Các quốc gia EU ở sườn phía Đông EU không đồng ý với đề xuất của Ukraine về việc tiếp tục xuất khẩu ngũ cốc sang thị trường châu Âu. Ảnh: WSJ
Theo hãng thông tấn ukrinform.net (Ukraine) ngày 18/9 trước những tuyên bố của Kiev về việc sẵn sàng đệ đơn kiện Ba Lan, Slovakia và Hungary lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WHO) về lệnh cấm vận đơn phương đối với ngũ cốc của Ukraine, các nước này đang rút khỏi các cuộc đàm phán tiếp theo trong Diễn đàn điều phối về xuất khẩu ngũ cốc Ukraine sang thị trường châu Âu.
Một nguồn tin ngoại giao nói với hãng thông tấn Ba Lan PAP: “Ba Lan, Hungary và Slovakia đang rút khỏi Diễn đàn trên do sự thận trọng, cũng như thực tế là Ukraine có thể sử dụng thông tin từ Diễn đàn điều phối để chống lại ba quốc gia trong vụ kiện lên trọng tài WTO”.
Ba Lan cũng đã phản hồi việc Ukraine gửi đơn khiếu nại lên WTO liên quan đến tình trạng cấm cung cấp ngũ cốc, trợ lý của Tổng thống Ba Lan Marcin Przydacz thông báo. “Ba Lan đã có sẵn phản hồi đối với Ukraine về khiếu nại của nước này lên WTO”, ông Przydacz nêu rõ, đồng thời lưu ý rằng “Warsaw không có xu hướng coi những tuyên bố của Kiev là một mối đe dọa”.
Ông Przydacz nhấn mạnh: “Các luật sư Ba Lan sẽ phản hồi khiếu nại của Ukraine lên WTO và mục tiêu quan trọng nhất của chính quyền Ba Lan là hỗ trợ thị trường Ba Lan”, đồng thời nhắc lại rằng việc vận chuyển ngũ cốc từ Ukraine qua Ba Lan vẫn được cho phép.
Chính phủ Ba Lan và Slovakia khẳng định họ sẽ không dỡ bỏ các hạn chế đơn phương đối với nhập khẩu nông sản từ Ukraine sau khi nước này đưa ra thách thức trong WHO. Trong bình luận của mình với PAP, phát ngôn viên Chính phủ Ba Lan Piotr Müller cho biết Warsaw coi lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc của Ukraine là "hợp lý".
"Chúng tôi sẽ không cho phép thị trường nông sản Ba Lan bị gián đoạn. Chúng tôi sẽ không thay đổi quan điểm của mình về vấn đề này và chúng tôi sẽ thực hiện các bước để bảo vệ lợi ích của nông dân Ba Lan", người phát ngôn trên nói thêm.
Về phần mình, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Slovakia Jozef Bíreš cho biết Bratislava sẵn sàng xem xét lại lệnh cấm nếu đề xuất của Kiev tỏ ra hiệu quả trong việc kiểm soát xuất khẩu sang Slovakia sau khi thử nghiệm.
"Chúng tôi sẽ không thay đổi quan điểm của mình trừ khi có sự đảm bảo. Chúng tôi có cách trình bày nguyên nhân và mối quan ngại của mình với WTO. Tôi không biết liệu phía Ukraine sẽ tính đến việc thử nghiệm mà chúng tôi yêu cầu hay sẽ đệ đơn kiện", ông Bíreš chia sẻ.
Mặc dù Ủy ban Châu Âu tuyên bố sẽ không gia hạn hạn chế nhập khẩu nông sản từ Ukraine sau ngày 15/9, nhưng Kiev đã đồng ý thực hiện các biện pháp hạn chế nhập khẩu từ phía mình.
Theo các phương tiện truyền thông đưa tin, đề xuất của Kiev yêu cầu Bộ Kinh tế Ukraine quyết định độc lập về việc cấp giấy phép xuất khẩu ngũ cốc sang EU, bao gồm 5 quốc gia thành viên phía Đông (Ba Lan, Slovakia, Hungary, Romania và Bulgaria), ngay cả khi họ phản đối những giấy phép đó.
Tuy nhiên, Đại sứ Ba Lan tại EU Andrzej Sados đã chỉ trích đề xuất mới của Ukraine, lưu ý rằng, theo quan điểm của Warsaw, nó không giải quyết được vấn đề kiểm soát và hạn chế dòng ngũ cốc Ukraine vào thị trường nội bộ của họ.
Như đã đưa tin, vào tháng 5/2023, Ủy ban châu Âu đã cấm nhập khẩu lúa mì, ngô, hạt cải dầu và hướng dương của Ukraine sang Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Slovakia và Romania trước sự kiên quyết của các nước này. Vào ngày 5/6, lệnh cấm được gia hạn đến ngày 15/9/2023.
Vào ngày 15/9 vừa qua, Ủy ban châu Âu thông báo rằng EU sẽ không gia hạn thêm các hạn chế tạm thời đối với xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine sang 5 quốc gia láng giềng đều là thành viên của EU. Mặc dù vậy, Ba Lan, Hungary và Slovakia vẫn quyết định đưa ra các hạn chế đơn phương. Đáp lại, Ukraine bắt đầu thủ tục thách thức những hạn chế này trong WTO.