Binh sĩ Mỹ và Philippines tham gia cuộc tập trận chung PHIBLEX tại thị trấn Capas, tỉnh Tarlac, phía bắc Manila, Philippines ngày 10/10. Ảnh: AFP/TTXVN |
Trong một tuyên bố, người phát ngôn quân đội, Đại tá lục quân Benjamin Hao cho biết có khoảng 30-40 binh sĩ Philippines và một số lượng chưa rõ binh sĩ thuộc Lực lượng Các chiến dịch đặc biệt Mỹ tham gia cuộc tập trận mang tên "Van Cân bằng" (Balance Piston), diễn ra tại một căn cứ huấn luyện quân sự biển ở Puerto Princesa và một doanh trại quân đội tại Rizal ở Palawan.
Theo Đại tá Hao, cuộc diễn tập này nằm trong khuôn khổ chương trình thường niên của quân đội Philippines. Ông cho biết thêm rằng cuộc huấn luyện nhằm "tăng cường năng lực chiến đấu và khả năng tương tác giữa lực lượng đặc nhiệm hai nước".
Trước đó, phát biểu trong một sự kiện tại Washington ngày 15/11, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương (PACOM) của Mỹ, Đô đốc Hải quân Harry Harris nhấn mạnh hiện vẫn chưa có bất kỳ thay đổi nào từ phía Philippines dù Tổng thống Duterte từng tuyên bố sẵn sàng yêu cầu quân đội Mỹ rút khỏi các căn cứ của nước này.
Theo ông Harris, Manila đã chấp nhận cho Mỹ sử dụng 5 căn cứ của họ, và ông cũng chưa nhận được yêu cầu nào về việc di dời lực lượng. Tướng Mỹ khẳng định Philippines cũng không yêu cầu Mỹ ngừng sử dụng máy bay do thám tại căn cứ Không quân Clark trên đảo Luzon.
Nhận định về cuộc họp cấp cao sắp tới giữa hai nước để chuẩn bị cho các cuộc tập trận chung năm 2017 và sau đó mà ông được chỉ định tham dự, Tướng Harris bày tỏ sự lạc quan và cho biết cuộc họp sẽ tập trung, thảo luận mở rộng một số cuộc tập trận trong năm 2017.
Trong động thái liên quan, tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana thông báo các lực lượng vũ trang Philippines và Mỹ sẽ thúc đẩy thực hiện cuộc tập trận chung đã lên kế hoạch trong năm nay.
Tuy nhiên, ông cho biết các cuộc tập trận được lên kế hoạch cho năm tới sẽ "giảm bớt", theo đó 3 cuộc tập trận lớn sẽ "rút lại còn một". Bộ trưởng Lorenzana cho biết thêm các cuộc tập trận sẽ tập trung vào hỗ trợ nhân đạo và đối phó thiên tai.
Trước khi Tổng thống Duterte lên nắm quyền hồi tháng 6 vừa qua, Philippines là một trong những đồng minh thân cận nhất của Mỹ tại châu Á, được xem như là một mắt xích sống còn trong chính sách hướng về khu vực châu Á Thái Bình Dương của chính quyền Tổng thống Obama.
Tuy nhiên, trong vài tháng sau khi nắm quyền, Tổng thống Duterte đã có những phát biểu có thể gây sóng gió cho mối quan hệ này khi tuyên bố tách khỏi Mỹ và kêu gọi xóa bỏ sự hiện diện của quân đội nước ngoài trong vòng 2 năm cũng như cho rằng các cuộc tập trận có lợi cho quân đội Mỹ nhiều hơn cho quân đội Philippines.