Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng, Washington D.C., ngày 14/2/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Tổng thống Trump nói rõ rằng dựa trên tình hình thực tế trên chiến trường với lợi thế dường như đang nghiêng về Nga, ông “đang cân nhắc mạnh mẽ các biện pháp trừng phạt ngân hàng, trừng phạt và thuế quan trên quy mô lớn đối với Nga cho đến khi đạt được lệnh ngừng bắn và thỏa thuận giải quyết cuối cùng về hòa bình”.
Ông nhấn mạnh rằng: “Đối với Nga và Ukraine, hãy ngồi vào bàn đàm phán ngay bây giờ, trước khi quá muộn". Những tuyên bố trên được Tổng thống Trump đăng trong một bài viết trên mạng xã hội Truth Social vào sáng ngày 7/3 theo giờ Mỹ.
Theo truyền thông Mỹ, các nhà lãnh đạo Mỹ và Ukraine sẽ có cuộc họp cấp cao tại Jeddah, Saudi Arabia vào ngày 11/3, nhằm thảo luận về khuôn khổ cho một thỏa thuận hòa bình tiềm năng. Đây sẽ là cuộc gặp cấp cao đầu tiên giữa hai bên kể từ sau cuộc tranh luận căng thẳng giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky với Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tại Nhà Trắng vào ngày 28/2. Sau cuộc gặp, quan hệ của Mỹ và Ukraine dường như đã trở nên xấu hơn khi mà phía Washington đã tạm dừng hoạt động viện trợ quân sự cũng như chia sẻ thông tin tình báo cho Kiev.
Trước đó, theo Bloomberg, vào ngày 6/3, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết Washington đã chuẩn bị "áp dụng toàn diện" các lệnh trừng phạt đối với Nga để gây sức ép buộc Moskva phải ngồi vào bàn đàm phán.
Nội dung trên của ông Bessent được đưa ra ngay sau khi hãng tin Reuters đăng tải thông tin tin cho biết rằng Nhà Trắng đang cân nhắc kế hoạch nới lỏng lệnh trừng phạt đối với Nga như một phần của thỏa thuận chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Phát biểu tại Câu lạc bộ Kinh tế New York, Bộ trưởng Tài chính Mỹ đã lên tiếng chỉ trích cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden khi đã áp đặt "các lệnh trừng phạt quá yếu" đối với Nga và cho biết chính quyền Mỹ hiện nay đã sẵn sàng ban hành các hạn chế “khắc nghiệt” hơn để tạo đòn bẩy trong các cuộc đàm phán sắp tới.
Trong tháng cuối cùng trong nhiệm kỳ tổng thống Mỹ của mình, ông Biden đã ra lệnh áp đặt các hạn chế được cho là sâu rộng đối với ngành dầu mỏ của Nga. Tuy vậy, Bộ trưởng Bessent vẫn cho rằng những động thái đó là khá chậm trễ. Ông nhấn mạnh rằng các lệnh trừng phạt sẽ vẫn có hiệu lực và Tổng thống Mỹ Donald Trump sẵn sàng áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm khắc hơn.
"Chính quyền này vẫn duy trì các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt và sẽ không ngần ngại thực hiện triệt để nếu điều đó có thể tạo đòn bẩy trong các cuộc đàm phán hòa bình", ông Bessent nói rõ.
Chính quyền Tổng thống Trump được cho là đã phải đối mặt với một số phản ứng liên quan đến sự thay đổi chính sách đột ngột đối với Ukraine, trong khi tìm cách “làm ấm lên” mối quan hệ đối với Điện Kremlin thời gian gần đây. Theo đó, Nhà Trắng đã có những bước đi nhằm nối lại quan hệ ngoại giao với Nga trong khi đã tạm dừng hoạt động viện trợ quân sự và ngừng chia sẻ thông tin tình báo với phía Ukraine.
Tuyên bố trên của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent dường như được đưa ra nhằm mục đích thể hiện rằng chính quyền của ông Trump vẫn sẵn sàng thực hiện đường lối cứng rắn với phía Nga khi cần thiết.
Ông Bessent cho biết thêm rằng các lệnh trừng phạt đối với Moskva "sẽ được sử dụng một cách rõ ràng và mạnh mẽ để đạt được tác động tối đa ngay lập tức".
Về phía Ukraine, ông cho biết chính quyền Tổng thống Trump cũng đang gây sức ép buộc Ukraine ngồi vào bàn đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn với Nga. Theo một số nguồn thạo tin, Tổng thống Trump đã sẵn sàng hoàn tất một thỏa thuận trao cho Mỹ quyền giúp phát triển một số nguồn tài nguyên thiên nhiên của Ukraine nếu Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đồng ý với một lộ trình cụ thể hướng tới một lệnh ngừng bắn và đàm phán với Moskva.
Ngay sau khi nhậm chức, Tổng thống Trump đã đe dọa sẽ áp thuế quan và trừng phạt Nga để buộc Moskva ngồi vào đàm phán và cho biết rằng "chúng ta có thể làm theo cách dễ dàng hoặc khó khăn". Tuy nhiên, thay vào đó, ông Trump lại có những động thái mạnh mẽ nhằm vào chính quyền của Tổng thống Ukraine Zelensky khi cho rằng ông "chưa sẵn sàng cho hòa bình".
Đến nay giới phân tích chưa đánh giá được liệu chính quyền của Tổng thống Trump sẽ có thể áp đặt thêm lệnh trừng phạt nào đối với Nga sau khi chính quyền tiền nhiệm của ông Biden đã liên tục gia tăng lệnh trừng phạt đối với Nga. Bên cạnh đó, các mặt hàng xuất khẩu của Nga vào Mỹ nào sẽ có khả năng bị Washington áp thuế quan cũng là một câu hỏi đang còn bỏ ngỏ.