Fed hạ lãi suất, kinh tế Việt Nam sẽ ra sao?

Thêm dư địa giảm lãi suất, giảm áp lực tỷ giá

Theo Chuyên gia kinh tế - TS Nguyễn Trí Hiếu, việc Fed giảm lãi suất 0,5% được xem là biện pháp mạnh trong chính sách nới lỏng tiền tệ nhằm hỗ trợ kinh tế. 

“Lãi suất thấp hơn sẽ làm giảm chi phí đi vay, qua đó hỗ trợ các doanh nghiệp và hộ gia đình. Lạm phát của Mỹ đã giảm xuống còn 2,5% trong tháng 8/2024 từ mức đỉnh 9,1% vào giữa năm 2022, trong khi tỷ lệ thất nghiệp gần đây tăng lên 4,2%. Để tránh ‘hạ cánh mềm’, Mỹ giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ vay tiêu dùng”, ông Nguyễn Trí Hiếu cho biết.

Với kinh tế Việt Nam, việc Fed giảm lãi suất đầu tiên sau hơn 4 năm sẽ giúp tỷ giá VNĐ/USD hạ nhiệt, giảm sức ép lên lãi suất, thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu và góp phần tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, bên cạnh có lợi cho hoạt động nhập khẩu, việc hạ lãi suất của Fed sẽ ảnh hưởng phần nào lĩnh vực xuất khẩu khi đồng USD suy yếu.

Tỷ giá USD/VNĐ hạ nhiệt sẽ góp phần giúp cơ quan quản lý điều hành chính sách tiền tệ "dễ thở" hơn. Trong quý II/2024, đồng USD trên thị trường quốc tế neo giá ở mức cao, khiến VNĐ trong giai đoạn này mất giá khoảng 5%. Từ đầu tháng 7/2024, thị trường tài chính trong và ngoài nước luôn kỳ vọng trong tháng 9/2024, Fed sẽ cắt giảm 0,25 - 0,5 điểm % lãi suất. Điều này đã làm cho giá trị USD trên thị trường quốc tế sụt giảm so với nhiều đồng tiền khác. Nhờ đó, tỷ giá VNĐ/USD đã hạ nhiệt rất nhiều so với vài tháng trước. 

Theo dữ liệu của NHNN, ngày 1/7, tỷ giá trung tâm đã giảm từ 24.600 đồng/USD, ngày 18/9 còn 24.151 đồng/USD. Tỷ giá VNĐ/USD tại các ngân hàng thương mại (NHTM) cũng giảm mạnh từ 25.464 đồng/USD còn 24.151 đồng/USD.

Theo ông Vũ Đức Hải - Giám đốc Khối Kinh doanh tiền tệ - Ngân hàng Eximbank, trước kỳ vọng Fed giảm lãi suất, NHNN đã có phản ứng nhất định. Trong vòng 1 tháng qua, NHNN giảm lãi suất OMO (lãi suất dành cho các NHTM thế chấp trái phiếu Chính phủ hoặc các loại giấy tờ có giá khác để vay vốn NHNN) từ 4,5% xuống 4%. 

Động thái này cho thấy NHNN đã đi trước một bước so với xu hướng lãi suất của Fed. Điều này giúp các NHTM có thêm nguồn vốn giá rẻ để giảm chi phí đầu vào, từ đó có thêm dư địa hạ lãi suất cho vay, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận vốn, thúc đầy kinh tế tăng trưởng.

Trao đổi với phóng viên báo Tin tức, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh cho biết: Việc giảm lãi suất của Fed được kỳ vọng sẽ làm suy yếu đồng USD, qua đó nâng giá các đồng tiền khác. Sức ép của tỷ giá VNĐ/USD hạ nhiệt giúp Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể hạ lãi suất. Theo ông Đinh Trọng Thịnh, NHNN đang thực hiện nhiều giải pháp thúc đẩy tăng trưởng tín dụng để hỗ trợ nền kinh tế, bao gồm các biện pháp từng bước hạ lãi suất cho vay. Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, Chính phủ đang chỉ đạo quyết liệt các Bộ, ngành, hệ thống ngân hàng hỗ trợ khách hàng khắc phục hậu quả do Bão số 3 gây ra, bao gồm cơ cấu lại thời hạn trả nợ, xem xét miễn giảm lãi vay, tiếp tục cho vay mới khôi phục sản xuất kinh doanh sau bão…

Chứng khoán Việt Nam có thêm sự “hứng khởi”

Fed hạ lãi suất thường dẫn đến việc đồng USD yếu hơn, khiến các nhà đầu tư quốc tế tìm kiếm các thị trường có lợi suất cao hơn. Các quỹ đầu tư có xu hướng dịch chuyển sang các thị trường mới nổi như Việt Nam. Điều này tạo ra dòng vốn ngoại tích cực quay trở lại Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng cao.

Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đang có sự hứng khởi khi Fed hạ lãi suất. Diễn biến của VN-Index sẽ chịu ảnh hưởng lớn từ sức mạnh nội tại của nền kinh tế trong nước, chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ của Việt Nam.

“Ngược lại, kinh tế Việt Nam cũng đang bị tác động bởi trận bão Yagi và dự báo vẫn có những cơn bão về nên có những tác động bù trừ cho nhau. Rất khó để dự báo TTCK tại Việt Nam từ nay tới cuối năm”, ông Nguyễn Trí Hiếu nhận định.

Theo một số chuyên gia kinh tế, lãi suất USD hạ giúp thu hút vốn đầu tư quốc tế vào các thị trường các nước đang phát triển, vốn có mức chênh lệch đáng kể của lãi suất đồng nội tệ đối với lãi suất USD. Điều này ngược lại với thực tế thời gian qua, khi lãi suất USD neo cao, dòng vốn đầu tư có xu hướng dịch chuyển từ các thị trường mới nổi/cận biên trở về Mỹ.

"Việc Fed hạ lãi suất trong ngắn hạn có nhiều tác động tích cực đến nền kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam hơn là các tác động tiêu cực. Các hành động cụ thể từ chính sách nới lỏng của Fed sắp tới sẽ diễn ra như thế nào và liệu kịch bản ‘hạ cánh cứng’ hay ‘hạ cánh mềm’ cho nền kinh tế Mỹ diễn ra cũng sẽ có tác động không nhỏ đến Việt Nam. Chúng ta sẽ cần tiếp tục theo sát diễn biến để có những đánh giá và dự báo kịp thời", nhóm chuyên gia của ABS nhấn mạnh.

Trước khả năng USD khó giảm giá mạnh, ông Phan Dũng Khánh - Giám đốc Tư vấn Đầu tư Maybank Investment Bank, TTCK Việt Nam dù được hưởng lợi từ quyết định này của Fed song có thể vẫn giữ xu hướng giằng co, chưa dễ vượt mức 1.300 một cách bền vững. Riêng vàng và chứng khoán Mỹ vẫn có thể vượt đỉnh thêm một chút nữa khi dòng tiền tạm thời vẫn còn duy trì. Tuy vậy, thị trường sẽ giảm dần một khi dòng tiền bị giảm bớt, tùy vào mức độ tác độ của lãi suất đi vào thực tế.

Theo ông Phan Dũng Khánh, nếu USD giảm giá, vàng sẽ tăng giá song thực tế chưa chắc đồng bạc xanh sẽ giảm giá thêm vì đã giảm khá nhiều kể từ năm 2023 đến nay. Trong lịch sử, đã xảy ra trường hợp Fed giảm lãi suất khiến USD Index giảm một vài ngày nhưng sau đó bật tăng trở lại, gây áp lực lên giá vàng.

Với những nhà đầu tư vàng ngắn hạn, đây là cơ hội để chốt lời bởi giá đã tăng liên tục trong thời gian dài. Đối với những nhà đầu tư trung - dài hạn, ông Phan Dũng Khánh cho rằng, có thể chờ nhịp điều chỉnh của giá vàng để mua thêm. Tuy nhiên, chiến lược này phù hợp với những người xác định nắm giữ vàng từ 3 - 5 năm.