Việc tiêm vaccine COVID-19 cho trẻ em và trẻ vị thành niên luôn được coi là mối quan tâm hàng đầu của các chuyên gia sức khỏe. Theo Hiệp hội Nhi khoa Mỹ (AAP), tính đến cuối tháng 4/2021, trẻ em chiếm 22,4 % số ca mắc COVID-19 mới và dường như tỷ lệ có xu hướng tăng lên.
Tổng cộng trên thế giới đã có trên 3,78 triệu trẻ em mắc COVID-19 và ít nhất 303 trường hợp tử vong. Phần lớn trẻ em mắc COVID-19 không biểu hiện hoặc có những triệu chứng khá nhẹ, song đây vẫn là những đối tượng có nguy cơ gặp diễn biến nặng và phát tán virus SARS-CoV-2.
Chính vì vậy, với tốc độ tiêm chủng cho người trưởng thành đã đạt đến giai đoạn ổn định, một số quốc gia như Mỹ, Canada và Singapore đã mở rộng độ tuổi tiêm chủng cho trẻ em vị thành niên (12-15 tuổi) để trẻ em có thể quay trở lại trường học an toàn.
Theo hãng tin Reuters, sau một tuần được Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA) cấp phép sử dụng vaccine cho trẻ vị thành niên, khoảng 600.000 trẻ trong độ tuổi 12-15 đã được tiêm vaccine COVID-19 của hãng Pfizer/BioNTech. Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), tính đến nay đã có tổng cộng đã trên 4 triệu trẻ em dưới 17 tuổi được tiêm vaccine COVID-19 tại Mỹ. Bác sĩ hàng đầu chuyên về bệnh truyền nhiễm tại quốc gia này, ông Anthony Fauci bày tỏ hy vọng đến cuối năm 2021, Mỹ sẽ có đủ vaccine để tiêm cho trẻ em ở bất kỳ độ tuổi nào. Trước đó, hồi tháng 12/2020, các nhà quản lý dược phẩm Mỹ đã phê duyệt sử dụng khẩn cấp vaccine của Pfizer cho trẻ em từ 16 tuổi.
Trong khi đó, tại Singapore, Bộ Y tế nước này ngày 18/5 đã cấp phép sử dụng vaccine COVID-19 cho trẻ em trong độ tuổi 12-15. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh quốc gia đóng cửa các trường học do lo sợ biến thể virus SARS-CoV-2 mới sẽ gây nguy hiểm cho trẻ em.
Tuy nhiên, những trẻ nhỏ ở độ tuổi bé hơn vẫn cần phải chờ một thời gian khá lâu để có thể trở thành đối tượng của các đợt triển khai đại trà vaccine. Chương trình tiêm chủng của Singapore hiện được triển khai theo các nhóm tuổi trong phạm vi 5 năm. Bắt đầu từ ngày 19/5, những người trong độ tuổi từ 40 đến 44 sẽ được đăng ký tiêm chủng.
Tại Canada, Ủy ban Cố vấn Quốc gia về Tiêm chủng (NACI) ra khuyến nghị trẻ em từ 12 tuổi trở lên có thể được tiêm hai liều vaccine Pfizer COVID-19 giống như người lớn. Giám đốc y tế cộng đồng của Canada, Tiến sĩ Theresa Tam, công bố khuyến nghị cập nhật trong một cuộc họp báo ngày 18/5.
“NACI cho biết vaccine Pfizer/BioNTech COVID-19 hai liều có thể được tiêm cho các cá nhân từ 12 đến 18 tuổi đủ điều kiện nhận vaccine này. Bất kỳ thanh thiếu niên nào 12 tuổi trở lên không có chống chỉ định với vaccine nên tiêm hai liều”, Tiến sĩ Tam cho biết.
NACI lưu ý khuyến nghị mới dành cho trẻ em dựa trên sự cho phép của Bộ Y tế Canada sau khi các đợt thử nghiệm lâm sàng vaccine Pfizer/BioNTech giai đoạn 3 với 2.260 thanh thiếu niên từ 12 đến 15 tuổi tại Mỹ cho thấy mức độ hiệu quả lên tới 95%.
Ngoài 3 nước trên, Israel cũng đang cân nhắc bắt đầu tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho trẻ em trong nhóm tuổi 12-15 vào cuối tháng này. Kênh Channel 13 ngày 14/5 đưa tin hội đồng chuyên gia thuộc Bộ Y tế Israel đã nhóm họp thảo luận với ban lãnh đạo của hãng dược phẩm Pfizer và nhất trí khuyến nghị tiêm vaccine cho trẻ từ 12 đến 15 tuổi. Theo quan chức Bộ Y tế nước này, lệnh cấp phép sẽ chính thức được công bố trong 10 ngày tới, kể từ ngày đưa tin. Bộ Y tế Israel được cho là đang chờ kết quả cuối cùng của nghiên cứu lâm sàng đối với loại vaccine trên và các tác dụng phụ liên quan.
Đối với nhóm trẻ em ở độ tuổi nhỏ hơn, các hãng dược phẩm như Pfizer và Moderna đều đang nỗ lực thực hiện các đợt thử nghiệm lâm sàng. Pfizer đã tiến hành thử nghiệm giai đoạn 2 và giai đoạn 3 đối với trẻ em trong độ tuổi 5-11. Hồi tháng 3, hãng Moderna thông báo họ đã tiêm những liều vaccine đầu tiên trong đợt nghiên cứu giai đoạn 2/3 có tên là KidCOVE. Công ty cho biết đối tượng nghiên cứu là trẻ em từ 6 tháng đến dưới 12 tuổi và đang được thực hiện với sự tham gia của nhiều cơ quan chính phủ Mỹ bao gồm Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia. Moderna đang thực hiện nghiên cứu tại 90 địa điểm trên khắp nước Mỹ và Canada, với sự tham gia của trên 6.700 trẻ em.
Tuy nhiên, đứng trước tình hình một số quốc gia mở rộng độ tuổi đối với các đối tượng được tiêm vaccine, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 14/5 kêu gọi các quốc gia giàu có hãy cân nhắc lại kế hoạch tiêm vaccine cho trẻ em và dùng số lượng vaccine thừa đó ủng hộ sáng kiến COVAX, chia sẻ vaccine với các quốc gia nghèo hơn.
WHO hy vọng sẽ có nhiều quốc gia theo gương Pháp và Thụy Điển, tặng các liều vaccine cho COVAX sau khi hoàn thành tiêm chủng cho nhóm đối tượng ưu tiên nước họ. “Tôi hiểu lý do tại sao một số quốc gia muốn tiêm chủng cho trẻ em và thanh thiếu niên, nhưng ngay bây giờ, tôi kêu gọi các nước đó cân nhắc và quyên tặng vaccine cho #COVAX”, Giám đốc WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus, phát biểu trong một cuộc họp trực tuyến ở Geneva.
Tính đến thời điểm hiện tại, sáng kiến hợp tác toàn cầu COVAX đã phân phối khoảng 60 triệu liều vaccine. Tuy nhiên, nỗ lực này đang phải vật lộn để đáp ứng các mục tiêu cung ứng do tình trạng hạn chế xuất khẩu của Ấn Độ trong bối cảnh dịch bệnh ngày một hoành hành. Khoảng 1,26 tỷ liều vaccine COVID-19 đã được sử dụng trên toàn cầu.