Báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng cho biết Thâm Quyến - thành phố lớn phía nam Trung Quốc, nổi tiếng với nền kinh tế tư nhân và công nghệ sôi động - đã chứng kiến mức thất nghiệp tăng 40% trong quý đầu tiên của năm 2024 so với cùng kỳ năm trước. Theo dữ liệu mới công bố từ các cơ quan cấp thành phố phụ trách nguồn nhân lực và an sinh xã hội, tỷ lệ thất nghiệp ở thành phố này cũng đã tăng 15% so với ba tháng cuối năm 2023.
Con số này tương đương với mức giảm 40.221 việc làm trong tổng lực lượng lao động 12 triệu người của Thâm Quyến.
Nguồn tin cho hay số lượng người thất nghiệp theo quý mới không bao gồm những người đã đăng ký thất nghiệp trước đó và nhiều vụ sa thải không được ghi chép hoặc không được báo cáo. Số liệu chính thức về những người thất nghiệp chỉ đánh giá một phần nhỏ trong tổng số người thất nghiệp.
Thất nghiệp đã trở thành một vấn đề trầm trọng làm lu mờ triển vọng của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới trước sự phục hồi kinh tế không đồng đều. Tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị được khảo sát trên toàn quốc là 5% vào tháng 5, tương đương với tháng trước và giảm 0,2 điểm phần trăm so với một năm trước đó.
Tuy nhiên, giới chuyên gia ở Thâm Quyến cho rằng gia tăng tình trạng thất nghiệp chỉ là "sự cố tạm thời" trong căng thẳng việc làm của thành phố này.
Bà Wang Mei, nhà nghiên cứu chính sách công cấp cao tại Viện Phát triển Trung Quốc, nhận định: “Thị trường việc làm của Thâm Quyến rất cởi mở và năng động. Thành phố này là điểm thu hút sinh viên tốt nghiệp đại học và những người tìm việc. Khi quá nhiều người đổ xô đến thành phố này, tỷ lệ thất nghiệp đã bị đẩy lên cao”.
Tuy nhiên, bà Wang thừa nhận rằng phải mất thời gian để tìm được một công việc như ý và thường có sự không phù hợp giữa yêu cầu công việc và kỹ năng của người tìm việc.
Ngoài ra, bà cho rằng tại trung tâm công nghệ của Trung Quốc, các công việc có thể bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi công nghệ so với các thành phố khác trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo ra đời và phát triển mạnh mẽ. Quá trình chuyển đổi sang phát triển do công nghệ thúc đẩy cũng khiến một số công việc biến mất trước khi các cơ hội mới xuất hiện.
Các nhà phân tích khác chỉ ra rằng bối cảnh việc làm ở Thâm Quyến đang thay đổi.
Theo ông Peng Peng, Chủ tịch điều hành tại Hội Cải cách Quảng Đông, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Quảng Châu, do quá trình số hóa và sự dịch chuyển của các ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động, lĩnh vực dịch vụ của thành phố, bao gồm cả bán lẻ, đang phải đối mặt với áp lực lớn hơn trong việc duy trì việc làm.
Ngành dịch vụ của thành phố, bao gồm cả bán lẻ, trước đây là ngành sử dụng nhiều lao động nhất, với tổng lực lượng lao động là 7 triệu người vào năm 2022. Trong khi đó, lĩnh vực sản xuất có 4,6 triệu việc làm trong năm đó.
Nhưng mức tăng trưởng doanh số bán lẻ ảm đạm, chỉ tăng 1% trong năm tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, là dấu hiệu cho thấy những khó khăn mà ngành dịch vụ và việc làm của Thâm Quyến đang phải đối mặt.
Ông Peng cảnh báo rằng tình hình thất nghiệp thực tế tại Thâm Quyến và trên khắp cả nước cần được chính quyền quan tâm và hành động nhiều hơn. “Có một số lượng đáng kể người thất nghiệp”, ông Peng cho biết.
Có những lo ngại rằng bức tranh thất nghiệp của Trung Quốc vẫn còn chưa rõ ràng, vì chỉ có những người thất nghiệp được ghi nhận hoặc khảo sát chính thức mới được thống kê.
Bắc Kinh đang hy vọng tốc độ tăng trưởng kinh tế khoảng 5% trong năm 2024 sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn, giúp thu hút số lượng sinh viên tốt nghiệp đại học kỷ lục. Trung Quốc có khoảng 11 triệu người gia nhập thị trường việc làm ngày càng đông đúc, với nhiều người đang bị đình trệ công việc và phải làm việc bán thời gian.
“Chính phủ nên thúc đẩy một môi trường kinh doanh lý tưởng hơn cho các doanh nghiệp tư nhân và nước ngoài”, ông Peng nói.
Giáo sư Wang tại Viện Phát triển Trung Quốc cũng kêu gọi giới chức đưa ra các chính sách phục hồi doanh nghiệp để giải phóng tiềm năng tạo việc làm.