Ông Nguyễn Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục quản lý Thị trường TP Hồ Chí Minh,
Phóng viên báo Tin tức đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Thị trường TP Hồ Chí Minh xung quanh vấn đề này.
Thưa ông, việc kinh doanh thuốc lá điện tử tại TP Hồ Chí Minh đang diễn như thế nào và cơ quan chức năng đã quản lý mặt hàng này ra sao?
Vài năm gần đây, bên cạnh các sản phẩm thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lá lá, thị trường Việt Nam xuất hiện thêm một số sản phẩm thuốc lá mới, trong đó phổ biến là thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng… Tuy nhiên, đây là những mặt hàng chưa được phép bán, lưu hành tại thị trường Việt Nam nhưng lại được mua bán công khai, chia sẻ trên các tài khoản cá nhân, các hội, nhóm và được giới học sinh, sinh viên, giới trẻ ưa chuộng do có kiểu dáng bắt mắt, thời trang và có nhiều mùi hương khác nhau.
Bộ Y tế khuyến cáo, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới này rất có hại cho sức khỏe của cả người hút và những người xung quanh. Đây là nguyên nhân của nhiều trường hợp ngộ độc nicotin gây các bệnh về tim mạch, hô hấp và tiêu hóa, thậm chí gây tổn thương phổi cấp tính và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư.
Nhận thấy tác hại của các sản phẩm thuốc lá mới này, Cục Quản lý thị trường Thành phố chỉ đạo các Đội Quản lý thị trường tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát và quản lý địa bàn nhằm kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, mua, bán, kinh doanh sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng vì các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại Việt Nam.
Thống kê, từ năm 2022 đến tháng 10/2023, Cục Quản lý thị trường Thành phố đã kiểm tra, xử lý 90 vụ vi phạm, đã xử phạt với số tiền hơn 1,4 tỷ đồng, buộc tiêu hủy 15.271 đơn vị sản phẩm thuốc lá điện tử, phụ kiện thuốc lá điện tử, tinh dầu với tổng trị giá hơn 2,8 tỷ đồng.
Thưa ông, công tác quản lý và chế tài xử phạt hành vi buôn bán kinh doanh thuốc lá điện tử tại TP Hồ Chí Minh được thực hiện ra sao? Trong công tác xử lý có gặp khó khăn và vướng mắc gì hay không?
Thông qua thực tiễn kiểm tra, xử lý đối với mặt hàng thuốc lá điện tử, Cục Quản lý thị trường Thành phố nhận thấy, mặt hàng thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng trên thị trường hiện nay được đưa về Việt Nam qua đường nhập khẩu phi thương mại, không có hóa đơn chứng minh nguồn gốc hàng hoá. Tuy nhiên, các sản phẩm thuốc lá mới chưa được quy định cụ thể trong Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá và các quy định pháp luật, chưa có một chế tài cụ thể liên quan, dẫn tới khó khăn trong việc xác định loại mặt hàng để xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Vì vậy, các cơ quan chức năng phải vận dụng quy định khác để xử phạt các hành vi vi phạm liên quan đến thuốc lá nên không mang tính răn đe, chưa thể đáp ứng nhu cầu đặt ra.
Trước tình trạng kinh doanh thuốc lá điện tử hiện nay, các cơ quan TP Hồ Chí Minh đã có giải pháp gì để giảm tình trạng này, thưa ông?
Vừa qua, Cục Quản lý thị trường Thành phố áp dụng quy định tại Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 17/2022/NĐ-CP ngày 31/1/2022 của Chính phủ quy định để xử phạt về “Hành vi kinh doanh hàng hoá nhập lậu”; “Hành vi kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ”. Trong thời gian tới, Cục Quản lý thị trường Thành phố sẽ tiếp tục chỉ đạo các Đội Quản lý thị trường tăng cường công tác quản lý địa bàn, kiểm tra, kiểm soát, chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để rà soát, xác định địa bàn, đối tượng trọng điểm; tập trung đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm buôn lậu, vận chuyển, kinh doanh trái phép mặt hàng thuốc lá điện tử.
Bên cạnh đó, Cục Quản lý thị trường Thành phố cũng tăng cường công tác tuyên truyền; vận động các tổ chức, cá nhân hoạt động thương mại trên địa bàn thực hiện nghiêm việc cam kết không kinh doanh, buôn bán, tàng trữ thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nhập lậu; cảnh báo cho người tiêu dùng các nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe từ thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Xin cảm ơn ông!