Chế biến cá tra phi lê xuất khẩu ở nhà máy của Công ty CP xuất nhập khẩu Cửu Long An Giang. Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN
Như vậy, sau 4 năm bị xáo trộn bởi dịch COVID-19, xung đột, lạm phát, diễn biến của các thị trường tiêu thụ đang dần ổn định, xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2024 đã quay trở lại quỹ đạo thông thường, tăng tốc trong nửa cuối năm.
Tính riêng xuất khẩu thủy sản trong quý III năm nay đạt 2,76 tỷ USD, tăng gần 13% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó, các mặt hàng chủ lực đều có những bứt phá đáng kể gồm cá tra tăng 13,5%, xuất khẩu tôm tăng 17,5%, cua ghẹ tăng 56%, nhuyễn thể có vỏ tăng 95%.
Xuất khẩu cá tra 9 tháng đạt kim ngạch 1,46 tỷ USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó, nhóm cá tra chế biến tuy chiếm tỷ trọng khiêm tốn nhưng tăng đột phá 42%, cá tra nguyên con đông lạnh tăng 24%, cá tra phile/cắt khúc đông lạnh tăng nhẹ 4%.
Tôm vẫn là mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu cao nhất, đạt gần 2,8 tỷ USD, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2023. Năm 2024, xuất khẩu tôm đông lạnh vẫn bị tác động bởi xu hướng giá chưa phục hồi rõ rệt, cùng với áp lực giá bán cạnh tranh với tôm Ecuador và Ấn Độ. Tuy nhiên, tôm chế biến của Việt Nam vẫn có vị thế tốt ở các thị trường. Do vậy, xuất khẩu tôm chân trắng chế biến vẫn tăng gần 10%, trong khi xuất khẩu tôm chân trắng đông lạnh tăng nhẹ hơn với mức 4,5%. Lũy kế 9 tháng, xuất khẩu tôm chân trắng đạt gần 2 tỷ USD, tôm sú đạt 334 triệu USD.
Đối với mặt hàng mực, bạch tuộc, phân khúc sản phẩm chế biến cũng có tín hiệu xuất khẩu tốt hơn so với hàng đông lạnh. Theo đó, xuất khẩu mực chế biến tăng 22% trong quý III và tăng 13% trong 9 tháng Tuy nhiên, tổng kim ngạch xuất khẩu mực, bạch tuộc trong 3 quý đầu năm vẫn giảm nhẹ 2,7% so với cùng kỳ, đạt 464 triệu USD.
Bà Lê Hằng, Giám đốc Truyền thông Vasep thông tin, tính tới cuối tháng 9, xuất khẩu cá ngừ tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái đạt 715 triệu USD; trong đó cá ngừ loin/phile đông lạnh chiếm 48% với 346 triệu USD, tăng 9,6%, xuất khẩu cá ngừ đóng hộp chiếm 30% đạt 214 triệu USD, tăng 16,6%. Tuy nhiên, phần lớn tăng trưởng xuất khẩu cá ngừ đều là kết quả của nửa đầu năm. Bắt đầu từ tháng 8, xuất khẩu cá ngừ chững lại, sang tháng 9, xuất khẩu cá ngừ giảm gần 6% so với cùng kỳ và đang có chiều hướng tụt dốc trong những tháng cuối năm. Nguyên nhân là do thiếu nguyên liệu để chế biến.
Xuất khẩu các loài cá khác đã có tăng trưởng nhẹ khoảng 1,5% trong quý III, đạt trên 181 triệu USD. Lũy kế xuất khẩu 9 tháng đạt 1,34 tỷ USD, giảm nhẹ 3% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó, các sản phẩm phile vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất với gần 479 triệu USD, tăng nhẹ 2,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu chả cá surimi tiếp tục giảm 3% trong quý III và lũy kế 9 tháng giảm gần 11% so với cùng kỳ đạt 203 triệu USD. Xuất khẩu cua ghẹ từ đầu năm tới nay luôn giữ được mức tăng trưởng cao. Riêng trong quý III, xuất khẩu sản phẩm này tăng 56% và 9 tháng tăng 66% đạt 227 triệu USD, chủ yếu nhờ xuất khẩu sản phẩm cua sống sang thị trường Trung Quốc tăng mạnh.
Theo bà Lê Hằng, kim ngạch thuỷ sản duy trì tăng trưởng khá trong quý III là tín hiệu tích cực cho ngành thủy sản, tạo đà cho việc tăng tốc trong những tháng còn lại. Nhu cầu của các thị trường đang hồi phục, giá xuất khẩu ở các thị trường đang và sẽ tiếp tục tăng là động lực cho doanh nghiệp thúc đẩy xuất khẩu trong những tháng cuối năm.
Với đà tăng trưởng trên, Vasep dự báo xuất khẩu thuỷ sản cả năm 2024 sẽ về đích 9,5 tỷ USD, tăng 7% so với năm 2023; trong đó, xuất khẩu tôm ước đạt gần 4 tỷ USD, cá tra đạt khoảng 2 tỷ USD, cá ngừ xấp xỉ 1 tỷ USD, mực, bạch tuộc khoảng 640 triệu USD, còn lại là các mặt hàng cá biển và hải sản khác.