Israel đối mặt với nguy cơ hệ thống Vòm Sắt bị quá tải

Sáng 4/7, lực lượng Hezbollah tại Liban phóng 200 quả rocket vào Israel. Đây là một trong những cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay sau khi Tel Aviv giết chết một trong những chỉ huy cấp cao của nhóm. Hezbollah cho biết họ đã phóng rocket tấn công 10 địa điểm quân sự của Israel nhờ một đội thiết bị bay không người lái. Về phần mình, quân đội Israel cho biết nhiều rocket và mục tiêu trên không đáng ngờ đã xâm phạm lãnh thổ nước này, trong đó nhiều rocket đã bị chặn lại và không gây thương vong.

Hezbollah đã phóng hàng nghìn quả rocket vào Israel trong gần 9 tháng kể từ khi xung đột Israel-Hamas bùng phát. Rocket từ Liban đã khiến 18 binh sĩ Israel và 10 người dân thường nước này thiệt mạng. Theo thống kê của Reuters, các cuộc pháo kích đã khiến khoảng 300 tay súng Hezbollah ở Liban và khoảng 80 người dân thường tử vong.

Số thương vong tương đối thấp của Israel là nhờ Vòm Sắt - hệ thống phòng không di động hoạt động trong mọi thời tiết. Vòm Sắt được thiết kế để bảo vệ lãnh thổ Israel bằng cách phóng tên lửa dẫn đường đánh chặn tên lửa đang lao tới và các mối đe dọa tầm ngắn khác trên không trung.

Theo Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Vòm Sắt có tỷ lệ thành công khoảng 90%. IDF cũng khẳng định Vòm Sắt đã ngăn chặn khoảng 90% các cuộc tấn công bằng rocket gần như hàng ngày từ Hamas và các nhóm vũ trang khác ở Gaza.

Vòm Sắt đi vào hoạt động toàn đầy đủ từ tháng 3/2011 và được nâng cấp nhiều lần kể từ đó. Tập đoàn công nghiệp quốc phòng Rafael của Israel đã phát triển Vòm Sắt với hỗ trợ từ Mỹ. Đến nay, Washington vẫn duy trì cấp tài chính cho hệ thống phòng không này.

Tuy nhiên, đang có nhiều lo ngại liệu Vòm Sắt có nguy cơ bị quá tải hay không nếu xung đột Israel- Hezbollah bùng phát?

Một cuộc chiến tổng lực giữa Israel và Hezbollah sẽ gây tổn thất nặng nề cho cả hai bên. Hiện tại, ít nhất 150.000 cư dân ở miền Nam Liban và miền Bắc Israel đã phải rời bỏ nhà cửa bởi hỏa lực qua lại thường xuyên.

Đại tá IDF đã nghỉ hưu Miri Eisin đánh giá Vòm Sắt sẽ không quá tải theo nghĩa là ngừng hoạt động hoàn toàn. Thay vào đó, tỷ lệ đánh chặn thành công có thể sẽ giảm.

Nếu điều này xảy ra trong bối cảnh có các cuộc tấn công tên lửa quy mô lớn thì cơ sở hạ tầng quan trọng của Israel, như nhà máy điện và sân bay, sẽ chịu thiệt hại nhiều hơn và gia tăng thương vong.

Bên cạnh đó, bà Miri Eisin lưu ý Hezbollah sở hữu kho vũ khí lớn hơn Hamas nhiều. Bà phân tích: “Tôi có thể nói rằng dự kiến sẽ có hàng trăm người thiệt mạng, hàng nghìn người thương vong và một khoảng thời gian rất khó khăn ở cấp địa phương”.

Hezbollah ra đời năm 1982 và hiện được coi là một trong những nhóm phi quốc gia được trang bị vũ khí mạnh nhất trên thế giới.

Nhà phân tích Victor Tricaud tại công ty tư vấn Control Risks, đánh giá với CNBC: “Hầu hết các ước tính cho rằng dự trữ rocket của Hezbollah ở mức 150.000 quả”. Trong khi đó, ước tính rocket của Hamas có số lượng hàng chục nghìn.

Hơn thế nữa, ông Tricaud cho rằng Hezbollah có hệ thống vũ khí tiên tiến hơn Hamas. Ông nói: “Những vũ khí vậy sẽ có nhiều khả năng qua mặt các hệ thống phòng không của Israel hơn và gây thiệt hại đáng kể cho cơ sở hạ tầng kinh tế quan trọng trên khắp Israel”.

Trong cuộc xung đột kéo dài 34 ngày năm 2006, Hezbollah đã phóng gần 4.000 rocket nhằm vào Israel. Chuyên gia Phillip Smyth tại Viện Washington cho biết, đến nay số lượng rocket và năng lực phóng của Hezbollah đã vượt giai đoạn năm 2006 nhiều lần.

Ông nói rằng Hezbollah đã chứng tỏ năng lực sản các loại tên lửa tầm ngắn có thể được sử dụng để khiến Vòm Sắt bị lấn át. Theo ông Phillip Smyth, những thứ đó, kết hợp với tên lửa mới có độ chính xác cao và thiết bị bay không người lái tự sát có thể gây ra vấn đề nguy hiểm hơn nhiều cho Israel so với năm 2006.