Máy bay không người lái Anka-S của Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Wikimedia/RT
Lầu Năm Góc đã chính thức xác nhận rằng một máy bay chiến đấu của Mỹ đã bắn hạ một máy bay không người lái (UAV) tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ ở miền Bắc Syria vào hôm 5/10. Chiếc UAV Anka-S được cho là đã tiếp cận khu vực tỉnh Hasakah, nơi lực lượng Mỹ đang hoạt động.
Hãng tin AP dẫn lời Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết chiếc máy bay không người lái này được coi là "mối đe dọa tiềm tàng" và đã bị bắn hạ bởi máy bay chiến đấu F-16.
Theo đó, quân đội Mỹ đã bắn hạ chiếc máy bay không người lái có vũ trang của Thổ Nhĩ Kỳ khi nó cách đơn vị của Mỹ trong vòng 500 mét ở phía Đông Bắc Syria. Đây là hành động sử dụng vũ lực hiếm hoi của một thành viên NATO chống lại một thành viên khác.
Tướng Patrick Ryder, Thư ký báo chí Lầu Năm Góc, gọi đây là một “sự cố đáng tiếc” và cho biết quân đội Mỹ đã buộc phải xuống các boongke để đảm bảo an toàn khi Thổ Nhĩ Kỳ ném bom các mục tiêu gần đó.
Cả Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và tân Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân, Tướng CQ Brown, đã nhanh chóng trao đổi với những người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ sau vụ việc để nhấn mạnh giá trị mà họ đặt vào mối quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng cũng cần phải tránh bất kỳ sự cố tương tự nào trong tương lai và đảm bảo an toàn cho nhân lực của Mỹ.
Quyết định bắn hạ máy bay không người lái có vũ trang của đồng minh “được đưa ra dựa trên sự thẩm định và quyền tự vệ vốn có để thực hiện hành động thích hợp nhằm bảo vệ lực lượng Mỹ”, ông Ryder cho biết và nói thêm rằng “chúng tôi không có dấu hiệu nào cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ đang cố tình nhắm vào lực lượng Mỹ".
Các quan chức Mỹ trước đó cũng nói với hãng tin AP rằng vụ bắn hạ được ra lệnh sau hơn chục cuộc gọi tới các quan chức quân sự Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo rằng lực lượng Mỹ đang có mặt trong khu vực và quân đội Mỹ sẽ hành động để bảo vệ người của mình nếu máy bay không người lái không rời đi. .
Ông Ryder cho biết các lực lượng Mỹ đã quan sát thấy các máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ thực hiện những cuộc không kích xung quanh Hassakeh vào khoảng 7h30 sáng 5/10 theo giờ địa phương, và một số cuộc tấn công diễn ra bên trong “khu vực hoạt động hạn chế” của Mỹ. Một lát sau, một UAVcủa Thổ Nhĩ Kỳ đã quay trở lại khu vực hạn chế “hướng tới nơi đóng quân của lực lượng Mỹ”.
Theo đài RT, xác nhận này được đưa ra sau khi một quan chức Mỹ giấu tên nói với tờ Wall Street Journal rằng máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ được trang bị tên lửa không đối đất và đã bị phá hủy “khi quân đội Mỹ đang tiến hành các hoạt động gần đó”.
Các báo cáo chưa được xác nhận nói rằng một chiếc F-35 của Phi đội Tiêm kích 421 chịu trách nhiệm về vụ bắn hạ trên. Tuy nhiên, Phi đội 421 vận hành cả chiến đấu cơ F-35 và F-16.
Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ phủ nhận chiếc máy bay không người lái này là của họ, nhưng các quan chức nói chuyện với Wall Street Journal cho biết quân đội Mỹ đã xác nhận nguồn gốc của chiếc UAV và hành động với nhận thức đầy đủ về nó. Vụ việc hôm 5/10 là lần đầu tiên Mỹ bắn hạ máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ, thành viên NATO và là đồng minh quân sự của Washington.
Máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ đã ném bom các vị trí của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), nhóm được Mỹ hậu thuẫn đang kiểm soát vùng Đông Bắc Syria, để trả thù vụ đánh bom khủng bố hôm 1/10 ở Ankara mà phiến quân người Kurd đã tuyên bố nhận trách nhiệm.
Thổ Nhĩ Kỳ coi lực lượng dân quân YPG ở Syria là phần mở rộng của Đảng Công nhân người Kurd (PKK), tổ chức mà họ coi là nhóm khủng bố. Các chiến binh YPG chiếm phần lớn lực lượng SDF và gần đây đã đụng độ với các chiến binh Arab ở tỉnh Deir-ez-Zor, miền Đông Syria, giáp với Iraq.
Ước tính có khoảng 900 lính Mỹ hiện đang ở Syria, giúp SDF kiểm soát các vùng đất nông nghiệp và giếng dầu tại vùng lãnh thổ mà họ giành được từ những kẻ khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng nhiều năm trước. Chính phủ ở Damascus đã cáo buộc sự hiện diện của SDF là bất hợp pháp.