Bị cáo Võ Quang Huy (trái) và bị cáo Từ Thành Nghĩa tại phiên tòa. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Đây là vụ án thuộc giai đoạn hai của vụ án Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương - OceanBank).
Hai bị cáo trong vụ án này gồm: Từ Thành Nghĩa (sinh năm 1962, nguyên Tổng Giám đốc VSP), Võ Quang Huy (sinh năm 1961, nguyên Chánh kế toán VSP). Hai đối tượng này bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại Điều 355, khoản 4, điểm a - Bộ luật Hình sự năm 2015.
Có ba luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho hai bị cáo trước Tòa.
Tại phiên tòa nguyên Tổng Giám đốc OceanBank Nguyễn Minh Thu được triệu tập đến với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Đại diện Liên doanh VSP và OceanBank cũng được Tòa triệu tập đến phiên xử với tư cách là tổ chức có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Theo cáo trạng, Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro (VSP) tiền thân là Xí nghiệp Liên doanh Dầu khí Vietsovpetro, là một tổ chức kinh tế được thành lập ngày 19/6/1981 và hoạt động theo Hiệp định liên Chính phủ giữa Việt Nam và Liên Xô trước đây, nay là Liên bang Nga. Tổ chức và hoạt động của VSP chịu điều chỉnh của điều ước quốc tế mà Chính phủ hai bên đã ký kết (gọi là các Hiệp định liên Chính phủ). Ngoài ra, hoạt động của VSP còn tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam trừ trường hợp điều ước quốc tế có quy định khác. Theo Hiệp định gần nhất giữa Việt Nam và Liên bang Nga ký kết ngày 27/10/2010, thời hạn hoạt động của VSP là đến năm 2030; vốn điều lệ của VSP là 1,5 tỷ USD, trong đó Chính phủ Việt Nam góp 51% (tương đương 765 triệu USD) và Chính phủ Liên bang Nga góp 49% (tương đương 735 triệu USD).
Từ cuối năm 2008 VSP bắt đầu sử dụng dịch vụ mở tài khoản thanh toán và một số hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn tại OceanBank. Đến năm 2009, thực hiện chỉ đạo của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) về việc ưu tiên sử dụng dịch vụ tài chính của OceanBank là ngân hàng mà PVN góp 20% vốn điều lệ, VSP phát sinh nhiều hợp đồng gửi tiền có kỳ hạn, thường xuyên duy trì số dư lớn trên tài khoản thanh toán (tiền gửi không kỳ hạn) tại OceanBank Chi nhánh Vũng Tàu.
Cụ thể, từ cuối năm 2008 đến năm 2014, VSP ký 54 hợp đồng tiền gửi VND, tổng số tiền 13.200 tỷ đồng; ký 70 hợp đồng tiền gửi USD, tổng số tiền 1.260 triệu USD. Đối với tiền gửi không kỳ hạn, VSP mở bốn tài khoản thanh toán (gồm ba tài khoản VND và một tài khoản USD) tại OceanBank với số dư hàng tháng duy trì từ 200 tỷ đồng đến 900 tỷ đồng và từ 10 triệu USD đến 400 triệu USD, được OceanBank trả lãi hơn 49,7 tỷ đồng và 595.283,41 USD.
Theo chủ trương và chỉ đạo của Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị OceanBank) về việc chi trả lãi ngoài tiền huy động vốn cho khách hàng gửi tiền trên toàn hệ thống OceanBank, trong thời gian từ năm 2013 - 2014 Nguyễn Minh Thu (nguyên Tổng Giám đốc OceanBank) đã năm lần nhận tiền từ tài khoản của các cá nhân tại Chi nhánh Vũng Tàu và Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh do Hội sở OceanBank chuyển vào để chi tiền ngoài hợp đồng cho Từ Thành Nghĩa và Võ Quang Huy.
Quang cảnh phiên xét xử. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao xác định, với vai trò là lãnh đạo của Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro (VSP), trong các năm 2013 - 2014 hai bị cáo Từ Thành Nghĩa và Võ Quang Huy đã quyết định việc gửi tiền của VSP vào Ngân hàng OceanBank, do đó đã được Nguyễn Minh Thu chi tiền ngoài hợp đồng (còn gọi là tiền chăm sóc khách hàng).
Cụ thể, Võ Quang Huy đã nhận và chiếm đoạt 5,2 tỷ đồng và 130.000 USD, tổng cộng hơn 7,9 tỷ đồng; Từ Thành Nghĩa đã nhận và chiếm đoạt 1,5 tỷ đồng và 30.000 USD, tổng cộng hơn 2,1 tỷ đồng. Tính gộp lại thì hai bị cáo đã nhận và chiếm đoạt hơn 10 tỷ đồng.
Trên cơ sở đó, Viện Kiểm sát cho rằng có đủ cơ sở xác định hành vi của hai bị cáo phạm vào tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại Điều 280 - Bộ luật Hình sự năm 1999. Tuy nhiên, căn cứ Nghị quyết 41/2017/QH14 ngày 20/6/2017 của Quốc hội về việc thi hành Bộ luật Hình sự theo hướng có lợi cho các bị can, bị cáo, hành vi của hai bị cáo trong vụ án này bị khởi tố, truy tố theo Điều 355 - Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi năm 2017.
Dự kiến, phiên tòa diễn ra trong hai ngày.