Cảng Reni của Ukraine ở vùng Odessa sau khi bị tấn công vào ngày 16/8. Ảnh: Telegram
Theo kênh CNN, thông tin trên do Tổng thống Ukraine Volodymur Zelensky đưa ra. Ông nói trong bài phát biểu vào tối 16/8: “Đêm qua, Nga lại tấn công các cảng của chúng ta. Cơ sở hạ tầng của chúng ta có liên quan đến việc đảm bảo an ninh lương thực không chỉ của chúng ta, mà là an ninh lương thực chung toàn cầu. Chỉ trong một tháng kể từ khi Nga rút khỏi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, đây là cuộc tấn công lớn thứ 7”. Theo ông Zelensky, các cảng khác cũng bị tấn công như Izmail, Pivdennyi, Chornomorsk, Mykolaiv...
Ông Oleh Kiper, lãnh đạo cơ quan quân quản khu vực Odessa, cho biết cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã làm hư hỏng các nhà kho và kho thóc ở Reni. Không có thương vong nào được báo cáo.
Trong bối cảnh Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen sụp đổ, các cảng nhỏ trên sông Danube đã trở nên quan trọng trong hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine.
Trong khi đó, theo tờ The Guardian, Ukraine cho biết một tàu chở hàng dân sự đã rời cảng Odessa ở phía nam Ukraine, bất chấp cảnh báo từ Nga rằng hải quân nước này có thể nhằmvào các tàu sử dụng các trung tâm xuất khẩu ở Biển Đen.
Theo Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine, ông Oleksandr Kubrakov, tàu Joseph Schulte treo cờ Hong Kong (Trung Quốc) đã rời cảng Odessa vào sáng 16/8. Đây là một trong ba tàu tham gia vào thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc Biển Đen vốn đã sụp đổ.
Phó thủ tướng Ukraine Oleksandr Kubrakov cho biết tàu Joseph Schulte là tàu đầu tiên rời cảng kể từ ngày 16/7. Tàu này đã bị mắc kẹt ở Odessa kể từ tháng 2/2022.
Con tàu này đang đi trên một hành lang tạm thời mà Ukraine đã yêu cầu Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) phê chuẩn. Do phí bảo hiểm tàu cao đối với các nhà vận hành nên Ukraine đã nói với IMO rằng họ sẽ đảm bảo bồi thường thiệt hại.
Tàu Joseph Schulte đã ở ngoài khơi bờ biển Romania, trên đường đến Thổ Nhĩ Kỳ.
Về phần mình, ngày 16/8, Đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ Alexei Yerkhov cho hay Nga đang làm việc với các đối tác về giải pháp thay thế Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen để cung cấp lương thực cho các quốc gia có nhu cầu. Đại sứ Yerkhov nói: “Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen hoàn toàn không phải là thuốc chữa bách bệnh để đáp ứng nhu cầu lương thực của châu Phi và các quốc gia khác, có những lựa chọn thay thế và chúng tôi và các đối tác đang tích cực nghiên cứu”.
Đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhấn mạnh rằng chính Nga đã đóng góp to lớn vào việc đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu và sau khi đáp ứng các yêu cầu của Nga, có thể nói tới việc tiếp tục thực hiện Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
Trong khi đó, Nhật báo Wall Street Journal (WSJ) dẫn lời các quan chức giấu tên của Mỹ tiết lộ Mỹ đang đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và một số quốc gia Đông Âu nhằm thiết lập các tuyến đường thay thế để phục vụ hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine.
Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên hợp quốc cũng đang tiếp tục nỗ lực ngoại giao để đưa Nga quay trở lại Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
WSJ cho hay theo kế hoạch, đến tháng 10, năng lực xuất khẩu ngũ cốc hàng tháng của Ukraine dự kiến sẽ tăng lên mức 4 triệu tấn. Một phần đáng kể ngũ cốc của Ukraine sẽ được vận chuyển dọc theo sông Danube, cũng như qua Biển Đen đến các cảng của Romania ở gần đó để đưa tới những điểm đến khác. Tuy nhiên, tuyến đường này có chi phí đắt đỏ và chậm hơn.
Chính quyền Mỹ không loại trừ các lựa chọn tiềm năng khác để đảm bảo xuất khẩu nông sản cho Ukraine, kể cả kế hoạch bảo vệ quân sự dành các cảng còn lại trên sông Danube của Ukraine.