Đồng chí Trần Cẩm Tú, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Hội thảo nhằm góp phần tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW, ngày 9/10/2014 của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030”; đánh giá những kết quả đạt được, rút ra những bài học kinh nghiệm. Trên cơ sở đó, đề ra những định hướng nghiên cứu quan trọng phục vụ cho việc hoạch định và triển khai những quyết sách chiến lược, mang lại những chuyển đổi mang tính cách mạng, nâng tầm công tác lý luận của Đảng theo tư tưởng chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
Phát biểu chỉ đạo Hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đánh giá cao ý nghĩa, tầm quan trọng của Hội thảo, nhất là trong bối cảnh toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị và nhân dân cả nước phấn khởi thi đua thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2025, phấn đấu hoàn thành thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Đặc biệt, chuẩn bị tâm thế, khát vọng để bước vào kỷ nguyên mới, phát triển giàu mạnh và thịnh vượng của dân tộc.
Thường trực Ban Bí thư cho biết, Đảng rất quan tâm, ban hành nhiều văn bản về nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác lý luận, tiêu biểu là Nghị quyết số 37-NQ/TW. Các ngành, các cấp, các cơ quan lý luận ở Trung ương, địa phương đã kịp thời quán triệt, tổ chức thực hiện, đạt một số kết quả quan trọng, góp phần khẳng định và làm sâu sắc hơn giá trị bền vững của chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cung cấp nhiều luận cứ khoa học để tham mưu hoạch định các chủ trương, đường lối của Đảng, đóng góp quan trọng vào việc thực hiện đường lối đổi mới 40 năm qua của Đảng.
Tuy nhiên, theo Thường trực Ban Bí thư, bên cạnh những thành tựu rất đáng tự hào, công tác lý luận vẫn còn một số hạn chế, bất cập, vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của thực tiễn đặt ra, chưa theo kịp diễn biến của tình hình, chưa bảo đảm yêu cầu, vai trò đi trước, soi đường. Nhiều vấn đề lý luận chưa được nghiên cứu toàn diện, giải quyết thấu đáo, một số vấn đề mới, vấn đề khó chưa được kịp thời làm sáng tỏ; tính phát hiện mới, chất lượng dự báo, bổ sung, phát triển lý luận, hàm lượng khoa học, tính sáng tạo trong một số công trình nghiên cứu chưa cao.
Trong bối cảnh đất nước đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới, đang mở ra những vận hội to lớn nhưng cũng đặt ra không ít thách thức, đòi hỏi phải không ngừng đổi mới, nâng tầm tư duy, trí tuệ, bản lĩnh của Đảng, tiếp tục phát triển và hoàn thiện hệ thống lý luận, để xây dựng các quyết sách chiến lược, khơi dậy, phát huy mạnh mẽ tinh thần, ý chí của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam trong công cuộc bảo vệ và phát triển đất nước.
“Yêu cầu công cuộc đổi mới hiện nay đòi hỏi chúng ta phải nhìn thẳng vào sự thật, chỉ rõ những yếu kém, bất cập, nguyên nhân, nhận diện rõ những điểm nghẽn, nút thắt trong lý luận và nhận thức lý luận, thường xuyên tổng kết thực tiễn, bổ sung, phát triển lý luận, nghiên cứu và chỉ rõ các vấn đề lý luận mới, đâu là cơ hội cần tận dụng, đâu là thách thức lớn cần phải vượt qua, và những yếu tố mới của thực tiễn cần bổ sung, từ đó đề xuất các giải pháp đột phá, tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển đất nước trong thời kỳ mới”, Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh.
Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú bày tỏ mong muốn các nhà khoa học, các chuyên gia dự Hội thảo với tinh thần trách nhiệm cao, tâm huyết, tập trung thảo luận, trao đổi, đánh giá kỹ lưỡng các vấn đề lý luận đặt ra trong bối cảnh mới; làm cơ sở chắt lọc, xây dựng và tham mưu các luận cứ khoa học, phục vụ công tác xây dựng, hoạch định các chủ trương của Đảng, góp phần bổ sung, làm rõ trong quá trình xây dựng các văn kiện trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu đề dẫn hội thảo. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương nhấn mạnh: Công tác lý luận của Đảng đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, góp phần bổ sung, hoàn thiện cơ bản hệ thống lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong thời kỳ mới, thể hiện rõ trong mô hình xã hội chủ nghĩa Việt Nam; những phương hướng cơ bản xây dựng chủ nghĩa xã hội Việt Nam; các trụ cột và các mối quan hệ lớn phản ánh những vấn đề mang tính quy luật biện chứng trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; lý luận về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; lý luận về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng; lý luận về phát triển văn hóa và con người Việt Nam; phát triển lý luận về quốc phòng, an ninh và đối ngoại; phát triển một số vấn đề lý luận trong thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện hai mục tiêu “100 năm”.
Công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến lý luận được chú trọng, đẩy mạnh với nhiều đổi mới, sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ, góp phần quan trọng nâng cao nhận thức lý luận, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch có bước chuyển biến rõ rệt, được triển khai toàn diện, quyết liệt, đi vào chiều sâu.
Hội thảo đã nhận được hơn 80 tham luận có giá trị cao được lựa chọn đăng Kỷ yếu, cùng các ý kiến đại biểu tại Phiên tham luận, Phiên bình luận và Phiên thảo luận bàn tròn tại Hội thảo đã tập trung phân tích các nội dung chính: Những vấn đề chung về công tác lý luận của Đảng; thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với công tác lý luận của Đảng hiện nay; quan điểm, mục tiêu và giải pháp thúc đẩy phát triển công tác lý luận của Đảng trong giai đoạn mới.
Với tinh thần nghiêm túc và thẳng thắn, các tham luận cũng như ý kiến thảo luận bàn tròn đã đề cập đến một số hạn chế, bất cập, những rào cản, nút thắt, điểm nghẽn đang cản trở sự phát triển của công tác lý luận trong thời gian qua, nhất là trong tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận. Đây không chỉ là những hạn chế, khuyết điểm của riêng công tác lý luận mà còn là những hạn chế, rào cản trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học khác ở Việt Nam.