Trả lời câu hỏi của phóng viên về kết quả xác định nguyên nhân cá chết, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, ngay sau khi phát hiện cá chết bất thường tại các tỉnh miền Trung, Thủ tướng Chính phủ và các Phó Thủ tướng đã chỉ đạo kịp thời quyết liệt các bộ ngành địa phương làm rõ nguyên nhân. Đến nay, đã có hơn 30 bộ ngành, địa phương tham gia thu thập chứng cứ xác minh tìm ra nguyên nhân vụ việc cá chết. Đồng thời, việc điều tra nguyên nhân còn có sự tham gia của hàng trăm nhà khoa học trong nước, quốc tế để thu thập đủ dữ liệu chứng cứ, xác minh điều tra nguyên nhân. Nguyên tắc điều tra là dựa vào khoa học, khách quan và chặt chẽ về mặt tính pháp lý.
Ngư dân xã biển Đức Trạch (huyện Bố Trạch) cùng lực lượng Biên phòng thu gom, chôn lấp cá chết dạt vào bờ. Ảnh: Võ Dung - TTXVN. |
Trong quá trình điều tra, Thủ tướng đã có quan điểm chỉ đạo là nếu phát hiện tổ chức, cá nhân vi phạm thì bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật và không loại trừ bất cứ tổ chức, cá nhân nào.
Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, đến nay, các nhà khoa học đã xác định được nguyên nhân cá chết. Tuy nhiên, trước khi có kết luận chính thức, Thủ tướng Chính phủ giao các cơ quan chức năng mời tư vấn trong và ngoài nước để phản biện độc lập. Việc này là cần thiết vì Chính phủ xác định đây là vấn đề rất quan trọng, khi công bố phải đảm bảo chứng cứ, tính pháp lý và tính khách quan. Đồng thời Thủ tướng quyết liệt triển khai các giải pháp đảm bảo môi trường kinh doanh, môi trường tự nhiên, nhất là đảm bảo môi trường biển được đảm bảo lâu dài. Đây là mong đợi của người dân.
Trước mắt, để kịp thời hỗ trợ người dân, Thủ tướng đã ban hành Quyết định 772 QĐ-TTg ngày 9/5/016, hỗ trợ gạo cho ngư dân bị ảnh hưởng sự cố và thu mua hải sản đánh bắt của ngư dân, hỗ trợ bằng tiền cho các tàu phải ngừng ra khơi, hỗ trợ lãi suất tiền vay cho các DN, chủ tàu làm dịch vụ hậu cần nghề cá. Hiện nay, Thủ tướng tiếp tục giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Bộ Y tế xác định khu biển an toàn đánh bắt thủy hải sản. Giao Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát tất cả các dự án có khả năng liên quan xả thải trên phạm vi cả nước, mục tiêu chủ động phòng ngừa và kiên quyết xử lý vi phạm nếu tổ chức cá nhân tổ chức xả thải không đúng quy định.
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn cho biết thêm, thời gian qua, các nhà khoa học nỗ lực tìm nguyên nhân và sớm tìm ra nguyên nhân. Tuy nhiên, nhiệm vụ điều tra cá chết là nhiệm vụ tập thể của các nhà khoa học từ nhiều cơ quan và trong và ngoài nước nên có nhiều ý kiến khác nhau, cần phản biện một cách rốt ráo mới đủ cơ sở khoa học để kết luận một cách chính thức. Bất cứ sơ suất nào về kết luận khoa học trong nguyên nhân thì có thể dẫn đến sai lầm trong khắc phục hậu quả.
Thứ 2, nguyên nhân cá chết còn liên quan thủ phạm gây ra. Nên việc xác định thủ phạm ngoài bằng chứng khoa học còn phải điều tra đầy đủ các bằng chứng vi phạm pháp luật, nhất là pháp luật về môi trường.
Theo ông Trương Minh Tuấn, Thủ tướng chỉ đạo rất dứt khoát, bất kỳ tổ chức cá nhân nào vi phạm đều phải xử lý nghiêm minh trước pháp luật, không loại trừ bất cứ tổ chức, cá nhân nào. Vì vậy, cần có thời gian điều tra kỹ lưỡng mới thu được bằng chứng xác thực. Việc cá chết hàng loạt ở miền Trung trong 2 tháng qua là sự cố môi trường nghiêm trọng chưa từng xảy ra. Dư luận quan tâm đến tìm nguyên nhân và cách xử lý hậu quả là chính đáng, Chính phủ cầu thị lắng nghe mọi ý kiến và có trách nhiệm minh bạch thông tin cho người dân.