Ngày 10/3 chiếc Boeing 737 MAX 8 cất cánh từ sân bay quốc tế Bole, Addis Ababa (Ethiopia) lúc 8h38' đã mất liên lạc 6 phút sau khi cất cánh. Toàn bộ 157 người trên máy bay, gồm 149 hành khách cùng 8 thành viên phi hành đoàn, sau đó được xác nhận đã tử nạn.
Trước đó, ngày 29/10/2018, chiếc Boeing 737 MAX 8 của hãng hàng không Lion Air mang số hiệu JT610 cất cánh lúc 6h20' từ sân bay quốc tế Jakarta, thủ đô Indonesia. Theo lịch trình, máy bay sẽ đáp xuống Pangkal Pinang, thành phố lớn nhất đảo Bangka, sau khoảng một giờ bay. Đến 6h33, máy bay mất liên lạc, sau đó được xác định đã lao xuống vùng biển ngoài khơi đảo Java. Toàn bộ 189 người trên chuyến bay, bao gồm 181 hành khách và 8 thành viên phi hành đoàn, đã thiệt mạng.
Mẫu máy bay mới nhất
Theo CNN, cho đến lúc này, các cơ quan chức năng vẫn chưa đưa ra giả thuyết nào về nguyên nhân của thảm kịch mới nhất, và cũng không có bằng chứng nào cho thấy hai vụ tai nạn có liên quan với nhau về nguyên nhân.
Điều mọi người biết rõ là cả hai thảm kịch đều xảy ra với Boeing 737 MAX 8 - model mới nhất của người khổng lồ hàng không Mỹ, mới chỉ bay chuyến đầu tiên không đầy 2 năm trước.
"Điều này là đáng ngờ", bà Mary Schiavo, nhà phân tích hàng không của CNN, cựu Tổng thanh tra Bộ Giao thông Mỹ nhận xét. "Ở đây chúng ta có một chiếc máy bay mới, đã rơi hai lần trong năm. Điều này gióng lên một hồi chuông báo động trong ngành công nghiệp hàng không".
Đổ thêm vào những quan ngại là một số điểm chung giữa hai chuyến bay nói trên. Cả hai đều được điều hành bởi các hãng hàng không có tiếng, với uy tín an toàn bay cao, nhưng chuyến bay của Lion Air rơi chỉ 13 phút sau khi cất cánh, trong khi chiếc máy bay của Ethiopian Airlines rơi sau 6 phút.
Theo kênh CNN (Mỹ), nếu các nhà điều tra phát hiện ra một nguyên nhân tương tự của hai vụ tai nạn, thì Boeing sẽ đối mặt với rắc rối lớn.
"Chuyến bay của Lion Air là một vấn đề lớn đối với Boeing, nhưng họ đã cố gắng vượt qua nó", chuyên gia Mary Schiavo nói. "Họ đưa ra cảnh báo khẩn cấp về đào tạo, và ngành công nghiệp đã tiếp tục. Với lần thứ hai, tôi không nghĩ mọi người sẽ quên".
Trước mắt trong những ngày tới, các hãng hàng không có máy bay MAX 8 trong đội bay - và cả những hãng có đơn đặt hàng MAX 8 - chắc chắn sẽ theo dõi chặt chẽ diễn biến vụ việc.
Theo báo cáo gần đây nhất của Boeing, 350 máy bay MAX đã được giao cho các hãng hàng không trên toàn thế giới; hơn 4.661 chiếc đã được đặt hàng. Chiếc máy bay bị rơi vào sáng 10/3 chỉ mới được giao cho Hãng hàng không Ethiopian Airlines vào tháng 11/2018.
Trong một tuyên bố, hãng Boeing bày tỏ "rất đau buồn khi biết về sự ra đi của hành khách và phi hành đoàn". Hãng cũng khẳng định một nhóm kỹ thuật của Boeing sẵn sàng cung cấp hỗ trợ kỹ thuật theo yêu cầu của Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ.
"Con ngựa thồ của thế giới'
737 MAX 8 được mong đợi là thành viên đầu tiên của “gia đình” máy bay cánh đơn hoạt động hiệu quả hơn của Boeing. Các thành viên khác, bao gồm các mẫu MAX 7, 9 và 10, được dự định sẽ cạnh tranh với gia đình Airbus A320 trong cuộc chiến giành quyền thống trị phân khúc thị trường máy bay thân hẹp toàn cầu.
Kể từ khi được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1967, hơn 10.000 chiếc 737 đã được sản xuất, khiến nó trở thành máy bay phản lực bán chạy nhất mọi thời đại.
"Đó là một chiếc máy bay xuất sắc", Jeffrey Thomas, tổng biên tập của Airline Ratings, tờ báo xếp hạng hàng không, nói với CNN. "737 là máy bay được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới - hiện có hơn 7.000 chiếc đang bay... đó là con ngựa thồ của thế giới."
"Dòng máy bay này giữ một kỷ lục phi thường trong nhiều thập kỷ. Một hồ sơ an toàn đáng kinh ngạc", ông Thomas nói thêm, ám chỉ mẫu 737 thân rộng hơ.n
Tuy nhiên, mẫu MAX 8 mới lại dính chỉ trích. Năm 2017, Boeing đã tạm thời dừng bay toàn bộ đội 737 MAX vì lo ngại vấn đề chất lượng sản xuất bên trong các động cơ mới.
Vào thời điểm đó, Jamie Jewell, người phát ngôn của nhà sản xuất động cơ máy bay CFM International, cho biết các cuộc kiểm tra của công ty đã tìm thấy "một số bất thường trong quy trình" sản xuất đĩa cho tuabin phản lực. Jewell cũng nhấn mạnh rằng không có vấn đề nào liên quan đến bộ phận này được quan sát thấy trong hơn 2.000 giờ bay thử nghiệm với 737 MAX.
"Hết sức thận trọng, chúng tôi quyết định tạm thời đình chỉ các chuyến bay MAX. Bước đi này phù hợp với trọng tâm ưu tiên của chúng tôi là an toàn cho tất cả những ai sử dụng và bay sản phẩm của chúng tôi", nhà sản xuất máy bay cho biết trong một tuyên bố năm 2017.
Các phiên bản MAX của 737 được lắp đặt động cơ phản lực LEAP mà Boeing cho là sẽ "xác định lại tương lai của du lịch hàng không hiệu quả và thân thiện với môi trường". Boeing cho biết các máy bay phản lực 737 MAX có hiệu suất cao hơn 10% đến 12% so với mẫu tiền nhiệm.
Cho đến khi một cuộc điều tra được tiến hành, thật khó để xác định liệu thảm kịch với hãng hàng không Ethiopian Airlines là kết quả của sự cố máy bay, lỗi của con người hay một yếu tố khác.