Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ký một thỏa thuận an ninh Ba Lan-Ukraine vào ngày 8/7/2024. Ảnh: Poland Press Agency
Ngày 8/7, Tổng thống Ukraine Zelensky đã đến Ba Lan để hội đàm với Tổng thống nước chủ nhà Andrzej Duda và Thủ tướng Donald Tusk một ngày trước khai mạc hội nghị thượng đỉnh NATO ở Washington DC.
Theo Hãng thông tấn Báo chí Ba Lan (PPA), tại Warsaw, hai nhà lãnh đạo đã ký một thỏa thuận an ninh Ba Lan - Ukraine. Ông Tusk cho biết sau khi ký thỏa thuận rằng, 19 quốc gia và EU đã ký các thỏa thuận tương tự với Kiev. Cả ông và ông Zelensky đều muốn thỏa thuận này không chỉ là một tuyên bố thiện chí, đồng thời cho biết thêm rằng tài liệu này bao gồm các cam kết song phương thực tế chứ không chỉ là “những lời hứa suông”.
Về phần mình, Tổng thống Zelensky cho biết, hiệp ước mới được ký kết giữa Warsaw và Kiev có các điều khoản cho phép Ba Lan bắn hạ tên lửa và thiết bị bay không người lái của Nga trong không phận Ukraine.
Chính phủ Ukraine đã và đang thực hiện các hiệp định song phương với các quốc gia thành viên NATO trong nhiều tháng qua, trong khi chưa thể gia nhập khối quân sự do Mỹ lãnh đạo.
Theo truyền thông Ukraine, ông Zelensky cho biết, thỏa thuận mới ký “cung cấp sự phát triển một cơ chế [để Ba Lan] bắn hạ tên lửa và thiết bị bay không người lái của Nga bắn vào không phận Ukraine theo hướng Ba Lan”.
Ông nói thêm rằng Warsaw và Kiev “sẽ hợp tác cùng nhau để tìm ra cách chúng tôi có thể nhanh chóng thực hiện điểm này” của thỏa thuận.
Truyền thông Ba Lan cho hay, ông Tusk xác nhận sự tồn tại của điều khoản trên nhưng cho biết nó chỉ "cho thấy sự cần thiết phải đàm phán về vấn đề này".
Thủ tướng Ba Lan nói thêm: “Chúng tôi cần sự hợp tác rõ ràng trong NATO ở đây, bởi vì những hành động như vậy đòi hỏi phải có trách nhiệm chung của NATO”, đồng thời giải thích rằng trước tiên, cả Ba Lan và Ukraine sẽ có được “dấu ấn” đoàn kết quốc tế.
“Chúng tôi sẽ mời các đồng minh NATO khác tham gia cuộc trò chuyện này. Vì vậy, chúng tôi coi vấn đề này là nghiêm túc nhưng vẫn chưa được hoàn thiện”, ông Tusk nói, theo Đài phát thanh RMF24 của Ba Lan.
Từ vài tháng qua, Tổng thống Zelensky đã đề nghị NATO bắn hạ các tên lửa đang bay tới của Nga. Ông so sánh nó với những gì Mỹ và Anh đã làm cho Israel vào giữa tháng 4, trong một cuộc bắn phá trả đũa bằng tên lửa và rocket của Iran, và lập luận rằng hành động đó sẽ không khiến khối này liên quan trực tiếp đến cuộc xung đột.
Tuy nhiên, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã trả lời vào thời điểm đó: “NATO sẽ không trở thành một phần của cuộc xung đột”. Ông nói thêm: “Không có kế hoạch nào về gửi quân NATO tới Ukraine hoặc mở rộng lá chắn phòng không của NATO tới Ukraine”.
Mặc dù các quan chức Mỹ và EU bác bỏ sự so sánh của ông Zelensky với Israel, họ đã đồng ý với những điều khác mà ông yêu cầu, từ việc bổ sung thêm các bệ phóng tên lửa và tên lửa Patriot, cho đến việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí mà họ cung cấp để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
Trong chuyến thăm Warsaw, ông Zelensky cũng tuyên bố rằng Ba Lan sẽ xây dựng, huấn luyện và trang bị cho một “Quân đoàn Ukraine” gồm các lính tình nguyện. Ông nói thêm: “Mọi công dân Ukraine quyết định gia nhập quân đoàn sẽ có thể ký hợp đồng với lực lượng vũ trang Ukraine”.
Trong khi đó, Thủ tướng Ba Lan Tusk không bình luận về hoạt động của quân đoàn, nhưng nói rằng mỗi từ trong hiệp ước an ninh đều có ý nghĩa và đó là về “những cam kết chung thực tế chứ không phải những lời hứa suông”.
Hãng thông tấn báo chí Ba Lan cho biết, tất cả các nước G7 và 25 quốc gia khác đã cam kết ký kết các thỏa thuận an ninh với Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh NATO năm 2023 ở Vilnius (Litva), như một sự đảm bảo cho sự hỗ trợ của các đồng minh phương Tây dành cho Kiev.