Tổng thống Putin đặt điều kiện cho đàm phán với Tổng thống Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố sẵn sàng đàm phán với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nhưng nhấn mạnh rằng ông Zelensky cần được hợp pháp hóa thông qua một cuộc bầu cử tổng thống mới.

Ngày 19/12, phát biểu tại cuộc họp báo thường niên vào cuối năm, ông Putin khẳng định mọi thỏa thuận song phương giữa Nga và Ukraine phải được ký kết bởi các cơ quan chính quyền hợp pháp của Kiev, hiện nay là Quốc hội Ukraine (Rada).

Tổng thống Nga giải thích rằng theo Hiến pháp Ukraine, không có cơ chế nào cho phép gia hạn nhiệm kỳ tổng thống trong tình trạng thiết quân luật. Tuy nhiên, Rada có quyền gia hạn nhiệm kỳ của mình mà không cần tổ chức bầu cử trong thời gian chiến tranh.

Ông Putin lưu ý rằng, do Tổng thống Ukraine có trách nhiệm bổ nhiệm lãnh đạo các bộ, cơ quan an ninh, và các tổ chức chính quyền khác, nhiệm kỳ của ông Zelensky đã hết từ đầu năm nay. Điều này có nghĩa là các lãnh đạo cơ quan được bổ nhiệm cũng không còn hợp pháp.

Tuy vậy, ông Putin nhấn mạnh rằng Moskva sẵn sàng đàm phán với Kiev mà không cần bất kỳ điều kiện tiên quyết nào, ngoại trừ các thỏa thuận đã đạt được ở Istanbul năm 2022. Các thỏa thuận này bao gồm việc Ukraine giữ vị thế trung lập, không liên kết với khối nào, cùng với những hạn chế về triển khai vũ khí nước ngoài.

Ông cũng nhấn mạnh rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào trong tương lai cũng cần tính đến "thực tế trên thực địa" đã thay đổi kể từ thời điểm đó.

Ông Putin khẳng định rằng Moskva sẵn sàng đàm phán với bất kỳ ai được hợp pháp hóa thông qua một cuộc bầu cử công khai, kể cả ông Zelensky.

"Nếu Ukraine thực sự muốn đi theo con đường giải quyết hòa bình, họ có thể tổ chức điều đó trong nước theo cách họ muốn. Nhưng chúng tôi chỉ có thể ký thỏa thuận với những ai hợp pháp, và hiện tại, chỉ có Rada và chủ tịch của Rada là hợp pháp", ông Putin tuyên bố.

Tháng trước, ông Putin đã chỉ trích lãnh đạo Ukraine không có quyền hợp pháp để ra lệnh cho quân đội hay buộc người dân hy sinh. Ông cho rằng chính quyền hiện tại ở Kiev đã "chiếm đoạt quyền lực" bằng cách hủy bỏ bầu cử.

Các cuộc bầu cử Quốc hội và Tổng thống Ukraine dự kiến tổ chức vào tháng 10/2023 và tháng 3/2024 đã bị hủy bỏ theo lệnh của ông Zelensky, với lý do thiết quân luật vẫn còn hiệu lực.

Nhiệm kỳ tổng thống của ông Zelensky chính thức kết thúc vào tháng 5/2024, nhưng ông vẫn giữ quyền lực.

Một cuộc khảo sát gần đây của Hiệp hội Xã hội học Ukraine cho thấy, nếu bầu cử diễn ra vào thời điểm này, ông Zelensky chỉ nhận được 16% số phiếu ủng hộ.

Cũng trong cuộc họp báo cuối năm này, khi được hỏi về đề xuất của Tổng thống đắc cử Trump liên quan đến khả năng đạt được một thỏa thuận hòa bình, ông Putin bày tỏ hoan nghênh một cuộc gặp với ông Trump.

Ông Putin nói: "Tôi không biết khi nào tôi sẽ gặp ông ấy. Ông ấy không nói gì về việc này. Tôi đã không nói chuyện với ông ấy hơn 4 năm rồi. Tất nhiên tôi sẵn sàng. Bất cứ lúc nào... Nếu chúng tôi có cơ hội gặp Tổng thống đắc cử Trump, tôi chắc chắn chúng tôi sẽ có nhiều điều để thảo luận".

Dù Moskva thể hiện sự sẵn sàng đàm phán, điều kiện mà ông Putin đưa ra cho thấy căng thẳng trong cuộc xung đột Nga-Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Vấn đề tính hợp pháp của chính quyền Ukraine sẽ tiếp tục là rào cản lớn trong các nỗ lực tìm kiếm hòa bình.