Các vỉ thuốc tránh thai mà Rojas uống trước khi phát hiện chúng bị thu hồi. Ảnh: Rojas
Theo kênh CNN, trên vùng sa mạc Atacama khô cằn, Tabita Daza Rojas đang tìm cách gom góp tiền để xây xong nhà trước khi sinh con.
Cách đó 800km, tại La Pintana, Cynthia Gonzalez đang nuôi con trai 2 tháng tuổi nhưng cô lo không có tiền mua sữa.
Rojas và Gonzales cùng ít nhất 170 phụ nữ có hoàn cảnh, cuộc sống khác nhau nhưng đều chịu chung một điều: mang thai khi uống thuốc tránh thai Anulette CD của công ty Silesia sản xuất.
Sống ở quốc gia mà không được phá thai hợp pháp và không được bồi thường từ chính phủ hay công ty dược, những phụ nữ này đang chuẩn bị cho một vụ kiện tập thể thông qua Corporacion Miles - tổ chức quyền sinh sản và tình dục Chile.
Khi những phụ nữ này uống thuốc tránh thai mà vẫn mang bầu, họ phát hiện ra trên Facebook rằng thuốc mà họ uống là thuộc lô bị cơ quan y tế Chile - Instituto de Salud Pública de Chile (ISP) - thu hồi tháng trước đó. Rojas kể: “Tôi sắp uống hết hộp thứ hai trong số ba hộp được kê đơn thì phát hiện ra vấn đề này”. Khi đó, cô đã mang thai 6 tuần và không hề vui vẻ gì với lần mang bầu này.
Với Gonzales, cô uống thuốc Anulette trong 8 tháng và mang bầu đứa con thứ 5 vào tháng 5/2020. Khi biết tin mình có thai, Gonzales đã suy sụp vì cuộc sống cá nhân của cô vốn đã phức tạp và tình hình tài chính cạn kiệt.
Chile chỉ cho phép phá thai hợp pháp trong ba trường hợp: bị cưỡng hiếp, thai nhi không thể sống hoặc thai phụ gặp nguy hiểm.
Anulette CD là thuốc tránh thai dạng uống kết hợp 28 ngày. Vỉ thuốc gồm 21 viên chứa hormone có tác dụng ngăn trứng rụng và 7 viên giả dược để duy trì uống hàng ngày trong chu kỳ kinh nguyệt.
Trong trường hợp thuốc do ISP cấp phát, các viên thuốc này đã bị lỗi. Trong một lô, các viên giả dược và viên có hormone bị sắp xếp lẫn lộn. Trong một lô khác, thuốc bị thiếu hoặc bị vỡ. Người uống cho biết những điều này khiến cho họ mang thai ngoài ý muốn.
Lô đầu tiên gồm 139.160 vỉ Anulette bị thu hồi ngày 24/8/2020 sau khi nhân viên y tế ở một bệnh viện nông thôn phát hiện ra 6 vỉ lỗi.
ISP đã gửi thông báo trên Twitter cảnh báo người uống thuốc về đợt thu hồi nhưng đợt thu hồi thuốc không được ai chú ý.
Một tuần sau đợt thu hồi đầu tiên, ngày 3/9/2020, lại phát hiện có lô khác có vỉ lỗi ở Santiago. Khi phát hiện ra, Silesia đã phân phối 137.730 vỉ cho các trung tâm y tế. ISP nói sẽ đình chỉ đăng ký của công ty Silesia cho tới khi công ty này cải thiện quy trình sản xuất và chất lượng, nhưng đã quá muộn.
Tổng cộng, 276.890 vỉ Anulette CD từ hai lô lỗi trên đã được phát tới các trung tâm kế hoạch hóa gia đình khắp Chile.
Khi chính phủ Chile lại cho lưu hành thuốc này, tổ chức Miles đã phát động chiến dịch trên mạng xã hội để cảnh báo về thuốc Anulette.
Khi đó, họ bắt đầu nhận thư từ nhiều phụ nữ, nói rằng họ đã có thai khi đang uống Anulette. Tính tới tháng 10/2020, có 170 phụ nữ đã mang bầu ngoài ý muốn khi dùng thuốc tránh thai lỗi. Dù vậy, Corporacion Miles cho rằng còn có nhiều người gặp vấn đề này hơn.
Corporacion Miles đang kêu gọi chính phủ Chile bồi thường cho các phụ nữ bị ảnh hưởng và cho phép phụ nữ phá thai an toàn, hợp pháp.
Hiện nay, không bên nào chịu nhận trách nhiệm, cả ISP lẫn Silesia và công ty mẹ của Silesia ở Đức.
Bà Paula Avila Guillen, Giám đốc điều hành Trung tâm Bình đẳng Phụ nữ New York, nói: Nếu thu hồi thịt kém chất lượng, cả nước sẽ biết ngay lập tức và sản phẩm đó sẽ bị rút khỏi thị trường ngay. Nhưng khi thu hồi sản phẩm liên quan sức khỏe sinh sản và phụ nữ, họ không quan tâm.
Miles cho rằng tình huống này ở Chile là sự phân biệt đối xử có hệ thống rõ ràng nhằm vào phụ nữ.