nếu thời tiết thuận lợi, mỗi năm tôi thu được khoảng hơn 10 triệu đồng”, bà Phấn nói.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng bão Yagi năm 2024, một phần diện tích đất trồng táo của gia đình bà Phấn bị ngập, sạt lở xuống sông Hồng, mất khoảng 240 gốc táo.

Gia đình bà Hoàng Thị Khang (khu 1, thôn Chu Chàng) có hơn 5 ha đất sản xuất, trồng táo, chuối và rau màu. Cả hộ có 11 nhân khẩu, cùng chung vốn canh tác. Sau bão Yagi, gần 10.000 gốc chuối bị thiệt hại nặng. Được các con động viên, năm 2025 bà vẫn vay ngân hàng hơn 800 triệu đồng để tiếp tục đầu tư. “Trồng chuối trên đất bãi sông Hồng năng suất cao, tiêu thụ thuận lợi, nhưng cứ đến mùa mưa bão lại lo. Chỉ mong mưa thuận gió hòa”, bà Khang bày tỏ.

Ngoài trồng trọt, chăn nuôi bò, nhất là bò sữa, thời gian gần đây cũng phát triển. Bà Nguyễn Thị Thắm, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Minh Châu, cho biết: “Nhà có vốn thì nuôi vài chục con bò sữa, nhà không có vốn thì trồng cỏ voi để bán”.

Toàn xã hiện có trên 4.300 con bò, trong đó khoảng 2.300 con bò sữa cho sản lượng hơn 21 tấn sữa/ngày. Xã có khoảng 200 hộ nuôi bò sữa, hộ nhiều nhất là gia đình anh Nguyễn Danh Được, chị Nguyễn Thị Bình (khu 7, thôn Chu Châu) với hơn 80 con.

Tìm hướng đột phá

Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Minh Châu lần thứ I diễn ra sau hơn một tháng thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, xác định giai đoạn 2026 - 2030 sẽ tập trung quy hoạch, thu hút và khai thác hiệu quả các nguồn lực để đầu tư hạ tầng đồng bộ, hiện đại, tạo tiền đề cho phát triển.

Xã đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số, xã hội số, công dân số, hướng tới xã thông minh. Đến năm 2030, thu nhập bình quân đạt 85,9 triệu đồng/người/năm, tổng giá trị sản xuất trên địa bàn đạt từ 782 tỷ đồng trở lên.

Trong giai đoạn 2025 - 2030, xã Minh Châu quyết tâm xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, xã thông minh; thu hút nguồn lực, tranh thủ sự quan tâm của Thành phố để đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại; chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng dịch vụ - thương mại gắn với nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ; hình thành khu nghỉ dưỡng sinh thái. Đồng thời, xã quan tâm phát triển văn hóa, an sinh xã hội, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.

Ông Nguyễn Đức Tiến, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Minh Châu, cho biết: Thành phố đánh giá cao tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, nông nghiệp sinh thái tại Minh Châu để tạo điểm nhấn phát triển kinh tế - xã hội. Hiện nay, quy hoạch xã đang được triển khai, dự kiến từ năm 2026 sẽ có những dự án du lịch đầu tiên. Xã phấn đấu xây dựng ít nhất 1 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên trong giai đoạn 2025 - 2030.

Về an sinh xã hội, Trạm Y tế xã Minh Châu đã được đầu tư nâng cấp, xây mới khu nhà làm việc 3 tầng với 20 phòng chức năng, đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh cho khoảng 6.500 người dân. Minh Châu cũng là 1 trong 4 xã điểm của Hà Nội thực hiện thí điểm mô hình Trạm Y tế xã hoạt động theo nguyên lý y học gia đình.

Xã đặt mục tiêu 100% hộ dân được sử dụng nước sạch; đạt 19/19 tiêu chí nông thôn mới, phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao vào năm 2028; tỷ lệ thu gom, vận chuyển rác thải trong ngày đạt 100%, đồng thời, tất cả các hộ gia đình phân loại rác tại nguồn.

Về chuyển đổi số, xã đặt mục tiêu 100% hồ sơ y tế và học bạ học sinh được số hóa; 95% thủ tục hành chính đủ điều kiện sẽ được xử lý trực tuyến toàn trình; cán bộ, công chức xã được bồi dưỡng kỹ năng số và ứng dụng công nghệ trong quản lý, điều hành; xây dựng bản đồ dữ liệu số toàn xã.