EU sẽ 'tẩy chay' hội nghị ngoại giao do Hungary tổ chức?

Theo tờ Politico của Mỹ ngày 14/7, các bộ trưởng ngoại giao EU đang chuẩn bị "tẩy chay" Hungary bằng cách tổ chức hội nghị thượng đỉnh ngoại giao riêng của họ vào tháng 8 tới, thay vì đến Budapest để tham dự sự kiện do nước đang đảm nhiệm cương vị Chủ tịch luân phiên Hội đồng EU chủ trì.

Hungary có kế hoạch tổ chức hội nghị thượng đỉnh về đối ngoại của EU tại Budapest vào ngày 28-29/8 — một cơ hội để Thủ tướng nước chủ nhà Viktor Orban nỗ lực định hình chương trình nghị sự chính sách đối ngoại của khối và để Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Péter Szijjártó trở thành tâm điểm chú ý.

Nhưng sau khi Thủ tướng Orban cản trở viện trợ cho Ukraine và các chuyến thăm mà ông tuyên bố vì hòa bình tới Nga và Trung Quốc, gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, nhưng không phối hợp với 26 nhà lãnh đạo thành viên khác của EU, nhiều bộ trưởng ngoại giao châu Âu đã tìm cách tránh tiếp cận chương trình nghị sự của Hungary về EU.

Trong bối cảnh đó, người đứng đầu chính sách an ninh và đối ngoại EU Josep Borrell cho biết sẽ triệu tập các bộ trưởng dự một cuộc họp về đối ngoại "chính thức" cùng thời điểm với hội nghị mà Hungary lên kế hoạch, theo ba nhà ngoại giao EU liên quan trực tiếp về kế hoạch này và yêu cầu giấu tên do tính chất nhạy cảm của động thái trên.

Sự việc diễn ra sau khi đặc phái viên của Hungary tại EU, Bálint Ódor, bị các đồng nghiệp châu Âu chỉ trích gay gắt tại một cuộc họp đầu tháng này, với Slovakia là quốc gia duy nhất không phát biểu. Bằng cách tẩy chay hội nghị thượng về ngoại giao, các bộ trưởng EU khác hy vọng sẽ hạn chế được những hành động bất ngờ của Hungary.

Một trong những nhà ngoại giao EU nêu rõ: "Nếu có một cuộc họp đối ngoại chính thức do đại diện cấp cao (ông Borrell) tổ chức vào cùng ngày, các bộ trưởng sẽ không thể đến Budapest".

Một người khác nói thêm rằng bằng cách tẩy chay cuộc họp ở Budapest, các bộ trưởng ngoại giao EU khác muốn "gửi đi một tín hiệu rõ ràng rằng Hungary không đại diện cho EU".

Ngay cả trước cuộc xung đột Nga - Ukraine, căng thẳng giữa EU và Hungary đã gia tăng trong nhiều năm. Dưới thời Thủ tướng Orban, Budapest đã bị Brussels chỉ trích về vấn đề dân chủ và pháp quyền, cũng như ngăn cản hoạt động của EU bằng cách chặn việc thông qua luật hoặc tài trợ để giành được nhượng bộ trong các lĩnh vực không liên quan.

Các bộ trưởng của các nước EU khác đã sẵn sàng lạnh nhạt với Hungary. Tại cuộc họp đầu tiên trên cương vị Chủ tịch luân phiên EU của Hungary, được tổ chức tại Budapest để thảo luận về chính sách công nghiệp, chỉ có 7 bộ trưởng từ các nước khác tham gia. 

Một nhà ngoại giao EU nói đùa rằng "thật không may" một số ngoại trưởng sẽ không thể tham dự sự kiện ở Budapest nếu ông Borrell tổ chức một cuộc họp tương tự.

Kế hoạch này đã được thảo luận không chính thức với một số nước EU, bao gồm Pháp và Đức. Vào ngày 17/7, Cơ quan Dịch vụ Đối ngoại EU do ông Borrell lãnh đạo sẽ trình bày kế hoạch trên cho 27 đại diện thường trực của EU.