Đại diện lãnh đạo Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân, Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Hải Dương, các sở, ban, ngành, đoàn thể, cùng các tăng ni, phật tử và đông đảo du khách thập phương đã tới dự.
Tại buổi lễ, ông Lương Văn Cầu - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương đọc diễn văn tưởng niệm, ôn lại thân thế và sự nghiệp của Nguyễn Trãi.
Nguyễn Trãi sinh năm 1380, hiệu là Ức Trai, quê ở Chi Ngãi (Chí Linh, Hải Dương). Thuở nhỏ, Nguyễn Trãi sống với ông ngoại ở Thăng Long và Côn Sơn. Khi ông ngoại qua đời, ông về ở với cha tại Nhị Khê, huyện Thường Tín (Hà Tây). Được ông ngoại và cha trực tiếp dạy dỗ, rèn luyện, Nguyễn Trãi sớm nổi tiếng tài đức và chí lớn.
Năm 1400, ông đỗ Thái học sinh; năm sau ra nhận chức Ngự sử đài chánh trưởng dưới triều Hồ. Từ năm 1407, giặc Minh đô hộ, bóc lột nhân dân ta nặng nề. Căm phẫn quân thù, sục sôi tinh thần yêu nước, ông quyết nuôi ý chí cứu nước, cứu dân. Ông đến Lam Sơn tụ nghĩa, dâng Bình Ngô sách, dốc tâm huyết, lòng thành giúp vua Lê Lợi.
Ông trở thành linh hồn của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Minh, giải phóng đất nước ở thế kỷ XV. Kháng chiến thắng lợi, Nguyễn Trãi đã viết Bình Ngô Đại cáo - một bản Tuyên ngôn độc lập bất hủ, tổng kết tài tình cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.
Đất nước hòa bình, với ước vọng tham gia “duy tân đất nước, xây dựng nền thái bình muôn thuở…”, Nguyễn Trãi tiếp tục hoạt động chính trị, văn hóa, xã hội dưới Triều Lê và đã có công lớn trong việc tạo ra nền tảng kinh tế - xã hội, sự hòa hợp giữa “Nước và Dân” - nguồn lực xây dựng đất nước Đại Việt vững mạnh đương thời.
Nguyễn Trãi đã đi vào lịch sử và trở thành Anh hùng vĩ đại của dân tộc, một Danh nhân văn hóa kiệt xuất của thế giới.
Sau diễn văn tưởng niệm và văn tế Nguyễn Trãi, đại diện lãnh đạo tỉnh Hải Dương cùng nhân dân đã thành kính dâng hương tưởng niệm Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi; dâng hương tại đền thờ Quan đại tư đồ Trần Nguyên Đán, cầu nguyện cho Quốc thái dân an, nhân khang vật thịnh, giang sơn bền vững và không ngừng đổi mới.
Trước đó, Lễ rước văn từ chùa Côn Sơn sang đền thờ Nguyễn Trãi đã được tổ chức trang nghiêm với đầy đủ các nghi thức của nhà Phật và nghi lễ truyền thống.