Đổi mới tư duy, tham gia giao thông xanh, sạch, an toàn

Lễ phát động hưởng ứng Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ toàn cầu lần thứ 7 đã được Ủy ban An toàn giao thông quốc gia tổ chức ngày 14/5. Ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban đã có cuộc trao đổi nhanh với phóng viên TTXVN về sự kiện này.

Buổi lễ phát động hôm nay hướng tới mục đích gì, thưa ông?

Như chúng ta đã biết, hằng năm, Tổ chức Y tế thế giới thay mặt cho Đại hội đồng Liên hợp quốc vận động tất cả các quốc gia thành viên tổ chức các hoạt động trong Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ toàn cầu với mục đích nâng cao nhận thức của người dân, các cơ quan chính quyền Trung ương, địa phương thực hiện tốt các giải pháp về bảo đảm an toàn giao thông nhằm kéo giảm tai nạn giao thông trên toàn thế giới.

Lần này chúng ta cùng với thế giới tổ chức Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ toàn cầu lần thứ 7. Năm nay, chủ đề của Liên hợp quốc là “Đổi mới tư duy về giao thông”, hay nói cách khác là vận động người dân thay đổi thói quen tham gia giao thông bằng phương tiện vận tải cơ giới cá nhân chuyển sang sử dụng phương tiện xanh, sạch, an toàn, tức là chuyển từ đi xe máy, ô tô, sang đi xe đạp, đi bộ và sử dụng vận tải công cộng; chuyển từ phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch như xăng, diesel sang sử dụng phương tiện chạy điện thân thiện môi trường hơn.

Đấy chính là thay đổi tư duy, đổi mới tư duy và khi chúng ta kêu gọi người dân đổi mới tư duy về giao thông thì chắc chắn chính quyền, Chính phủ các quốc gia cũng thay đổi. Thay đổi tư duy trong xây dựng quy định pháp luật, thay đổi tư duy trong việc quản lý, khai thác, sử dụng và phát triển kết cấu hạ tầng, để làm sao chúng ta có kết cấu hạ tầng giao thông phù hợp và thúc đẩy sự thay đổi tư duy tham gia giao thông của người dân. Hạ tầng phải làm sao thuận tiện cho người đi bộ; đầu tư phát triển, tạo môi trường thuận lợi cho người dân đi phương tiện vận tải công cộng; tổ chức giao thông thuận lợi cho những người dùng phương tiện cơ giới cá nhân; có chính sách khuyến khích người dân sử dụng các phương tiện chạy điện thân thiện môi trường. Đó là mục đích, ý nghĩa của Tuần lễ An toàn đường bộ toàn cầu lần thứ 7 năm 2023 mà Liên hợp quốc phát động và các quốc gia thành viên, trong đó có Việt Nam tham gia.

Vì sao Việt Nam lại chọn khẩu hiệu “Tham gia giao thông xanh, sạch, an toàn”?

Khẩu hiệu bằng tiếng Anh của Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ toàn cầu lần thứ 7 là Đổi mới tư duy về giao thông (Rethink Mobility)… Hiện nay, các thành phố ở Việt Nam đang vận động xây dựng đô thị sáng, xanh, sạch đẹp. Việc lựa chọn khẩu hiệu “Tham gia giao thông xanh, sạch, an toàn” vừa gắn với quá trình chính quyền các đô thị vận động người dân xây dựng đô thị sáng, xanh, sạch, đẹp, vừa đạt được mục đích chính của Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ năm nay.

Ông có thể chia sẻ về những hoạt động trọng tâm trong Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ toàn cầu năm nay?

Chúng ta chỉ có một tuần, nên trọng tâm chính là truyền thông. Vì để thay đổi cả về hạ tầng, về tổ chức giao thông, thay đổi về phương tiện và thói quen, chúng ta cần một quá trình rất dài. Mục đích chính của Liên hợp quốc trong quá trình kêu gọi các quốc gia thành viên tổ chức Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ toàn cầu cũng là tuyên truyền, vận động người dân.

Khi người dân muốn đi xe đạp, đi bộ hay muốn sử dụng phương tiện công cộng, đấy chính là tạo thành động lực để cho Chính phủ từ Trung ương đến địa phương thay đổi quy định pháp luật, thay đổi trọng tâm đầu tư, ứng dụng những giải pháp, từ giải pháp xây dựng, phi xây dựng, giải pháp khoa học công nghệ… để hướng tới tạo thuận lợi cho người dân sử dụng các phương tiện xanh, sạch và an toàn.

Ông có kỳ vọng gì ở Tuần lễ này?

Thực ra là an toàn giao thông chúng ta vẫn nói là “một cuộc trường chinh”, sự nghiệp an toàn giao thông giống như một cuộc thi marathon, tức là phải hết sức kiên trì, nhưng kiên trì không có nghĩa là chúng ta chậm, hay dừng lại, mà chúng ta phải bắt đầu. Chúng tôi kỳ vọng Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ toàn cầu này sẽ trở thành một trong những nỗ lực và sẽ trở thành những điểm nhấn về truyền thông để kêu gọi mọi người chấp hành tốt những quy định pháp luật về an toàn giao thông và thay đổi suy nghĩ của mình về tham gia giao thông.

Ví dụ, hôm nay chẳng hạn, mọi người hãy thử xem một ngày đi bộ 10.000 bước chân có được không? Hay là nếu như có xe đạp rồi, đi thử một chuyến xe đạp từ nhà lên Hồ Tây chẳng hạn, hay lên khu vực phố đi bộ. Nếu như hôm nay ai chưa từng đi xe buýt, chưa từng trải nghiệm tuyến đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông, thì hãy thử đi một lần để thấy rằng đi bộ, đi xe đạp và đi phương tiện vận tải công cộng dễ hay khó, có thực sự như chúng ta vẫn nói là mất an toàn hơn hay không?

Chúng ta thấy rằng, đi bộ rõ ràng an toàn hơn. Đi xe buýt và đặc biệt là đi đường sắt đô thị thậm chí còn nhanh hơn chúng ta đi ô tô, chắc chắn là tiết kiệm hơn. Tiết kiệm cả cho túi tiền, tiết kiệm tài nguyên, phát thải ra môi trường ít hơn, chiếm dụng đất đai ít hơn. Chúng ta sẽ thấy bên cạnh việc thỏa mãn mục đích đi lại, mình cũng góp một phần nào đó vào quá trình bảo vệ an toàn giao thông chung, góp phần vào cải thiện môi trường sinh thái, môi trường sống cho nơi chúng ta đang sống và cho tất cả những người trong cộng đồng. Quan trọng nữa là bảo vệ sức khỏe cho mình.

Trân trọng cảm ơn ông!