Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh phát biểu tại buổi làm việc với UBND tỉnh Kon Tum.
Phát biểu tại buổi làm việc Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh khẳng định, Việt Nam nói chung và Kon Tum nói riêng có nhiều tiềm năng, lợi thế, nhưng việc phát triển "Quốc bảo" sâm Ngọc Linh vẫn chưa xứng tầm. Hiện Chính phủ đã phê duyệt 2 chương trình về phát triển công nghiệp dược và dược liệu; Chương trình quốc gia phát triển sâm Ngọc Linh (Sâm Việt Nam) giai đoạn 2021-2030 và định hướng đến 2045. Với vai trò là cơ quan chủ trì, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tích cực đồng hành, hỗ trợ để thực hiện mục tiêu xây dựng Kon Tum trở thành một trong những trung tâm dược liệu của cả nước, đặc biệt là đầu tàu về phát triển sâm Ngọc Linh.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của Bộ để phối hợp chặt chẽ với tỉnh Kon Tum nhằm khảo sát, đánh giá thực tế, xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể về đẩy mạnh việc phát triển sâm Ngọc Linh như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Kon Tum lần thứ XVI đã đề ra.
Đối với Dự án VnSAT, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá, sau 6 năm triển khai, Dự án đã cho thấy hiệu quả thiết thực trong việc thực hiện mục tiêu chuyển đổi và phát triển nông nghiệp bền vững. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị các đơn vị và địa phương liên quan đẩy nhanh tiến độ thực hiện các tiểu dự án, đảm bảo hoàn thành đúng kế hoạch đề ra; đồng thời quan tâm duy trì, phát huy hiệu quả các mô hình, hợp phần mà Dự án đầu tư.
Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum, trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 1.165 hộ gia đình; 30 nhóm hộ, tổ liên kết sản xuất và 5 doanh nghiệp tham gia trồng và sản xuất sâm Ngọc Linh. Tổng diện tích rừng tự nhiên có trồng sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh hơn 1.150 ha với tổng số gần 25 triệu cây, tổng sản lượng ước đạt khoảng 213 tấn sâm; trong đó, có 881 ha rừng có trồng sâm Ngọc Linh đang cho thu hoạch quả; dự kiến thu khoảng 8,5 triệu hạt mỗi năm và khả năng sản xuất được 6,2 triệu cây/năm.
Với nguồn giống hiện có và năng lực sản xuất, tiêu thụ thực tế, hàng năm, toàn tỉnh có khả năng phát triển sâm Ngọc Linh trong khoảng 400-500 ha rừng hiện có.
Quang cảnh buổi làm việc của UBND tỉnh Kon Tum với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Theo Quy hoạch phát triển sâm Ngọc Linh Kon Tum giai đoạn 2012-2020, tầm nhìn đến năm 2030, tỉnh Kon Tum đề ra mục tiêu phát triển gần 32.000 ha sâm Ngọc Linh. Trong đó, vùng lõi trồng sâm Ngọc Linh với độ cao từ 1.500m trở lên đạt gần 17.000 ha; vùng đệm bảo vệ vùng lõi, bảo vệ môi trường, sinh thái và ổn định khí hậu tạo điều kiện thích nghi để phát triển sâm đạt gần 15.000 ha.
Để làm được điều này, Đảng bộ và chính quyền tỉnh Kon Tum luôn đặc biệt quan tâm trong việc hình thành vùng trồng sâm Ngọc Linh tập trung; xây dựng các chuỗi liên kết từ khâu trồng, thu hoạch, chế biến và phân phối sản phẩm. Bên cạnh đó, việc đăng ký bảo hộ thương hiệu sản phẩm sâm Ngọc Linh được địa phương, doanh nghiệp chú trọng thực hiện nhằm bảo tồn và phát triển sâm Ngọc Linh, hình thành được vùng trồng sâm tập trung sản xuất theo hướng hàng hóa.
Ngoài ra, tỉnh Kon Tum cũng chú trọng công tác quảng bá, thu hút đầu tư phát triển sâm Ngọc Linh để việc trồng sâm từng bước đi vào chiều sâu. Hiện, có 7 dự án đầu tư phát triển sâm Ngọc Linh tại tỉnh Kon Tum giai đoạn 2021-2025.
Bước đầu, các dự án đã hình thành được chuỗi liên kết từ trồng, thu hoạch, chế biến và phân phối sản phẩm đối với sâm Ngọc Linh. Nhiều sản phẩm đã khẳng định được thương hiệu tại thị trường trong nước như: Rượu sâm SK5, tinh sâm SK5, trà túi lọc sâm SK5, nước yến sâm, mật ong sâm SK5; thực phẩm bổ sung nước tăng lực SK5 Sói đêm; Nước giải khát dưỡng da NoLiKo của Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum và các sản phẩm khác như trà sâm Ngọc Linh hòa tan, Collagen sâm Ngọc Linh, viên nang mềm sinh lý, cà phê, mật ong, dầu gió làm từ sâm Ngọc Linh.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum Y Ngọc phát biểu tại buổi làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum Y Ngọc đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình phát triển sâm Ngọc Linh đến năm 2030 và định hướng đến 2045 để các địa phương chủ động thực hiện. Từ đó, thúc đẩy mở rộng diện tích có sâm Ngọc Linh và đa dạng hóa các sản phẩm chế biến từ sâm để tham gia vào chuỗi cung toàn cầu.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm tham mưu Chính phủ cho phép tỉnh Kon Tum thực hiện thí điểm trồng sâm Ngọc Linh dưới tán rừng đặc dụng kết hợp với bảo tồn đa dạng sinh học và quản lý bảo vệ bền vững tài nguyên rừng đặc dụng; ban hành cơ chế hỗ trợ phát triển dược liệu, nhất là cơ chế tiếp cận vốn vay ưu đãi để khuyến khích người dân, doanh nghiệp đầu tư mở rộng phát triển dược liệu nói chung và sâm Ngọc Linh nói riêng. Trên cơ sở đánh giá mô hình thí điểm, đề xuất cơ chế chính sách phát triển sâm Ngọc Linh và các loài dược liệu có giá trị trong rừng đặc dụng của cả nước.
Về tình hình thực hiện Dự án chuyển đổi nông nghiệp bền vững (VnSAT), tỉnh Kon Tum hiện đang triển khai tại 3 huyện là Đăk Hà, Đăk Glei và Kon Plông. Đến nay, đã có 17 tổ hợp tác, hợp tác xã sản xuất cà phê bền vững tham gia Dự án. Hiện nay, tiến độ thực hiện các tiểu dự án đầu tư công của dự án đã cơ bản đạt tiến độ đề ra và tỉnh cam kết sẽ hoàn thành trước ngày 30/6/2022. Dự kiến giải ngân năm 2022 đạt hơn 37.5 tỷ đồng.
Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xem xét cho tỉnh được đăng ký tham gia thực hiện Dự án "Phát triển hạ tầng chuỗi giá trị nông nghiệp thông minh thích ứng với khí hậu tỉnh Kon Tum" vay vốn Ngân hàng Phát tiển châu Á- ADB nhằm đạt được mục tiêu tăng cường tính cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp.