Phát huy hào khí Hoa Lư, hướng đến mục tiêu trở thành thành phố sáng tạo

Hào khí Hoa Lư

Thành phố Hoa Lư được Đinh Bộ Lĩnh chọn làm Kinh đô của nước Đại Cồ Việt sau khi đánh dẹp và thu phục 12 sứ quân, mở xưng hoàng đế, lập nên nhà nước quân chủ trung ương tập quyền đầu tiên trong lịch sử dân tộc, tái lập quốc gia dân tộc, thống nhất giang sơn, nâng tầm vị thế đất nước sau nghìn năm Bắc thuộc, tạo nền tảng cho định đô Thăng Long – Hà Nội, mở ra nền văn minh Đại Việt. 

Theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam, trước đây trong đời sống hàng ngày, chúng ta thường nhắc đến hào khí Thăng Long, hào khí Đông A nhằm động viên khí thế vươn lên mạnh mẽ của mỗi người Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những năm gần đây, người Ninh Bình và giới nghiên cứu lịch sử văn hóa Việt Nam bắt đầu nói đến việc phát huy hào khí Hoa Lư trong việc đưa vùng đất Ninh Bình hướng đến mục tiêu xây dựng đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo. Di sản Hoa Lư đã để lại cho chúng ta tiềm năng lớn của một di sản mang tầm cỡ di sản thế giới với nhiều giá trị vô giá để nói về hào khí Hoa Lư. Chỉ mới nghiên cứu bước đầu, Di sản Hoa Lư đã hé lộ những giá trị văn hoá vô cùng quý báu. Có thể nói, nền văn hoá Đại Cồ Việt với Di sản Hoa Lư đã tạo tiền đề và mở đường cho sự phát triển đến đỉnh cao của văn hoá, văn minh Việt Nam trong các thời kỳ tiếp theo. Thật là hiếm quý với một vùng đất thiêng, với tất cả nhiệt huyết cháy bỏng của người dân Ninh Bình đã và đang thể hiện ý chí quyết tâm mang hào khí Hoa Lư hướng tới một Đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo.

Thành phố Hoa Lư sở hữu tài nguyên di sản đồ sộ làm nên tiềm năng khác biệt, lợi thế cạnh tranh trong quá trình phát triển. Điều đó giúp Ninh Bình xây dựng một đô thị di sản vừa mang tính hiện đại, vừa mang đậm bản sắc riêng có, hài hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội, khắc phục tình trạng phát triển đô thị kiểu "bê tông hóa", đô thị "nén" đang trở thành thách thức hiện nay. Trở thành thành phố sáng tạo là một trong những mục tiêu quan trọng đã được Ninh Bình đặt ra trong Quy hoạch tỉnh Ninh Bình thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Để nỗ lực hiện thực hóa mục tiêu này, tỉnh đã xây dựng những định hướng chiến lược cụ thể nhằm biến di sản thành tài sản, biến giá trị văn hóa trầm tích lâu đời thành nguồn lực để phát triển tỉnh Ninh Bình trong bối cảnh mới. 

Theo kiến trúc sư Nguyễn Xuân Anh, Viện Quy hoạch đô thị và Nông thôn quốc gia, thành phố sáng tạo là thành phố tinh hoa. Yếu tố tinh hoa phải được nhìn nhận bởi quy mô toàn đô thị. Chúng ta thấy rằng chất tinh hoa của người Ninh Bình, cảnh quan, văn hóa Ninh Bình nếu có thể cô lại thành những giá trị gia tăng thì có thể bán được với giá mà chúng ta không tưởng tượng được.

Xây dựng thành phố sáng tạo

Những năm qua, tỉnh Ninh Bình đã phát triển ngành công nghiệp văn hóa theo hướng bền vững với việc tổ chức đa dạng các sự kiện văn hóa, nghệ thuật tầm cỡ quốc gia, quốc tế tại không gian thiên nhiên, văn hóa nổi bật của tỉnh. Ninh Bình đã tạo điểm nhấn hấp dẫn, thu hút đông đảo công chúng như liên hoan múa quốc tế, đêm nhạc The music of ABBA, cuộc thi Hoa hậu hoàn vũ quốc tế, Festival Ninh Bình... Qua đó, đã cho thấy tiềm năng to lớn của tỉnh trong việc biến các giá trị văn hóa, không gian di sản trở thành những sản phẩm công nghiệp văn hóa độc đáo, đặc sắc.

Bên cạnh đó, Ninh Bình là quê hương của nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống độc đáo được duy trì như hát chèo, hát xẩm. Các đơn vị nghệ thuật hoạt động chuyên nghiệp đã sáng tác và dàn dựng được nhiều vở diễn sân khấu, các tích trò dân gian mang đậm giá trị nhân văn, hơi thở hiện đại và chất lượng nghệ thuật cao, thu hút được đông đảo công chúng.

Ông Lê Văn Khang, đạo diễn sân khấu cho biết, về với Ninh Bình, chúng tôi có niềm cảm hứng bất tận về đề tài, nội dung được lấy cảm hứng từ cảnh sắc thiên nhiên, di sản, các giá trị văn hóa hàng nghìn năm vẫn được người dân địa phương gìn giữ. Tất cả những yếu tố này đều có thể cộng hưởng để Ninh Bình trở thành vùng đất có thể khai thác sâu về văn hóa để những người làm nghệ thuật sáng tạo mang những di sản, giá trị văn hóa trong đời sống đến với du khách góp phần quảng bá văn hóa của địa phương, phát triển nền công nghiệp văn hóa một cách bền vững. 

Những không gian văn hóa, thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng, những công trình kiến trúc văn hóa đồ sộ, uy linh…  là những điều kiện thuận lợi để Ninh Bình phát triển công nghiệp điện ảnh. Thực tế, nhiều năm qua, Ninh Bình từng thu hút nhiều nhà sản xuất, đạo diễn nổi tiếng của quốc tế đến thực hiện các bộ phim nổi tiếng như: Đông Dương; Kong Skull Island, cùng rất nhiều bộ phim điện ảnh khác.

Năm 2022, Tạp chí Du lịch và giải trí Mỹ xếp Ninh Bình vào danh sách 12 địa điểm quay phim đẹp nhất châu Á. Cùng với việc nhận diện rõ tiềm năng phát triển công nghiệp văn hóa trong bối cảnh mới, Ninh Bình đã và đang triển khai một số nhiệm vụ mang tính đột phá; có chính sách khuyến khích đầu tư, huy động sự tham gia của tổ chức, cá nhân vào việc xây dựng thiết chế văn hóa lớn; bảo tồn, tôn tạo, phát huy các giá trị di sản trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, hình thành nhiều không gian sáng tạo như các điểm giải trí, công viên văn hóa tạo ra dấu ấn mới cho sự phát triển.

Theo ông Bùi Văn Mạnh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình, thời gian tới, tỉnh chuẩn bị kế hoạch đầu tư cho phục dựng, tái hiện Hoàng thành Hoa Lư, nhất là các công trình thuộc quân thành như Cung điện, Lâu đài, Phủ đệ, Trường thành… tạo nên điểm nhấn của đô thị di sản thiên niên kỷ.

Địa phương đang vững bước tiến vào kỷ nguyên mới bằng tâm thế của đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố toàn cầu, trung tâm chuyên ngành về du lịch, công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, đổi mới sáng tạo của vùng, quốc gia và vươn tầm quốc tế. Khí thiêng của sông núi, nền tảng giá trị lịch sử - văn hóa Cố đô Hoa Lư được phát huy bằng tinh thần kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc sẽ tạo thế và lực cho thành phố Hoa Lư phát triển mạnh mẽ, bứt phá. 

Hướng tới mục tiêu trở thành thành phố sáng tạo sẽ mở ra những cơ hội, tiềm năng để tỉnh Ninh Bình khẳng định vị thế trong nước và trên trường quốc tế. Từ đó khai thác tốt các giá trị, tài nguyên quý giá, hướng tới sự phát triển bền vững, vì cuộc sống hạnh phúc của nhân dân.