Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko tại cuộc gặp ở Minsk ngày 19/12/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Mặc dù Belarus khẳng định không muốn tham gia vào cuộc xung đột ở Ukraine song chuyến công du mới đây của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới quốc gia đồng minh thân cận này làm dấy lên lo ngại rằng Nga có thể triển khai cuộc tấn công mới nhằm vào Kiev, gần biên giới với Belarus.
Theo hãng thông tấn Nga Tass, Tổng thống Putin đã có chuyến thăm hiếm hoi tới Belarus vào ngày 19/12 để củng cố mối quan hệ với tổng thống nước này cũng là một trong những đồng minh khu vực thân cận nhất của ông, Aleksandr G. Lukashenko.
Xuất hiện tại một dinh thự ở Minsk sau cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo cùng nói về sự cần thiết chống lại áp lực kinh tế của phương Tây. Tổng thống Putin cho biết hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về việc hình thành một không gian phòng thủ thống nhất và nhất trí tiến hành các cuộc tập trận chung. Tuy nhiên, ông không mô tả chi tiết thỏa thuận sẽ yêu cầu những gì.
Trong tháng 12, Bộ trưởng Quốc phòng hai nước Nga và Belarus đã ký một thỏa thuận tăng cường quan hệ quân sự. Tuần trước, Belarus cho biết nước này cũng đang đánh giá lại khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội.
Tổng thống Lukashenko cho biết Nga cũng đang giúp Belarus huấn luyện các phi công quân sự lái máy bay trang bị vũ khí có thể lắp đầu đạn đặc biệt song không nói rõ chi tiết. Ông không đề cập đến khả năng đưa lực lượng Belarus vào Ukraine, một bước đi mà ông đã phản đối từ trước đến nay.
Hai nhà lãnh đạo Putin và Lukashenko đã gặp nhau ít nhất 6 lần kể từ khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Phần lớn các cuộc gặp mặt diễn ra ở Nga. Theo truyền thông nhà nước Nga, đây là chuyến đi đầu tiên của Tổng thống Putin tới Belarus kể từ năm 2019, và Tổng thống Lukashenko cũng đã dành nghi thức chào đón nồng nhiệt nhất cho người đồng minh của mình.
Chuyến thăm của Tổng thống Putin diễn ra khi Nga tiếp tục các chiến dịch tấn công nhằm vào các nhà máy điện và các cơ sở hạ tầng quan trọng khác của Ukraine.
Các quan chức Ukraine cho biết vào đêm 19/12, các máy bay không người lái của Nga đã tấn công các nhà máy điện và cơ sở hạ tầng quan trọng ở Kiev, làm xảy ra ít nhất 4 vụ nổ lớn. Chính quyền thành phố đã đưa ra cảnh báo cho người dân tìm nơi trú ẩn.
Lực lượng Không quân Ukraine chỉ ra rằng 30 trong số ít nhất 35 máy bay không người lái đã bị phá hủy trước khi chúng tiếp cận mục tiêu trên khắp Ukraine. Thị trưởng Kiev Vitali Klitschko liệt kê 9 ngôi nhà đã bị hư hại sau cuộc tấn công. Công ty năng lượng hạt nhân quốc gia Ukraine Energoatom cho biết một trong những máy bay không người lái cũng đã bay qua mhà máy điện hạt nhân miền Nam Ukraine sau nửa đêm ngày 19/12, gây rủi ro cho địa điểm này.
Giới quan sát quân sự phương Tây lo ngại chuyến công du của Tổng thống Nga có thể mở đầu cho một cuộc tấn công mới từ Moskva mà sử dụng Belarus làm bàn đạp.
Trong những ngày gần đây, Ukraine đã nhiều lần cảnh báo các lực lượng Nga có thể đang chuẩn bị một cuộc tấn công mới từ Belarus nhằm một lần nữa tìm cách kiểm soát Kiev, chỉ cách biên giới Belarus gần 90 km, hoặc làm gián đoạn dòng chảy vũ khí và viện trợ của phương Tây vào Ukraine từ Ba Lan.
Một số nhà phân tích quân sự nhận định rằng một loạt hoạt động quân sự ở Belarus, bao gồm hàng nghìn binh sĩ Nga đến đây để huấn luyện, có thể là một phần của chiến lược nhằm buộc Ukraine phải chuyển quân sang phía Bắc từ các mặt trận đang hoạt động ở phía Đông và phía Nam của đất nước. Theo ông Konrad Muzyka – một nhà phân tích quốc phòng độc lập, hiện Nga có 10.000 đến 15.000 binh sĩ tham gia các hoạt động huấn luyện ở Belarus.
Trong khi đó, theo một báo cáo công bố ngày 16/12 của Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Washington (Mỹ), một cuộc tấn công mới của Nga vào Ukraine khó có thể xảy ra vì vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy Nga đang thành lập một lực lượng tấn công ở Belarus.
Trước những cáo buộc cho rằng Tổng thống Nga đang gây sức ép và muốn thúc đẩy Belarus đóng vai trò tích cực hơn trong cuộc xung đột, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng những thông tin như vậy là vô căn cứ và ngớ ngẩn. Ông Peskov khẳng định Moskva gửi quân tới Belarus chỉ để tập trận.