Báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) dẫn bản khai của một nhân viên thuộc Cục điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đăng trên trang thông tin Universal Hub khu vực Boston đưa tin, nghiên cứu sinh người Trung Quốc Zheng Zaosong (29 tuổi) đã bị thẩm vấn tại sân bay quốc tế Logan ngày 9/12.
Zheng - một nghiên cứu sinh tiến sĩ thuộc Đại học Sun Yat-sen ở Quảng Châu – hiện tham gia khóa nghiên cứu tại Bệnh viện Beth Israel ở Boston.
Đặc vụ FBI Kara Spice cho biết 21 lọ thuốc có chứa chất lỏng màu nâu nghi là mẫu sinh học được tìm thấy trong một chiếc tất trong quá trình kiểm tra hành lý ký gửi của đối tượng Zheng. Zheng đang bị điều tra vì tìm cách đưa các mẫu sinh học không được khai báo về Trung Quốc và đưa ra những tuyên bố sai lệch, hư cấu và lừa đảo đối với Hải quan Mỹ.
Theo bản khai, các nhân viên hải quan đã nhiều lần hỏi Zheng xem liệu anh ta có đem theo các vật phẩm sinh học hay nghiên cứu trong hành lý hay không, song Zheng kiên quyết phủ nhận.
Sau đó, Zheng được đưa đến phòng hành lý. Tại đây, các nhân viên hải quan chỉ ra những lọ thuốc được tìm thấy trong hành lý ký gửi của Zheng. Khi được hỏi tại sao không khai báo các lọ thuốc, Zheng trả lời những lọ thuốc đó không có vấn đề gì nghiêm trọng và đấy là quà tặng của một người bạn tên Zhang Tao.
Bản khai tuyên bố Zheng không giải thích được lý do tại sao anh ta giấu những lọ thuốc trong một chiếc tất.
Sau quá trình thẩm vấn, Zheng thú nhận đã đánh cắp 8 lọ thuốc từ phòng thí nghiệm nghiên cứu tại Bệnh viện Beth Israel và sao chép 11 lọ thuốc từ nghiên cứu sinh Zhang Tao.
Zheng khai nhận anh ta định mang những mẫu sinh học này về phòng nghiên cứu bệnh viện Sun Yat-Sen để nghiên cứu thêm và hy vọng xuất bản một đề tài khoa học. Các mẫu sinh học đã bị thu giữ và kiểm tra, song chi tiết về vật phẩm không được công bố.
Người phát ngôn trường Đại học Sun Yat-sen từ chối bình luận về thông tin trên. Theo trang website chính thức của Đại học Sun Yat-sen, Zheng Zaosong là một trong những nghiên cứu sinh giành học bổng cho sinh viên xuất sắc năm 2018.
Vụ việc của Zheng bị phát giác trong bối cảnh sự mất niềm tin và căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington ngày một tăng cao liên quan đến chương trình trao đổi khoa học.
Mỹ đã tăng cường kiểm tra và thắt chặt việc cấp thị thực cho các nhà nghiên cứu và nghiên cứu sinh Trung Quốc trong một số lĩnh vực nhất định do lo ngại về hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ.
Báo New York Times tháng trước đưa tin Viện Y tế Quốc gia và FBI đã triển khai một nỗ lực lớn để tìm ra các nhà khoa học nước ngoài đánh cắp nghiên cứu y sinh từ các tổ chức trên khắp nước Mỹ. Phần lớn trong các vụ việc bị phát giác và điều tra, các nhà khoa học là người gốc Trung Quốc, trong đó có cả công dân Mỹ gốc Hoa. Trung Quốc yêu cầu Mỹ đối xử với các nhà khoa học và nghiên cứu sinh Trung Quốc một cách công bằng.