Cần có cơ chế đặc thù về đầu tư trang thiết bị y tế hiện đại

Ngày 24/12, Ban Văn hóa - Xã hội HĐND TP Hồ Chí Minh đã có buổi khảo sát tại Bệnh viện Nhân dân 115 và Bệnh viện Nhi đồng 1 về phát triển hệ thống y tế, chăm sóc sức khỏe toàn diện cho nhân dân thành phố.

Rào cản về đầu tư trang thiết bị y tế

Theo Bệnh viện Nhân dân 115, trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận hơn 350 người bệnh cấp cứu; khám và điều trị cho gần 2.000 lượt người bệnh nội trú và hơn 4.000 lượt người bệnh ngoại trú. Bệnh viện đã thực hiện được nhiều kỹ thuật tiên tiến, hiện đại, trong đó có những kỹ thuật lần đầu tiên triển khai thành công tại Việt Nam.

Trong đó, điều trị bệnh lý về mạch máu não, đột quỵ được xem là thế mạnh của bệnh viện. Trung bình mỗi năm, bệnh viện tiếp nhận điều trị cho hơn 16.000 bệnh nhân đột quỵ. Riêng trong năm 2024, số bệnh nhân đột quỵ tăng lên hơn 17.300 ca, trong đó có 15% bệnh nhân đột quỵ do xuất huyết não, gây tàn phế và tử vong cao.

Bác sĩ Trần Văn Sóng, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115 cho biết, bệnh viện đã đưa các kỹ thuật chuyên sâu nhất trong điều trị đột quỵ về Việt Nam và lan tỏa những kỹ thuật này đến hơn 100 bệnh viện trên cả nước. Cụ thể, nhờ ứng dụng phần mềm trí tuệ nhân tạo RAPID, đến nay đã có hàng nghìn bệnh nhân nhập viện muộn (6 - 24 giờ sau khởi phát bệnh) được cứu sống, trong đó hơn 50% bệnh nhân đã có thể trở lại cuộc sống bình thường.

Bác sĩ Trần Văn Sóng cũng cho rằng, hàng năm, bệnh viện vẫn đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế và thuốc từ nguồn quỹ phát triển của bệnh viện, cơ bản đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh. Tuy nhiên, để phát triển y tế chuyên sâu, cần những trang thiết bị rất hiện đại với chi phí rất lớn, điều này vẫn đòi hỏi sự đầu tư từ nguồn ngân sách của Thành phố.

“Chúng tôi đã đưa được kỹ thuật mổ robot về Việt Nam, nhưng việc đầu tư vào các trang thiết bị y tế hiện đại và đắt đỏ như robot phẫu thuật vẫn là một thách thức lớn”, bác sĩ Trần Văn Sóng chia sẻ.

PGS.TS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch máu não, Bệnh viện Nhân dân 115 cho biết, hiện cả nước có khoảng 1.000 bệnh viện và mỗi năm ghi nhận khoảng 200.000 ca đột quỵ. Riêng Bệnh viện Nhân dân 115, mỗi năm tiếp nhận và điều trị hơn 17.000 ca, chiếm gần 1/10 tổng số bệnh nhân đột quỵ của cả nước. Tuy nhiên, bệnh viện chưa được đầu tư đầy đủ về trang thiết bị và máy móc tương xứng với nhu cầu điều trị thực tế. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng điều trị mà còn gây khó khăn cho việc triển khai các kỹ thuật cao.

Theo PGS.TS Nguyễn Huy Thắng, các bệnh viện tuyến cuối với chức năng chuyên sâu cần được đầu tư đúng mức để đảm bảo hiệu quả điều trị và thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Ngoài ra, các bác sĩ cũng bày tỏ quan ngại về quy định mới hiện nay cấm bác sĩ tham dự các hội nghị, hội thảo quốc tế do doanh nghiệp tài trợ. Theo họ, điều này sẽ cản trở cơ hội học hỏi và hợp tác quốc tế, đặc biệt trong việc tiếp cận các kỹ thuật mới.

Chi phí để tham dự một hội nghị hoặc hội thảo quốc tế về khoa học kỹ thuật thường tối thiểu là 1.000 USD, chưa kể chi phí đi lại và ăn ở. Với mức thu nhập hiện tại, nhiều bác sĩ khó có thể tự chi trả để tham dự những sự kiện này. Việc tham gia hội nghị quốc tế không chỉ giúp các bác sĩ nâng cao chuyên môn mà còn tạo điều kiện để họ mang những kỹ thuật tiên tiến về áp dụng tại Việt Nam. Sự hỗ trợ từ các doanh nghiệp, nếu được thực hiện minh bạch, có thể là cơ hội để phát triển kỹ thuật cao trong nước.

Trong khi đó, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết, mặc dù đã được đầu tư xây dựng ba khối nhà mới với quy mô 1.500 giường bệnh, đạt diện tích trung bình 60m²/giường, nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân. Công suất sử dụng giường bệnh của bệnh viện trong năm 2024 đạt 102%, vượt mức tiêu chuẩn cho phép. Hiện diện tích trung bình mỗi giường bệnh tại đây vẫn chưa đạt tiêu chuẩn 80m²/giường như quy định. Do đó, bệnh viện kiến nghị cần tiếp tục đầu tư xây dựng thêm 3 khối nhà theo quy hoạch ban đầu để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng tăng của người dân.

Cần có chính sách đặc thù

Để thúc đẩy phát triển y tế chuyên sâu và kỹ thuật cao theo định hướng của ngành y tế TP Hồ Chí Minh, bác sĩ Trần Văn Sóng cho biết, bệnh viện đã đề xuất xây dựng khu điều trị y tế chuyên sâu với quy mô 500 giường bệnh. Khu điều trị này sẽ được trang bị nhiều thiết bị y tế hiện đại, bao gồm hệ thống MRI, hệ thống DSA và một số thiết bị kỹ thuật cao khác nhằm đáp ứng nhu cầu điều trị và phát triển bệnh viện thành trung tâm y tế chuyên sâu hàng đầu.

Bên cạnh đó, bệnh viện cũng đề xuất mở rộng cơ hội tham gia các chương trình đào tạo nguồn nhân lực y tế quốc tế. Việc này không chỉ giúp đội ngũ y bác sĩ tiếp cận các kiến thức, kỹ thuật tiên tiến trên thế giới mà còn hỗ trợ nâng cao chất lượng chuyên môn, góp phần đưa y tế TP Hồ Chí Minh tiến gần hơn với các tiêu chuẩn quốc tế trong chăm sóc sức khỏe và điều trị bệnh lý phức tạp.

Ngoài ra, trong bối cảnh thành phố là trung tâm y tế lớn phục vụ khoảng 50% số bệnh nhân từ các tỉnh phía Nam, các bệnh viện và ngành y tế cũng đã đưa ra nhiều kiến nghị và giải pháp cụ thể tại các cuộc họp gần đây để phát triển y tế chuyên sâu.

Cụ thể, đại diện Bệnh viện Nhi đồng 1 cho rằng, cần có chính sách và cơ chế đặc thù trong việc đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và trang thiết bị y tế hiện đại cho các bệnh viện chuyên sâu; đồng thời việc đào tạo, tuyển dụng và sử dụng đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng giỏi, cùng các chuyên gia có tay nghề cao cần được chú trọng hơn để đảm bảo đáp ứng yêu cầu điều trị kỹ thuật cao. Ngoài ra, bệnh viện cũng đề xuất sớm ban hành chiến lược phát triển du lịch y tế, cho phép thu phí khám chữa bệnh theo chất lượng các kỹ thuật cao chuyên sâu.

Trong khi đó, ông Cao Thanh Bình, Trưởng ban Văn hóa - Xã hội HĐND TP Hồ Chí Minh nhận định, vấn đề nguồn lực, cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế vẫn là thách thức lớn trong phát triển y tế chuyên sâu. Để đạt hiệu quả, ngành y tế cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực từ ghế nhà trường, đồng thời đảm bảo đầu tư cơ sở vật chất ngang tầm với chuyên môn của các bệnh viện tuyến cuối.

PGS.TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh cũng cho biết, hiện Thành phố có 20 bệnh viện đa khoa và chuyên khoa tuyến cuối, đang đóng vai trò quan trọng trong phát triển y tế chuyên sâu. Trong thời gian qua, ngành y tế Thành phố đã đạt nhiều thành tựu, từ giảm tỷ lệ tử vong sản phụ và trẻ sơ sinh, đến việc triển khai các kỹ thuật tiên tiến ngang tầm khu vực và thế giới trong các lĩnh vực ngoại khoa, hồi sức tích cực và lọc máu. Tuy nhiên, dù đạt nhiều kết quả tích cực, hệ thống y tế vẫn đối mặt với tình trạng quá tải bệnh nhân, đặc biệt tại các chuyên khoa đặc thù như nhi khoa và ung bướu, nơi gần 80% bệnh nhân đến từ các tuyến tỉnh.

Một trong những thách thức lớn hiện nay là việc đầu tư cơ sở hạ tầng và trang thiết bị y tế chưa đáp ứng đủ nhu cầu thực tế. Trong 5 năm qua, TP Hồ Chí Minh đã triển khai hơn 20 dự án y tế lớn, bao gồm việc trang bị các hệ thống hiện đại như phẫu thuật robot. Tuy nhiên, ông Nguyễn Anh Dũng nhận định rằng, để phát triển y tế chuyên sâu hiệu quả, cần xây dựng giá viện phí hợp lý, đảm bảo tính đúng, tính đủ theo quy định của Bộ Y tế; đồng thời nguồn nhân lực, đặc biệt là điều dưỡng, cần được chú trọng hơn nữa trong chiến lược phát triển y tế đến năm 2025.

Theo kế hoạch, TP Hồ Chí Minh dự kiến đầu tư khoảng 54.700 tỷ đồng cho các dự án y tế lớn trong giai đoạn 2026 - 2030. Trong đó, các dự án trọng điểm bao gồm xây dựng khu điều trị chuyên sâu 500 giường bệnh tại Bệnh viện Nhân dân 115, với tổng đầu tư 2.400 tỷ đồng và các dự án mở rộng Bệnh viện Nhi đồng 1 như khu khám và điều trị ban ngày (120 tỷ đồng), khu điều trị nội trú (1.534 tỷ đồng) cùng 3 dự án trang thiết bị trị giá gần 260 tỷ đồng. Ngoài ra, các bệnh viện chuyên khoa như Chấn thương chỉnh hình và Tâm thần cũng được Thành phố hỗ trợ phát triển các dự án mới.

Những nỗ lực này không chỉ nhằm giải quyết tình trạng quá tải mà còn hướng đến mục tiêu đưa ngành y tế Thành phố ngang tầm với các trung tâm y tế lớn trong khu vực, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng cao của người dân.