Khung cảnh đổ nát tại thành phố Gaza. Ảnh: Reuters
Sau khi Tel Aviv tuyên bố cắt nguồn cung cấp điện để trả đũa vụ tấn công của Hamas, tới chiều 11/10, nhà máy điện duy nhất ở Dải Gaza đã dừng hoạt động vì hết nhiên liệu. Dải đất nhỏ dài 40km với 2,3 triệu dân này chính thức rơi vào cảnh mất điện hoàn toàn.
Tất cả các cửa khẩu của Gaza đều bị phong toả. Không thể vận chuyển nhiên liệu nhằm duy trì hoạt động của nhà máy điện hay máy phát điện cá nhân. Nhà máy điện Gaza buộc phải đóng cửa trong bối cảnh người Palestine đang cố gắng tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn trước những đòn không kích từ máy bay chiến đấu của Israel.
Trước tình hình người dân ở Gaza đổ xô đến các điểm trường học của Liên hợp quốc và số lượng khu vực an toàn ngày càng thu hẹp, các nhóm nhân đạo đã kêu gọi thành lập hành lang để đưa viện trợ vào Gaza. Họ đồng thời cảnh báo rằng các bệnh viện tràn ngập người bị thương đang cạn kiệt nguồn vật tư y tế.
Israel đã ngừng vận chuyển thực phẩm, nhiên liệu và thuốc men vào Gaza, và con đường tiếp cận duy nhất còn lại từ phía Ai Cập là cửa khẩu Rafah đã đóng kín từ hôm 10/10.
Cuộc chiến, vốn đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 2.100 người ở cả hai bên, có thể leo thang hơn nữa.
Hệ thống phòng không Vòm Sắt của Israel đánh chặn các rocket được phóng từ Dải Gaza trên bầu trời Ashqelon. Ảnh: Reuters
Theo Israel, Hamas và các nhóm tay súng khác ở Gaza bắt giữ khoảng 150 binh sĩ và dân thường làm con tin. Phong trào Hồi giáo này cảnh cáo sẽ sát hại con tin sau mỗi lần Israel tấn công vào mục tiêu dân sự ở Gaza mà không báo trước.
Một câu hỏi quan trọng được đặt ra hiện nay là sau loạt không kích dữ đội, liệu Israel có tiến hành một cuộc tấn công trên bộ vào dải đất Gaza hay không.
Israel đã tăng cường tấn công từ ngày 10/10, cũng như mở rộng huy động quân dự bị lên 360.000 người. Quân đội Israel cho biết họ đã giành lại quyền kiểm soát đối với các khu vực ở phía Nam bị Hamas tấn công và biên giới Gaza.
Những vụ đọ súng mới ở biên giới phía Bắc của Israel với các tay súng ở Liban và Syria vào cùng ngày cũng báo hiệu nguy cơ xảy ra xung đột khu vực mở rộng.
Trong một chiến thuật mới, Israel đang cảnh báo dân thường sơ tán từ một số khu vực đến vùng lân cận, sau đó điều máy bay tấn công. Các nhà phân tích cho rằng đây có thể là khúc dạo đầu cho một cuộc tấn công trên bộ của Tel Aviv.
Ngày 10/10, quân đội Israel đã yêu cầu người dân khu vực al-Daraj gần đó sơ tán. Những vụ nổ nhanh chóng làm rung chuyển khu vực này và vùng lân cận, kéo dài đến tận đêm.
Quân đội Israel cho biết các máy bay chiến đấu đã nhiều lần quay trở lại al-Furqan, tấn công 450 mục tiêu trong 24 giờ. Một vụ nổ cũng xảy ra tại cảng biển của thành phố Gaza, khiến các tàu đánh cá bốc cháy. “Hiện tại không có nơi nào an toàn ở Gaza”, nhà báo Hasan Jabar nói.
Lửa và khói bốc lên từ cảng biển Gaza. Ảnh: Reuters
Trong chiều 10/10, Hamas đã bắn hàng loạt tên lửa về phía thành phố Ashqelon và Tel Aviv ở miền Nam Israel. Không có báo cáo về thương vong ở đó. Tối cùng ngày, một nhóm tay súng đã tiến vào khu công nghiệp ở Ashqelon, đấu súng với quân đội Israel. Ba tay súng đã thiệt mạng, trong khi binh sĩ Israel đang truy lùng những người còn lại.
Chiến thuật mới của Israel có thể hướng tới một mục tiêu mới.
Bốn lần giao tranh trước giữa Israel và Hamas trong khoảng thời gian từ năm 2008 đến năm 2021 đều kết thúc bất phân thắng bại. Hamas bị đánh bật nhưng vẫn nắm quyền kiểm soát Gaza.
Lần này, chính phủ Israel đang chịu áp lực mạnh mẽ từ phía công chúng nhằm lật đổ Hamas. Mục tiêu này trước đây được coi là không thể đạt được do đòi hỏi phải tái chiếm Dải Gaza, ít nhất là tạm thời.
“Mục tiêu là cuộc chiến này sẽ kết thúc rất khác so với tất cả những lần trước. Phải có một chiến thắng rõ ràng. Bất cứ điều gì cần làm để thay đổi tình hình sẽ phải được thực hiện”, ông Chuck Freilich, cựu cố vấn an ninh quốc gia ở Israel, nhận định.
Động thái quyết tâm trả đũa của Israel cũng làm dấy lên những câu hỏi về chiến lược và mục tiêu của Hamas. Các quan chức Hamas tuyên bố đã lên kế hoạch đối phó với mọi khả năng, kể cả một cuộc xung đột kéo dài.
Hamas có thể đã đặt cược vào cuộc chiến này để tràn sang Bờ Tây và có thể trao cơ hội cho phong trào Hezbollah ở Liban mở mặt trận tại phía Bắc.
Nhiều ngày đụng độ giữa người Palestine và lực lượng Israel ở Bờ Tây đã khiến 15 người Palestine thiệt mạng. Nhưng Israel vẫn kiểm soát chặt chẽ lãnh thổ này ngăn cản việc di chuyển giữa các cộng đồng.
Quận Rimal ở Gaza nhìn từ trên cao. Ảnh: Maxar
Bạo lực cũng lan sang phía Đông Jerusalem, nơi cảnh sát Israel cho biết bắn chết hai người Palestine có hành vi ném đá vào lực lượng an ninh vào cuối ngày 10/10.
Quân đội Israel cho biết hơn 1.200 người, trong đó có 155 binh sĩ, đã thiệt mạng ở Israel. Theo chính quyền ở Gaza, 900 người đã thiệt mạng, trong đó có 260 trẻ em và 230 phụ nữ. Israel cho biết có hàng trăm chiến binh Hamas trong số đó. Hàng ngàn người bị thương ở cả hai phía.
Quân đội Israel cho biết thi thể của khoảng 1.500 chiến binh Hamas đã được tìm thấy trên lãnh thổ Israel. Không rõ liệu những con số đó có trùng với số ca tử vong được chính quyền Palestine báo cáo hay không.
Trong bài phát biểu mới đây, Tổng thống Mỹ Joe Biden xác nhận ít nhất 14 công dân nước đã thiệt mạng trong vụ tấn công của Hamas tại Israel và những người khác vẫn mất tích.
Washington đã điều một tàu sân bay và các tàu chiến khác đến phía Đông Địa Trung Hải trong nỗ lực ngăn chặn xung đột nhân rộng. Washington đồng thời cung cấp các hỗ trợ khác, trong đó có chia sẻ thông tin tình báo với Tel Aviv.
Nhiều quốc gia khác cũng có công dân bị giết hại, bắt cóc hoặc mất tích trong vụ tấn công rúng động Israel cuối tuần qua. Các nước này bao gồm: Brazil, Campuchia, Canada, Ireland, Mexico, Nepal, Panama, Paraguay, Nga, Sri Lanka, Thái Lan và Ukraine.
Tại Gaza, hơn 200.000 người đã phải rời bỏ nhà cửa. Liên hợp quốc cho biết đó là con số lớn nhất kể từ cuộc tấn công trên không và trên bộ của Israel năm 2014 khiến khoảng 400.000 người phải đi sơ tán. Đại đa số đang trú ẩn trong các trường học dành cho người tị nạn Palestine với nguồn cung cấp nước và vệ sinh bị gián đoạn.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết nguồn cung cấp mà tổ chức này dành cho bảy bệnh viện ở Gaza đã cạn kiệt trong khi số người bị thương đang tăng lên từng giờ.
Người đứng đầu nhóm hỗ trợ y tế Medecins Sans Frontieres cho biết hai bệnh viện do họ điều hành ở Gaza cũng cạn kiệt thiết bị phẫu thuật, thuốc kháng sinh, nhiên liệu và các vật tư khác.