Tàu chở ngũ cốc. Ảnh: Getty Images
Theo tờ Wall Street Journal (WSJ), Mỹ đang đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và các bên khác trong khu vực về việc tăng cường xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine thông qua các tuyến đường thay thế, sau khi Nga rút khỏi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
Tuy nhiên, RIA Novosti đưa tin rằng những nỗ lực này cho đến nay vẫn chưa mang lại kết quả cụ thể.
Kế hoạch do Mỹ hậu thuẫn liên quan đến mục tiêu tăng xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine ra thị trường toàn cầu tới 4 triệu tấn/tháng thông qua tuyến đường sông Danube, bắt đầu từ tháng 10 tới. Theo kế hoạch, ngũ cốc của Ukraine vẫn sẽ được vận chuyển qua Biển Đen, nhưng chúng sẽ được vận chuyển dọc sông Danube, rồi gửi đến các cảng của Romania để chuyển tiếp đến các điểm đến khác.
Tuy nhiên, báo cáo thừa nhận rằng tuyến đường này sẽ dài và kém thuận tiện hơn so với hành lang Biển Đen - được thiết lập theo thỏa thuận ngũ cốc do Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian nhưng đã sụp đổ gần đây.
Một quan chức Mỹ giấu tên nói rằng Washington “đang cân nhắc tất cả các lựa chọn tiềm năng, bao gồm cả giải pháp quân sự” để bảo vệ các tàu đi đến các cảng của Ukraine trên sông Danube.
Kế hoạch này được cho là sẽ dựa vào “các tuyến đường đoàn kết” do EU thiết lập, để vận chuyển ngũ cốc ra khỏi Ukraine một cách thuận lợi nhất có thể. Tờ WSJ dẫn lời các quan chức EU giấu tên ước tính rằng Kiev có thể sẽ xuất khẩu 5 - 5,5 triệu tấn ngũ cốc mỗi tháng, nếu mọi thứ diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, một số tuyến đường đó đã gặp phải một số trở ngại, bao gồm năng lực xử lý và nhân viên không đủ, dẫn đến tình trạng chậm trễ.
Theo các quan chức giấu tên, nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu ngũ cốc qua sông Danube sẽ diễn ra song song với nỗ lực khôi phục thỏa thuận ngũ cốc của Ankara và Liên hợp quốc. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đang phải chịu áp lực khôi phục sáng kiến này trước khi Ukraine vào mùa thu hoạch ngũ cốc.
Trong khi đó, một nguồn tin quen thuộc với vấn đề cho biết các cuộc đàm phán giữa Ankara và Washington về giải pháp thay thế cho thỏa thuận ngũ cốc hiện mới ở giai đoạn thảo luận, các bên chưa đưa ra bất kỳ quyết định hay kế hoạch cụ thể nào. Nguồn tin lưu ý rằng Thổ Nhĩ đang làm việc để khôi phục thỏa thuận ngũ cốc và duy trì liên lạc với Nga.
Moskva đã rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen vào tháng trước, với lý do phương Tây không dỡ bỏ các lệnh trừng phạt cản trở xuất khẩu nông sản của nước này. Tuy nhiên, Nga đã nhiều lần tuyên bố sẵn sàng tham gia lại thỏa thuận này nếu tất cả các điều kiện của mình được đáp ứng.