Thống nhất tinh giản nội dung dạy học
Bộ GD&ĐT cho biết, thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Bộ GD&ĐT đã ban hành chương trình giáo dục phổ thông 2018. Mục tiêu của chương trình là chuyển từ nền giáo dục truyền thụ kiến thức sang giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực toàn diện cho học sinh.
Gần 600 tổ trưởng chuyên môn cốt cán của các trường THPT của 16 tỉnh khu vực Tây Nam Bộ đã tham gia đợt tập huấn do Bộ GD&ĐT tổ chức. Ảnh: QT
Để học sinh đang học chương trình hiện hành có thể thụ hưởng những lợi ích của việc dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực cho người học, đồng thời giúp giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục có bước đệm để triển khai chương trình giáo dục phổ thông năm 2018; từ năm 2017, Bộ GD&ĐT đã ban hành công văn số 4612 Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục phổ thông hiện hành theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất học sinh từ năm học 2017-2018.
TS Sái Công Hồng, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học, Bộ GD&ĐT cho biết: Nhà trường tinh giản các nội dung dạy học vượt quá nội dung cần đạt về kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành; Điều chỉnh để tránh trùng lặp nội dung giữa các môn học và hoạt động giáo dục; Bổ sung cập nhật những thông tin mới phù hợp thay thế cho thông tin cũ, lạc hậu… Việc dạy học và kiểm tra đánh giá cũng được yêu cầu đổi mới theo hướng tăng cường tính chủ động, sáng tạo của học sinh, dạy học thông qua các hoạt động giáo dục trong và ngoài lớp.
Đến nay, nhiều nhà trường triển khai hiệu quả, được học sinh và giáo viên hưởng ứng. Tuy nhiên, còn một số địa phương thực hiện chưa đồng bộ, thiếu hiệu quả.
“Đổi mới dạy học và kiểm tra đánh giá cần phải đồng bộ với hoạt động tinh giản nội dung dạy học. Điều này giúp giáo viên, học sinh có thêm nhiều thời gian thực hiện các phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá mới để hình thành và phát triển phẩm chất năng lực người học”, TS Sái Công Hồng nói.
Vừa qua, để ứng phó với dịch COVID-19, Bộ GD&ĐT đã tinh giản nội dung dạy học của chương trình học kỳ 2 năm học 2019 - 2020.
Theo chỉ đạo của Bộ trưởng GD&ĐT, thời gian tới sẽ thực hiện tinh giản nội dung dạy học của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá theo định hướng giáo dục phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh. Chủ trương này sẽ thực hiện thống nhất trên toàn quốc. Như vậy, giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục sẽ thuận lợi trong công tác đổi mới dạy học và học sinh là người hưởng lợi cuối cùng.
Hoàn thiện tập huấn tổ trưởng chuyên môn cốt cán
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa tổ chức tập huấn về xây dựng kế hoạch giáo dục môn học/hoạt động giáo dục cho gần 600 tổ trưởng chuyên môn cốt cán các trường THPT của 16 tỉnh khu vực Tây Nam Bộ. Đây là đợt cuối cùng cho tổ trưởng chuyên môn 63 tỉnh/ thành phố.
Tại đây, các tổ tưởng chuyên được hướng dẫn thực hiện rà soát tinh giản nội dung dạy học, xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn… Sau khi tinh giản, giáo viên thực hiện tích hợp hoặc ghép hợp nội dung kiến thức thành bài học hoặc chủ đề dạy học.
TS Sái Công Hồng cho biết: Để tổ chức dạy học sau tinh giản, các nhà trường, tổ chuyên môn phải xây dựng kế hoạch chuyên môn của từng môn học. Từng giáo viên căn cứ vào đó xây dựng kế hoạch dạy học cho cá nhân, để thực hiện linh hoạt, sáng tạo các bài học, các chủ đề. Trong kế hoạch dạy học, cần xác định rõ yêu cầu cần đạt của chủ đề, từ đó định hướng phương pháp giảng dạy và phân bổ thời gian hợp lý.
Việc đổi mới kiểm tra đánh giá được thực hiện theo hướng tăng cường kết hợp đánh giá định tính và định lượng, tức kết hợp đánh giá bằng nhận xét và đánh giá bằng điểm số. Đánh giá bằng nhận xét không thực hiện chung chung mà phải chỉ ra được sự tiến bộ của người học thông qua thái độ, hành vi, kết quả sản phẩm học tập của học sinh. Các hình thức kiểm tra đánh giá sẽ đa dạng như: Hỏi đáp, viết, thuyết trình, đánh giá bằng sản phẩm học tập. Đồng thời khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra đánh giá học sinh.
“Tới đây, giáo viên của các tổ chuyên môn sẽ đề xuất nội dung tinh giản, xây dựng các chủ đề, nhóm chủ đề theo nội dung đã tinh giản. Sản phẩm này được Sở GD&ĐT các tỉnh tổng hợp, gửi về Bộ GD&ĐT. Bộ GD&ĐT sẽ mời các nhà khoa học nghiên cứu đề xuất của giáo viên để tiến hành tư vấn cho Bộ GD&ĐT ban hành hướng dẫn và thực hiện thống nhất trong toàn quốc. Như vậy, đây là sản phẩm trí tuệ chung, kết hợp cả thực tiễn và khoa học”, TS Sái Công Hồng nói.
Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học cho biết, hướng dẫn nội dung tinh giản sẽ được Bộ GD&ĐT ban hành trong thời gian tới đây. Hiện nay Bộ đang sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở (THCS) và học sinh trung học phổ thông (THPT) ban hành kèm theo Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT. Đây sẽ là căn cứ pháp lý để các giáo viên thực hiện đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh.