Đổi mới công tác giáo dục lý luận chính trị
Nhiều năm qua, Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều đổi mới, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục chính trị, tư tử cho sinh viên; nhất là trong công tác tuyên truyền, quảng bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cuộc sống, trang bị lý luận và tri thức nền tảng cho sinh viên.
Đồng chí Phạm Kiều Hưng, Trưởng Ban Thanh niên Trường học Thành đoàn, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Sinh viên Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, với sự nỗ lực của các cấp bộ Đoàn, thời gian qua, công tác giáo dục lý tưởng chính trị của Đoàn đã có những chuyển biến tích cực theo xu hướng đa dạng hóa hình thức, từng bước phù hợp tâm lý, nguyện vọng của thanh niên. Trước yêu cầu hài hòa cả về hình thức và nội dung công tác giáo dục chính trị tư tưởng trong sinh viên, Đoàn thực hiện lồng ghép các nội dung giáo dục chính trị tư tưởng qua các hội thi với cách thức tổ chức thường xuyên được đổi mới là một trong những giải pháp hiệu quả.
“Các mô hình như Hội thi Olympic các môn khoa học Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh “Tầm nhìn xuyên thế kỷ”, hội thi tìm hiểu các môn khoa học Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh “Ánh sáng thời đại” cho đến nay vẫn thu hút đông đảo học sinh, sinh viên, giáo viên tham gia, cho thấy hiệu quả trong đổi mới cách thức tuyên truyền. Bên cạnh đó, hiệu quả giáo dục cũng được đẩy mạnh hơn qua các phong trào hành động cụ thể, lấy môi trường thực tiễn để bồi dưỡng, rèn luyện, vun đắp những giá trị tốt đẹp và phát hiện, tuyên dương nhân rộng các gương tiêu biểu”.
Có ý kiến cho rằng, nhiều bạn trẻ ngày nay thể hiện sự phai nhạt lý tưởng, thờ ơ trước các vấn đề của đất nước. Chia sẻ về vấn đề này, Bí thư Đoàn Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh Trần Văn Trí cho rằng, thực trạng này chỉ xuất hiện trong một bộ phận rất nhỏ các bạn trẻ. Thực tế, các bạn trẻ hiện nay có nhiều mối quan tâm, từ học tập, công việc, cuộc sống… nên việc thể hiện quan tâm đến các vấn đề chính trị còn ít, nhưng điều này không có nghĩa là các bạn thờ ơ, phai nhạt lý tưởng. Ở đây, tổ chức Đoàn luôn phải thể hiện vai trò của mình trong việc đồng hành, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng để tập hợp các bạn đoàn viên, sinh viên tham gia tích cực vào các hoạt động phong trào, quan tâm đến các vấn đề của xã hội.
Để có được nguồn đoàn viên ưu tú giới thiệu cho đảng, công tác giáo dục tư tưởng chính trị cho đoàn viên là nội dung trọng tâm được Đoàn Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện thông qua nhiều hình thức, như tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; các hoạt động tuyên truyền, sinh hoạt chính trị gắn với các ngày lễ lớn của đất nước, từ đó đã phát hiện được những nhân tố tiêu biểu. Mặt khác, thông qua các hoạt động phong trào, hoạt động tình nguyện, tổ chức Đoàn cũng phát hiện nhiều nhân tố tích cực. Các nhân tố này sẽ được tập hợp cùng tham gia sinh hoạt ở các nhóm Tu dưỡng rèn luyện thuộc mỗi Chi bộ sinh viên.
“Sinh hoạt trong môi trường nhóm Tu dưỡng rèn luyện gồm những đảng viên chính thức, đảng viên dự bị, đối tượng cảm tình đảng, đoàn viên ưu tú được giới thiệu xem xét kết nạp đảng… sẽ giúp các bạn sinh viên có điều kiện rèn luyện, tiếp cận với tổ chức đảng và thực hiện giới thiệu các đoàn viên ưu tú cho đảng xem xét” - Bí thư Đoàn trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh Trần Văn Trí chia sẻ.
Cùng với các hoạt động giáo dục tư tưởng của tổ chức Đoàn - Hội trong nhà trường, việc giảng dạy và học tập các môn lý luận chính trị có vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng cho sinh viên.
Tiến sĩ Vũ Thị Mai Oanh, Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, trong xu thế hội nhập và tình hình đất nước phát triển năng động hiện nay, công tác giảng dạy các môn lý luận chính trị trong các trường đại học đang đứng trước yêu cầu đổi mới. Trên thực tế, việc xây dựng giáo trình như hiện nay cho thấy các môn lý luận Mác - Lênnin đã không được đối xử như một môn khoa học, nội dung bị cắt xén, chắp vá và giáo trình hiện nay đang trở thành thách thức cho cả người dạy và người học. Nội dung giảng dạy chủ yếu là giới thiệu kiến thức chứ chưa chú ý việc vận dụng các kiến thức trong thực tiễn; chưa khuyến khích sinh viên tự học mở rộng kiến thức, chủ yếu là học kiến thức sách giáo khoa khiến chất lượng học tập các môn này chưa hiệu quả.
Từ thực tế công tác giảng dạy lý luận chính trị, Tiến sĩ Vũ Thị Mai Oanh cho rằng, các trường phải đổi mới căn bản và toàn diện việc tổ chức dạy và học, nội dung chương trình, phương pháp, đánh giá kết quả thực chất và quan trọng hơn là tạo hứng thú cho người học. Trước tiên, việc biên soạn giáo trình cần phải bảo đảm tính khoa học, logic và hệ thống; đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng tăng cường tính tương tác với người học, tăng cường kiến thức thực tế, đa dạng hóa phương pháp truyền đạt nội dung, đổi mới cách thi cử đánh giá. Cùng với đó, phải tiếp tục xây dựng tiêu chuẩn nhằm chuẩn hóa và nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên lý luận chính trị các trường đại học...
Đồng quan điểm trong việc cần phải đổi mới công tác giáo dục lý luận chính trị tư tưởng trong các trường, Tiến sĩ Phạm Thị Thanh Huyền, Trưởng Bộ môn Lý luận chính trị, Trường Đại học Tôn Đức Thắng cho rằng, việc đổi mới này cần bắt đầu bằng việc xây dựng chuẩn đầu ra môn học với các kết quả học tập của người học phải đo lường được. Từ đó, xây dựng nội dung các môn lý luận chính trị phù hợp với chuẩn đầu ra này. Mặt khác, trên cơ sở các nội dung cốt lõi, trong quá trình giảng dạy, giảng viên phải luôn cập nhật kiến thức thực tiễn phù hợp với những thay đổi của môi trường xã hội, sự phát triển của đất nước, thế giới.
Linh hoạt hình thức sinh hoạt chi bộ
Đảng viên trong chi bộ sinh viên tại các trường đại học, cao đẳng có từ nhiều nguồn: Đảng viên là cán bộ của trường, đảng viên được kết nạp từ các địa phương, đơn vị, các trường phổ thông chuyển về, sinh viên được kết nạp tại trường. Với đặc thù đó, việc sinh hoạt của chi bộ sinh viên cần được đổi mới, mang hơi thở của sức trẻ, hấp dẫn với đảng viên trẻ chứ không thể khô khan rập khuôn.
Ghi nhận tại một số trường, ngoài các nội dung theo quy định chung, các chi bộ sinh viên đều có những hình thức sinh hoạt rất linh hoạt. Các nội dung tuyên truyền không chỉ là thông tin đơn thuần mà được lồng ghép thông qua hình thức trò chơi, cuộc thi vui, sinh hoạt chuyên đề, về nguồn… Các buổi sinh hoạt chuyên đề được xây dựng với nội dung phù hợp, lôi cuốn đảng viên trẻ.
Tháng 8/2019, hai chi bộ sinh viên của Khoa Tài chính - Ngân hàng và Khối ngành Kỹ thuật – Công nghệ sinh học Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh đã có buổi sinh hoạt chuyên đề ý nghĩa với chuyến đi về nguồn, tìm hiểu lịch sử truyền thống tại Đồng Tháp. Không chỉ mang lại hiệu quả trong công tác giáo dục, các chuyến đi trải nghiệm thực tế còn tăng sự gắn kết, chia sẻ giữa các đảng viên các chi bộ. Không chỉ các đợt sinh hoạt chuyên đề, các buổi sinh hoạt chi bộ sinh viên hàng tháng của Trường cũng trở nên sinh động hơn khi hình thức luôn được đổi mới bằng việc chiếu phim tư liệu hay tổ chức các cuộc thi vui… Gắn với các ngày lễ lớn của đất nước, các chi bộ xây dựng các nội dung sinh hoạt chính trị cao điểm với các hình thức hấp dẫn. Như trong tháng 1/2020 này, các chi bộ sinh viên của Trường sẽ tổ chức sinh hoạt chuyên đề về 90 năm thành lập Đảng bằng cuộc thi mô phỏng theo Đường lên đỉnh Olympia để đảng viên cũng như sinh viên tham gia...
Đảng viên Lê Minh Tú, sinh viên Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ, nhiều hình thức thú vị, như thi tài, thảo luận chuyên đề, các hoạt động về nguồn… đã mang đến cho những buổi sinh hoạt chi bộ sinh viên không khí sôi nổi, đúng tính chất “sinh viên”. Các nội dung sinh hoạt vẫn đảm bảo theo quy định chung, giúp đảng viên hiểu về truyền thống, cập nhật thông tin xã hội, bồi dưỡng trình độ lý luận và trưởng thành rất nhiều.
Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Khối đại học, cao đẳng Thành phố Hồ Chí Minh Phạm Thiên Kha cho rằng, để đổi mới, nâng chất lượng sinh hoạt chi bộ sinh viên, cấp ủy phải luôn bám sát nhiệm vụ của đơn vị để xây dựng nội dung sinh hoạt phù hợp với tình hình thực tế. Đối với đảng viên là sinh viên, cần tập trung vào 2 nội dung chính là học tập và rèn luyện trong các phong trào Đoàn – Hội. Để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, trước hết phải kể đến vai trò, chất lượng của đội ngũ cấp ủy viên và bí thư chi bộ, đổi mới phương thức lãnh đạo.
“Trong sinh hoạt phải tạo được không khí cởi mở, thân thiện, gần gũi, quan tâm, chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau, phát huy vai trò tiên phong của chi ủy, đặc biệt là người đứng đầu – bí thư chi bộ”, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Khối đại học, cao đẳng Thành phố Hồ Chí Minh Phạm Thiên Kha nhấn mạnh.